Dr. Füsun Sayek’i Anma Etkinlikleri.
Türk Tabipleri Birliği Eski Başkanı Dr. Füsun Sayek’i anmak amacıyla her yıl İskenderun’un Arsuz yöresinde düzenlenen Füsun Sayek Sağlık ve Kültür Etkinlikleri her yıl Ağustos ayında gerçekleşiyor.
———————
Türk ve Dünya Sağlığına Hizmet Veren Türk Bilim İnsanları ve Yöneticileri: Dr. Füsun Sayek
14 Mart Tıp Bayramında; Türkiye Cumhuriyeti’nin kurtuluş savaşı sırası ve sonrasında hem Ülkemiz tarihinde hem de Uluslararası sağlık alanında hizmette bulunmuş, sağlık tarihine damga vurmuş Türkiye bilim insanı ve yöneticileri tanıtmayı bende kendime görev edindim.
Sağlık Bakanlığı Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü Temsilciliği görevlerim sırasında ve daha sonra sağlık alanında hizmet veren Sivil Toplum Kuruluşlarında 47 yıldır çalışmalarımı sürdürmekteyim.
Sağlık alanında özellikle sağlığın uluslararası boyutu alanında; Yabancı devletlerin Sağlık Bakanlıkları ve Uluslararası Sağlık Kuruluşları ile Türkiye’nin sağlık ve tıp alanındaki ilişkileri üzerinde uzun yıllardır çalışmaktayım. Son iki yıldır yazımını sürdürdüğüm ve 2020 Eylül ayı sonu itibariyle yazımını tamamladığım “Küresel Salgın Hastalıklar ve Uluslararası Sağlık Örgütlenmeleri – Dünya Sağlık Örgütü ve Türkiye İlişkileri” Kitabımda; 80’in üzerine Dünya Sağlık Örgütü ve Türkiye Sağlık sistemi içerisinde hizmet vermiş ve halen vermekte olan 80’in üzerinde Türk ve Dünya Sağlığına hizmet vermiş ve halen vermekte olan Bilim İnsanı ve Yöneticilerini tanıtmayı kendime bir görev bildim.
Dr. Füsun Sayek Hocamı, 14 Mart 2021 Tıp Bayramında, meslektaşları biliyor ama onu tanımayan sağlık çalışanları ve genç kuşağa ve Sağlık Bakanlığı yönetimine tanıtmayı istedim.
Dr. Füsün Sayek, 1986-1996 yılları arasında Sağlık Bakanlığında Tedavi Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı olarak çalıştı. 1996-2006 yılları arasında Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı olarak görev yaptı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), AB ve Avrupa Konseyi’nin Türkiye ile sağlık ilişkileri çerçevesinde yurtiçi ve yurtdışı çalışmalarda Ülkemizi temsil etti. DSÖ ve Avrupa Tabip Birlikleri Forumunda çok başarılı çalışmalarda bulundu.
Dr. Füsün Sayek Hocam ile Sağlık Bakanlığı Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığındaki görevim nedeniyle birlikte çalışma ve DSÖ Asamble ve Avrupa Bölge Komite toplantılarına birlikte katılma ve kendisini yakından tanıma imkânım oldu. Gerçekten çok çalışkan, iyi insan, iyi anne, iyi eş, iyi dost ve iyi bir arkadaştı. Bir sorun olduğunda onun çözümünde bütüncül bir yaklaşımla kimseyi kırmadan-üzmeden akıl yoluyla çözüm üreten biriydi. Ben de kendisinden gerçekten çok şey öğrenme şansım oldu. Devletin sivil toplum ve meslek örgütleriyle çalışmalarında nasıl davranış gösterileceği ve sorunlara nasıl çözüm üretileceği gibi önemli deneyimlerim oldu. 16 Ekim 2006 tarihinde kaybettiğimiz bu değerli bilim insanı ve yöneticiyi 14 Mart Tıp Bayramında anmak, anılmak Türkiye için gerçekten çok önemli…
Uzm. Dr. Füsun Sayek (11 Ağustos 1947 – 16 Ekim 2006) Özgeçmişi
1947’de Bor’da doğdu. Babası Merhum Dr. Ali Tekeşin o dönemde Bor’da Sağlık Müdürü idi. Babasının memuriyeti nedeniyle İlkokul eğitimini Bor’da Ortaokul eğitimini ise Diyarbakır’da tamamladı. Daha sonra babasının Sağlık Bakanlığına tayini nedeniyle lise eğitimini Ankara’da tamamlayarak 1964’te Ankara Kız Lisesinden mezun oldu. Tıp Fakültesi eğitimine aynı yıl Hacettepe Tıp Fakültesi’ne başladı ve 1970 yılında mezun oldu. Mezuniyetinden sonra 1970-1971 döneminde Göz Hastalıklarında bir yıl asistanlık yaptıktan sonra Haziran 1971’de Amerika Birleşik Devletleri’ne gitti.
Buffalo, New York Üniversitesi Nörofizyoloji laboratuvarında bir süre çalıştıktan sonra Millarda Fillmore Hastanesinde İntern’liğini tamamlayıp New York Üniversitesi EJ Meyer Memorial Hastanesinde Anestezi ihtisasına başladı. 1975 yılında yaptığı bir çalışma American Society of Anesthesiology kongresinde en iyi asistan araştırma ödülü kazandı ve 1976 yılında ihtisasını tamamlayıp yurda döndü. Anestezi uzmanlık sınavına girdikten sonra Ankara Numune Hastanesi’nde bir süre anestezist olarak çalıştı. 1977’de Hacettepe Tıp Fakültesinde Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalında tekrar ihtisas eğitimine başladı ve 1981’de uzmanlık eğitimini tamamladı. 1982’de serbest hekimlik yapmak üzere Üniversiteden ayrıldı.
1986’da British Council Bursu ile Londra’da Körlüğün önlenmesi konusunda Moorfields Hastanesinde 6 aylık bir eğitim alarak Toplum Göz Sağlığı sertifikası aldı ve Türkiye’ye döndüğünde Sağlık Bakanlığında önce Danışman olarak göreve başladı. Kısa süre sonra Tedavi Hizmetleri Genel Müdür Yardımcılığına yükseldi. Sağlık Bakanlığı’nda tamamladığı çalışmalar arasında en önemlisi, Güneydoğu Anadolu’da, Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından trahom konusunda yürüttüğü projedir. Talasemi, diabet gibi kronik hastalıkları ile ilgili ülke düzeyinde programlar yapılması konusunda çalışmalar yapan Füsün Sayek, Kan Bankacılığının yeniden düzenlenmesi alanında katkılar sundu.
Dr. Füsun Sayek’ in Sağlık Bakanlığında Tedavi Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptığı 1986-1996 yılları arasında, özellikle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), AB ve Avrupa Konseyi’nin Türkiye ile sağlık ilişkileri çerçevesinde yurtiçi ve yurtdışı çalışmalarda Ülkemizi temsil etmiştir.
DSÖ ile Tunus ve İsrail Sağlık Bakanlıkları arasında sürdürülen “Temel Sağlık Sistemi içerisinde korneal körlüğün önlenmesi” konusunda 14-30 Kasım 1988 tarihleri arasında Tunus ve İsrail’de düzenlenen toplantılarda Türkiye’yi temsil etmiştir.
DSÖ ile Malta Sağlık Bakanlığı arasında Malta’da, 19-21 Ekim 1989 tarihleri arasında “Temel Sağlık Sistemi içerisinde Glokom taraması” konulu toplantıya Ülkemizi temsilen katılmıştır.
DSÖ, Körlüğü Önleme Uluslararası Kuruluşu ve Kenya Sağlık Bakanlığı birlikteliğinde, 11-17 Kasım 1990 tarihleri arasında Kenya’da düzenlenen “Uluslararası Körlüğü Önleme Ajansının Genel Kurul toplantısına katılmıştır.
Dünya Bankası ile T. C. Hükümeti arasında 16 Ağustos 1990 tarihinde imzalanan ve 7 Ekim 1990 tarihinde yürürlüğe giren “Ülkemizdeki Sağlık Reformları Kapsamında Gerçekleştirilecek Temel Sağlık Hizmetleri Projesi”ne kaynak sağlanarak Birinci Sağlık Projesi kapsamında: Ankara, Diyarbakır, İstanbul, Mardin, Muğla, Sivas, Tokat ve Yozgat illerinde 1991-1996 yılları arasında gerçekleştirilen eğitimlerde, “Eğitim Sorumlusu” olarak görev yapan Dr. Füsun Sayek, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi ile Türkiye arasında birlikte sürdürülen çalışmalar içerisinde olmuş ve 1996 yılına kadar görev yapmıştır. Ayrıca, Sağlık Bakanlığı ile DSÖ Avrupa Bölge Ofisi arasında yapılan proje bazlı çalışmalarda “Sağlık Araştırmaları Danışmanı” olarak görev yapmıştır. Söz konusu proje kapsamında, 22-24 Mart 1990 tarihleri arasında A.B.D. Washington’da Dünya Bankası yetkilileri ile görüşmelerde bulunmuştur.
Dr. Füsun Sayek, 31 Ocak–01 Şubat 1991 tarihleri arasında Helsinki’de yapılan Beşinci DSÖ ve Avrupa Tabip Birlikleri Forumu’na 33 Ülkenin tabip birlikleri temsilcileri ile birlikte katılmıştır. Forumun amacı; DSÖ’nün Herkese Sağlık Stratejisini gözden geçirmekti. Hizmette kalite, etik, yaşlılık, hasta hakları gibi konular ve DSÖ’nün “Herkese için Sağlık” programını uygulayabilmek için tabip birliklerinin olabilecek katkılarını tartıştılar. Toplantıya DSÖ Avrupa Bürosu Başkanı Dr. Jo Eirik Asvall ile Finlandiya Tabipler Birliği Başkanı başkanlık etmiş Dr. Sayek, Türk Tabipleri Birliği adına eğitim, işçi sağlığı ve pratisyen hekimlik başta olmak üzere Türkiye’de sağlık alanında gerçekleştirilen etkinlikleri sunmuştur.
DSÖ ve Avrupa Tabip Birlikleri Forum Toplantısı 30-31 Ocak 1992 tarihleri arasında İsviçre’nin Basel kentinde yapıldı. DSÖ Avrupa Bölge Ofisine üye 30 ülkeden temsilcilerin katıldığı toplantının açılış konuşmasını DSÖ Avrupa Bürosu Direktörü Dr. Jo Eirik Asval yapmış “Herkes İçin Sağlık” politikalarına yeni eklenen “38. Hedef”, “Sağlık ve Etik” konusu da kabul edilen konular arasında olmuştur. Dr. Füsun Sayek, Türk Tabipleri Birliği’nin “Turizm ve Sağlık” aktivitesi üzerine konuşmuş ve Forum’un üzerinde en çok konuşulan ve ilgi çeken konusu olmuştur.
Hollanda’nın Utrecht kentinde 28-30 Ocak 1993 tarihleri arasında yapılan, DSÖ ve Avrupa Tabip Birlikleri Forumuna katılarak, Türk sağlık sistemi ve uluslararası sağlık kuruluşları ile ilişkiler konusunda bilgi paylaşımında bulunmuştur.
Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Dr. Füsun Sayek; Sağlık Bakanı Ecz. Kazım Dinç başkanlığında, 2-12 Mayıs 1994 tarihleri arasında Cenevre’de gerçekleşen 47. Dünya Sağlık Asamblesine ve Sağlık Bakanı Dr. Doğan Baran başkanlığında, 12-16 Eylül 1994 tarihleri arasında Kopenhag’da gerçekleşen 44. DSÖ Avrupa Bölge Komite toplantısına Türk Heyeti üyesi olarak katılmıştır.
Dr. Füsun Sayek, 29 Mart-01 Nisan 1995 tarihleri arsında Yunanistan’ın Atina kentinde yapılan “St Vincent Deklarasyonunun Yürürlüğe girmesi 3. Avrupa toplantısına” Sağlık Bakanlığını temsilen katılmıştır.
Dr. Füsun Sayek’in Tabipler Birliği ile İlişkileri;
1984 yılında Ankara Tabip Odası Prof. Dr. Ahmet Yaycıoğlu’nun başkanlığındaki yönetime girdi. 1990 yılında Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi seçimlerine girerek Dr. Selim Ölçer başkanlığındaki konseyde iki dönem II. Başkanlık yaptı. Daha sonra 1996 yılında Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanlığına seçildi. Hayatının her döneminde olduğu gibi, bu görevinde de insan hakları, hasta hakları, hekim hakları ve kadın haklarının savunucusu oldu. Türk Tabipleri Birliğinde tıp eğitiminin önemini ön plana çıkaran çalışmaların başlamasını ve gelişmesini sağladı. Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitim Raporunun hazırlanması konusunda verdiği destek bugün kurumsallaşan bir sürece dönüştü. Tıp eğitimi konusunda Türk Tabipleri Birliği’nde birçok raporun hazırlanmasında önemli katkılar sundu. Uzmanlık eğitimi ile ilgili Avrupa Tıp Uzmanları Birliği ile ilişkilerin güçlendirilmesi konusunda çalışmaları sürdürdü. Sürekli tıp eğitimi kredilendirme sisteminin Türkiye’de, Avrupa’da birçok ülkeden önce başlamasını ve sürdürülmesini sağladı.
Savaşa hep karşı oldu, bireysel silahlanmaya, mayınlara karşı duruşunu her ortamda sergiledi. Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesinde önemli katkılarda bulunarak tütünün sağlığa etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yaptı. Pratisyen hekimliğin bir “uzmanlık” alanı olması için çaba sarf etti. Türk Tabipleri Birliğinin birinci basamak hekimler için yayınladığı Sürekli Tıp Eğitimi Dergisinin yayına girmesinde önemli bir rol üstlendi ve uzun yıllar editörlüğünü yaptı. 1999’da Cambridge İngiltere’de Liderlik kursunu tamamladı. Avrupa Konseyi Sağlık Komitesi ve Uluslararası Körlükleri Önleme Birliği’nde ülke temsilciliği yaptı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezunlar Derneği kurulmasında fikir analığı yaptı ve kurucu üye olarak görev aldı.
14 Mart 2006’da İstanbul Tabip Odası tarafından Türkiye tıp ortamına yaptığı katkılardan dolayı Tıp Hizmet Ödülü ile ödüllendirildi.
Dr. Füsun Sayek, Kızları Aylin Sayek ve Selin Sayek
Evli ve iki kız annesi olan Füsun Sayek, 16 Ekim 2006 tarihinde Ankara’da vefat etti.
