73. Dünya Sağlık Asamblesi sona erdi. DSÖ Genel Direktörü “Ortak insanlığımız, ortak tehdidimizin panzehiri olsun.” dedi
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün kuruluş tarihi olan 1948’den 2020’ye geçen 72 yılda Cenevre’de tüm üye ülke heyetlerinin katılımı ile gerçekleşen “Dünya Sağlık Asambleleri (Genel Kurul Toplantıları) bu sene 18-19 Mayıs 2020 tarihleri arasında yine DSÖ Genel Merkezinin bulunduğu Cenevre’den idare edilerek “SANAL” olarak gerçekleştirildi.
DSÖ’ne üye 194 Devletin Sağlık Otoriteleri ile Birleşmiş Milletler ve Uzman Kuruluşları, Alanlarında uzman Meslek ve Sivil Toplum Örgütleri, DSÖ’ne destek veren Donör Kuruluşların Temsilcileri yeni koronavirüs (Covid-19) konusundaki çalışmalarını, mücadele biçimlerini, paylaşımlarını ve aldıkları tedbirleri “sanal ortamda” paylaştılar. Türkiye’mizi temsilen de Sağlık Bakanımız Dr. Fahrettin Koca 18 Mayıs 2020 tarihinde bir konuşma gerçekleştirdi.
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, hem 73. Dünya Sağlık Asamblesi açılış konuşmasında hem de 19 Mayıs 2020 tarihinde yaptığı kapanış toplantısında; Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sürecinde “hesap verebilirliği” herkesten daha fazla istediklerini belirterek, “DSÖ şu an elindeki her türlü araçla salgına karşı savaş vermeye odaklandı. Odak noktamız hayatlar kurtarmak. Günün sonunda önemli olan şey hayattır” dedi.
Tarihte ilk kez video konferans yöntemiyle düzenlenen ve en kısa süreli Dünya Sağlık Asamblesi olma özelliği taşıyan 73. toplantıya, salgının küresel çapta ele alınışı ve DSÖ’nün salgındaki rolünü inceleyecek bir soruşturma başlatılması kararı damga vurdu.
Kararı memnuniyetle karşıladığını belirten DSÖ Genel Direktörü Dr. Ghebreyesus, Örgütün salgın sürecindeki sorumluluğuna ilişkin “hesap verebilirliği” herkesten daha fazla istediklerini ifade etti.
Dr. Ghebreyesus, ABD Başkanı Donald Trump’ın, esaslı reformlar yapmaması halinde DSÖ’ye sağladığı fonları 30 gün sonra “kalıcı olarak” donduracağını açıklamalarına yanıt vermezken, DSÖ’ye yönelik “tavsiyeleri” ciddiye alacaklarını söyledi.
“Odak noktamız hayat kurtarmak”
DSÖ’nün şu an elindeki her türlü araçla salgına karşı savaş vermeye odaklandığını vurgulayan Dr. Ghebreyesus, “Odak noktamız hayatlar kurtarmak. Günün sonunda önemli olan şey hayattır.” diye konuştu.
73. Dünya Sağlık Asamblesinde (DSA), yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgının küresel çapta ele alınışı ve Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) pandemideki rolünü inceleyecek bir soruşturma başlatılması kararlaştırıldı.
DSÖ’nün en üst karar alma organı olan Asamblede aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 140’tan fazla ülkenin sunduğu tasarı 19 Mayıs 2020 tarihinde ele alınmıştı.
ABD dâhil hiçbir ülkenin itiraz etmediği tasarıda, salgına karşı küresel çapta alınan önlemlerin, “bağımsız, tarafsız ve kapsamlı bir değerlendirmeye” tabi tutulmasını öngören tasarı, oy birliğiyle kabul edildi.
Kararda, salgın sürecinde DSÖ’nün pandemideki sorumluluğunun tüm yönleriyle bağımsız bir şekilde incelenmesi kararlaştırıldı.
Ayrıca, Kovid-19 için üretilecek aşı, ilaç ve diğer teknolojilerin küresel çapta “ortak erişimi” ve “adil dağıtımının” sağlanması karar metninde yer aldı.
ABD karara itiraz etmedi, metni eleştirdi
ABD Başkanı Donald Trump’ın, esaslı reformlar yapmaması halinde DSÖ’ye sağladığı fonları 30 gün sonra “kalıcı olarak” donduracağını açıklamasına rağmen, Dünya Sağlık Asamblesi’ ndeki ABD Heyetinin karara karşı çıkmaması dikkati çekti. Bununla beraber, ABD Heyeti kararın ardından yaptığı açıklamada, kabul edilen tasarının bazı paragrafları ve kullanılan üslubu eleştirildi.
ABD Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanı Alex Azar, 18 Mayıs 2020 tarihinde Asamble’de yaptığı konuşmada önergeyi destekleyeceklerini açıklamıştı.
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus ise Asamble’de yaptığı konuşmada, Kovid-19 için “bağımsız inceleme” sözü vermiş ve “(Kovid-19 salgınında) kazanılan deneyimi ve alınan dersleri gözden geçirmek için en uygun zamanda bağımsız bir inceleme başlatacağım.” ifadesini kullanmıştı.
DSÖ Genel Direktörü hem açılış hem de kapanış toplantılarında;
DSÖ üye Ülkeleri; Koronavirüs aşısının bulunması sonrası “adil ve zamanında erişim”, konusunda ”kapsamlı bir değerlendirmenin yapılması” hususunda benimle hemfikirler.
Dünya Sağlık Asamblesi’ni sonuçlandı ve ajansın kendi performansı da dahil olmak üzere COVID-19 pandemisine küresel yanıtın bağımsız bir şekilde gözden geçirilmesini gerektiren bir kararı kabul etti.
Aşıların çözümü, tedavi, ‘kapsamlı değerlendirme’
DSÖ’ne üye 194 Devlet tarafından oybirliğiyle kabul edilen kararla; COVID-19 teşhisine erişim sağlamak için gerekli olan geliştirme, üretim ve dağıtım kapasitelerinin ölçeklendirilmesi için hızlı bir şekilde tanımlanması ve seçenekler sunması için Genel Direktör Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, terapötikler, ilaçlar ve aşılar konusunda çalışmalarını şeffaf bir şekilde paylaşacaklarını söyledi.
Daha geniş bir ifadeyle, uluslararası kuruluşlar, COVID-19 yanıtı için güvenli, etkili, kaliteli, uygun fiyatlı teşhis, tedavi, ilaç ve aşı üretimini geliştirmek, test etmek ve büyütmek için ortaklaşa çalışmaya çağrıldı. “Odak noktamız hayat kurtarmaktır.”
Dr. Tedros; Küresel sağlık güvenliğini ve DSÖ kendisini güçlendirmek için her türlü çabayı memnuniyetle karşılayan “en uygun zamanda” bir inceleme başlatma sözü verdi. “Her zaman olduğu gibi, DSÖ şeffaflık, hesap verebilirlik ve sürekli iyileştirmeye tamamen bağlı kalmaktadır” dedi. “Hesap verebilirliği herkesten daha çok istiyoruz.”
DSÖ, küresel müdahaleyi koordine etmek için stratejik liderlik sağlamaya devam edeceğini söyledi ve epidemiyolojik bilgi ve analizler sunarak ve ülkeleri güvenli tutmak çalışılacağı vurgulandı. Buna ek olarak, DSÖ, dünya çapında teşhis, kişisel koruyucu ekipman ve tıbbi malzeme göndermeye devam edecek, uzmanları en iyi bilime dayalı teknik tavsiyeler vermek üzere bir araya getirecek ve aşılar, teşhisler ve terapötikler hakkında kanıt geliştirmek için araştırmayı teşvik edecektir.
Dr. Tedros; DSÖ en savunmasız ülkeleri desteklemek için gece gündüz çalışmaya devam edecek ve “Asla, asla pes etmeyeceğiz,” diye söz verdi. “Ortak insanlığımız, ortak tehdidimizin panzehiri olsun.”
