2020 Nobel Barış Ödülü BM Dünya Gıda Programına verildi.
Dünya genelinde milyonlarca kişiye – genellikle son derece tehlikeli ve erişilmesi zor koşullarda – hayat kurtaran gıda yardımı sağlayan BM Dünya Gıda Programı (WFP), 2020 Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü.
Norveç Nobel Komitesi Başkanı Berit Reiss-Andersen, WFP’ın “Açlıkla mücadele çabaları, çatışmalardan etkilenen bölgelerde barış koşullarını iyileştirmeye katkılarından ve açlığın savaş ve çatışma silahı olarak kullanılmasını engelleyen bir itici güç olarak hareket etmesinden dolayı” takdir edildiğini söyledi.
Dünya Gıda Programı Sözcüsü Thomson Phiri, 101’inci Nobel Barış Ödülü’nü kazanmalarının kendileri için gurur verici olduğunu söyledi.
Programın zor günlerde, dünyanın hak ettiği, dünyanın ihtiyaç duyduğu lojistik desteği sağladığını belirten Phiri, “Covid-19 ile birlikte ülkesel ve küresel çaptaki kısıtlamalar sebebiyle her şey kapatıldı. Biz ise toplumları birbirine bağlayabildik” diye konuştu.
Norveç Nobel Komitesi Başkanı Berit Reiss-Andersen ise “WFP, gıda güvenliğini bir barış aracı haline getirmede çok taraflı işbirliğinde kilit bir rol oynuyor” dedi.
Komitesi tarafından yapılan açıklamada, “Koronavirüs salgını sebebiyle dünyadaki açlıkla karşı karşıya kalan insan sayısı arttı. Tıbbi bir aşının bulunuşuna kadar da en iyi aşı gıda olacak. WFP’ye göre bir yıl içinde 265 milyon insanın açlıktan ölebileceği tahmin ediliyor. Bu yüzden de uluslararası toplum WFP’ye yeterince fon ayırmalı” ifadeleri yer aldı.
WFP sosyal medyada yaptığı paylaşımda, “dünya çapında açlık yaşayan 100 milyondan fazla çocuk, kadın ve erkeğe yiyecek ve yardım götürmek için her gün hayatlarını tehlikeye atan WFP personelinin çalışmalarının tanınmasına katkı sağladığı için” teşekkürlerini iletti.
Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü Direktörü Dan Smith, Norveç Nobel Komitesi’nin ödülle birlikte dünyaya “hem umut hem de uluslararası işbirliğine destek” mesajı göndermek istediğini söyledi.
Nobel Barış Ödülü’nü kazanan WFP, 10 milyon İsveç kronu (1,1 milyon Amerikan doları) para ödülünün de sahibi olacak.
Ödül 12’inci kez Birleşmiş Milletler Kuruluşlarına verilmiştir.
Daha önce WFP ile birlikte BM çatısı altında çalışma yürüten 12 kişi veya kuruluş Nobel Barış Ödülü’nü kazanmıştı:
2007: BM Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli
2005: BM Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı
2001: BM Genel Sekreteri Kofi Annan
1988: BM Barışı Koruma Kuvvetleri
1981: Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi
1969: Uluslararası Çalışma Örgütü
1965: Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF)
1961: BM Genel Sekreteri Dag Hammarskjoeld
1954: BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi
1950: Ralph Bunche / Arap-İsrail çatışmasında BM arabulucusu
1949: John Boyd Orr / BM Gıda ve Tarım Örgütü Genel Müdürü
Dünya Gıda Programı (WFP) nedir, neler yapar?
WFP; Doğal afetler, savaşlar veya çatışmalar gibi nedenlerle aniden açlık tehlikesiyle yüzleşenlere insani amaçlarla gıda yardımı yapmak amacıyla 1965’te İtalya’nın başkenti Roma’da kurulmuştur.Program kapsamında 88 ülkede yılda yaklaşık 97 milyon kişiye yardım gıda yardımı yapılıyor. Halen programın genel sekreterliğini ABD’li eski South Carolina Valisi David Beasley yürütüyor.
BM Kalkınma Grubu’nun da üyesi olan WFP aynı zamanda yürütme komitesinin de parçasıdır. WFP operasyonları, esas olarak hükümetlerden ve ayrıca özel şirketler ve bağışçılardan gelen gönüllü bağışlarla finanse edilmektedir.
2018’de toplam bütçesi 7,2 milyar dolar olan programın en büyük iki bağışçısı 2,5 milyar dolar ile ABD hükümeti ve 1,1 milyar dolar ile de Avrupa Birliğidir. Program, 2020 yılında Yemen’de yüzde 80’i Husi güçleri altında yaşayan 12 milyon Yemenli’ye gıda yardımı yapmıştır.
