75. Dünya Sağlık Asamblesi, DSÖ’yü sürdürülebilir bir şekilde finanse etmek için tarihi kararı kabul etti
75. Dünya Sağlık Asamblesi’nde Üye Devletler, 24 Mayıs 2022 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü’nün finansman modelini iyileştirmek için önemli bir karar kabul ettiler.
Karar, Ocak 2021’de kurulan ve başkanlığını Almanya’dan Björn Kümmel’in yaptığı DSÖ Üye Devletleri’nden oluşan “Sürdürülebilir Finansman Çalışma Grubu”nun tavsiyelerini eksiksiz olarak kabul etti.
Çalışma Grubunun Sağlık Asamblesine sunduğu rapordaki önemli tavsiyelerden birinde, Üye Devletler değerlendirilen katkılarının (üyelik aidatlarının) en geç 2030-2031 bütçe döngüsüne kadar DSÖ’nün çekirdek bütçesinin % 50’sini temsil edecek şekilde kademeli olarak artırılmasını hedefliyor. Son iki yıllık bütçe olan 2020-2021’de değerlendirilen katkılar, onaylanan program bütçesinin yalnızca % 16’sını temsil ediyordu.
Rapor, finansman tabanını genişletmek için bir yenileme mekanizmasının fizibilitesini araştırmak gibi başka tavsiyeleri de içeriyor. Ayrıca DSÖ Sekretaryası’ndan, şeffaflık, verimlilik, hesap verebilirlik ve uyum konusunda tavsiyelerde bulunacak olan DSÖ’nün yönetişimini güçlendirmek için bir Üye Devletler görev grubuyla birlikte çalışmasını ister. Görev grubunun çalışması, Üye Devletlerin değerlendirilen katkılarındaki artışların, Örgütün çalışma şekline yönelik daha ileri reformların eşlik etmesini sağlamaya yardımcı olacaktır.
DSÖ’nün mevcut finansman modeli, birçok uzman tarafından, çalışmalarının bütünlüğü ve bağımsızlığı için bir risk teşkil ettiği tespit edilmiştir. DSÖ’nün büyük bir bölümü belirli çalışma alanlarına ayrılmış gönüllü katkılara aşırı güvenmesi, kurumsal öncelikler ile bunları finanse etme yeteneği arasında süregelen bir uyumsuzlukla sonuçlanmaktadır. Bugünkü öneriler, bu eksiklikleri büyük ölçüde gidermek için tasarlanmıştır.
Değerlendirilen katkıların kademeli olarak artırılmasının, DSÖ’nün 2024-25 bütçesiyle başlaması ve onaylanmış 2022-23 temel bütçesinde değerlendirilen katkılara göre % 20’lik bir artış önerilmesi amaçlanmaktadır. Amaç, 2020-21’deki mevcut % 16’dan mümkünse 2028-2029’a kadar ve en geç 2030-31’e kadar DSÖ bütçesinin % 50’sine ulaşmaktır. Bu, 2028-2029 yılına kadar DSÖ’nün gelirinin en sürdürülebilir ve öngörülebilir kaynaklardan gelen kısmında yılda yaklaşık 600 milyon ABD doları artış göreceği anlamına gelir.
DSÖ için daha öngörülebilir ve sürdürülebilir finansman, DSÖ’ye yatırılan her ABD dolarının en az 35 ABD doları tutarında bir yatırım getirisi sağladığını gösteren yeni yatırım durumu “Sağlıklı Bir Geri Dönüş” ile Örgütün katkıda bulunanları için ekonomik anlamda mantıklıdır. Sürdürülebilir finansman, DSÖ’yü, örneğin ülkelerde daha uzun vadeli programlama ve uzmanlığı çekme ve elde tutma yoluyla, tüm Üye Devletler ve nüfusları için daha etkili bir şekilde sunması için daha iyi donatacaktır.
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Bu karar, DSÖ’nün öngörülebilir, esnek ve sürdürülebilir finansman konusunda on yıllardır karşılaştığı zorluğa doğrudan hitap ediyor. Bugün üzerinde anlaştıkları hedefe ulaşmak, Üye Devletlerimizin DSÖ’yü beklentilerini karşılaması ve dünyanın önde gelen küresel sağlık otoritesi olarak görevimizi gerçekten yerine getirmesi için güçlendirdiği anlamına gelecektir.” “Yeniden seçildiğim gün gelen bu karar, geleceğe karşı karşıya kalırken DSÖ’de hepimize yenilenmiş bir güven veriyor” dedi.
Almanya Federal Sağlık Bakanlığı’nın küresel sağlık bölümünün başkan yardımcısı ve DSÖ’nün Sürdürülebilir Finansman Çalışma Grubu Başkanı Björn Kümmel, şunları söyledi: “Bu karar, DSÖ’nün küresel sağlıkta gelecekteki rolünden başka bir şey değildir. Bunun ötesinde, küresel sağlık mimarisi için tasavvur ettiğimiz şeyle ilgilidir: daha az parçalanmış, daha iyi koordine edilmiş, daha verimli ve merkezinde temel olarak güçlendirilmiş bir DSÖ ile etkin lider ve koordinasyon otoritesi olarak gerçekten kapsayıcı bir küresel sağlık yönetişimi.”
Kaynak:
DSÖ Cenevre, 25 Mayıs 2022
