2023 Dünya Sağlık Günü: “Herkes için Sağlık”

Dünya Sağlık Örgütü; 7 Nisan 1948 yılında resmi çalışma hayatına başladı. 1948’de Birinci DSÖ Genel Kurul (Asamblesi) Toplantısında; DSÖ’nün kuruluşunu kutlamak için bir Dünya Sağlık Günü oluşturulması çağrısında bulundu. Son yıllarda 7-14 Nisan tarihleri arası da Sağlık Haftası olarak kutlanmaktadır.1950’den beri Dünya Sağlık Günü her yıl 7 Nisan‘da farklı bir tema ile kutlanmaktadır. Her tema DSÖ’nün şu anki öncelikli alanını yansıtır. Gün, 7 Nisan’ın çok ötesinde devam eden uzun vadeli savunuculuk programları başlatmıştır.

Dünya Sağlık Günü, temel halk sağlığı sorunlarına odaklanmak için dünya çapında bir fırsattır. Türkiye’nin de üyesi bulunduğu DSÖ Avrupa Bölgesi Üye Devletleri’nden ve seçilen tema konularındaki faaliyetleri ve analizleri vurgulayarak katkıda bulunur ve DSÖ, Ülke Ofisleri, politika yapıcılar ve diğer paydaşlar arasında temaya dikkat çekmek ve tartışmayı teşvik etmek için özel etkinlikler düzenler.

DSÖ’nün kuruluşundan günümüze 75. yıl geçti. DSÖ hem kendi kuruluşu hem üye ülkeler hem de tüm dünyada 75. yılda çok çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.

Son yetmiş beş yılda yaşam kalitesini iyileştiren halk sağlığı başarılarına dönüp bakmak için bir fırsattır. Aynı zamanda bugünün ve yarının sağlık sorunlarının üstesinden gelmek için eylemi motive etmek için de bir fırsattır.

Dünya Sağlık Günü’nün 2023 yılı ana teması: “Herkes için Sağlık” tır.

Dünya Sağlık Örgütü’nün kuruluşu, işleyişi, teşkilat yapısı, Türkiye temsilciliği kısaca tarihçesi hakkında detaylı bilgiye (www.healthworldnews.net/tarihce) bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.

#Herkes İçin Sağlık #DSÖ75

DSÖ, Anayasa’sı İlkeleri 

• Sağlık, yalnızca hastalık veya sakatlığın olmayışı değil, fiziksel, zihinsel (ruhsal) ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir.
• Ulaşılabilecek en yüksek sağlık standardına sahip olmak ırk, din, siyasi inanç, ekonomik veya sosyal durum ayrımı gözetmeksizin her insanın temel haklarından biridir.
• Tüm halkların sağlığı, barış ve güvenliğin sağlanması için esastır ve bireylerin ve Devletlerin tam işbirliğine bağlıdır.
• Sağlığın geliştirilmesi ve korunmasında herhangi bir Devletin başarısı herkes için değerlidir.
• Sağlığın geliştirilmesi ve hastalıkların, özellikle de bulaşıcı hastalıkların kontrolünde farklı ülkelerde eşitsiz gelişme yaygın bir tehlikedir.
• Çocuğun sağlıklı gelişimi temel öneme sahiptir; değişen bir toplam çevrede uyumlu bir şekilde yaşama yeteneği, bu tür bir gelişme için esastır.
• Tıbbi, psikolojik ve ilgili bilgilerin faydalarının tüm insanlara yayılması, sağlığın tam olarak elde edilmesi için esastır.
• Halkın bilgilendirilmiş görüşü ve aktif işbirliği, insanların sağlığının iyileştirilmesinde son derece önemlidir.
• Hükümetler, halklarının sağlığı konusunda ancak yeterli sağlık ve sosyal önlemlerin sağlanmasıyla yerine getirilebilecek bir sorumluluğa sahiptir.

DSÖ’nün Görevleri

• DSÖ, Birleşmiş Milletler sistemi ve ihtisaslaşmış bir kurum olarak uluslararası sağlığa yönelik yönlendirici ve koordinasyon yetkilisidir. DSÖ, altı liderlik önceliğine sahiptir
• Evrensel Sağlık Kapsamının Geliştirilmesi: Ülkelerin gerekli tüm sağlık hizmetlerine ve finansal korumaya erişmesini sağlamak veya genişletmek ve evrensel sağlık kapsama alanını teşvik etmek.
• 17 SDG ve 169 hedef ile birlikte 2030 Gündeminin bir parçası olan sağlıkla ilgili kalkınma hedeflerine ulaşmak; Sağlığın sosyal, ekonomik ve çevresel belirleyicilerini ele almak.
• Bulaşıcı olmayan hastalıklar ve ruh sağlığı, şiddet ve yaralanmaların ve sakatlıkların zorluklarını ele almak.
• Uluslararası Sağlık Yönetmeliği uyarınca tüm ülkelerin akut halk sağlığı tehditlerini algılayıp yanıtlayabilmelerini sağlamak
• Kaliteli, güvenli, etkili ve uygun fiyatlı tıbbi ürünlere (ilaçlar, aşılar, tanı ve diğer sağlık teknolojileri) erişimi arttırmak.
• Sağlık sonuçlarını teşvik etmek ve ülkeler içerisindeki ve arasındaki sağlık eşitsizliklerini azaltmak için sağlığın sosyal, ekonomik ve çevresel belirleyicilerini ele almak.
• Belirlenen önceliklerdeki ilerleme, sağlık için yeni Sürdürülebilir Kalkınma Hedefine doğru ilerlemeyi hızlandıracaktır. Sağlıklı bir yaşamı sağlamak ve her yaştan herkes için refahı teşvik etmek, sağlık sistemleri, bulaşıcı olmayan hastalıklar, yaşam süresince sağlığın teşvik edilmesi, bulaşıcı hastalıklar, gözetim ve müdahale DSÖ’nün faaliyet gösterdiği alanlar arasındadır.

Kaynak:

Bekir Metin, “Dünya Sağlık Örgütü ve Türkiye İlişkileri” Kitabı, Palme Yayınevi, Ankara, 2022