76. DSÖ Genel Kurul Toplantısı (Asamblesi) Cenevre’de başladı.
İsviçre’nin Cenevre kentinde 21 Mayıs 2023 tarihinde başlayan açılış toplantısının programına DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus’un yanı sıra DSÖ’ye üye 194 ülkenin devlet ve hükümet başkanları ve delegasyonları, Türkiye’nin BM Cenevre Ofisi Nezdinde Daimî Temsilcisi Büyükelçi Güven Begeç, büyükelçiler ve diğer davetliler katıldı. Bazı liderler ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise toplantının açılışında görüşlerini ifade edebilmek için video mesaj gönderdiler.
BM Genel Sekreteri Guterres, BM üyesi ülkelerin 75 yıl önce bir araya gelerek DSÖ’yü kurduğunu anımsatarak, DSÖ’nün kuruluşundan bu yana insan sağlığı açısından önemli ilerlemelerin yaşandığını vurguladı.
Bu süreçte küresel ortalama yaşam süresinde yüzde 50’ye yakın artış ve bebek ölüm oranlarında son 30 yılda yüzde 50 düşüş olduğunu kaydeden Guterres, çiçek hastalığının ortadan kaldırıldığını ve çocuk felcinin yok olmanın eşiğine geldiğini belirtti.Ancak ilerlemeler tehlikede. Savaş ve çatışmalar milyonları tehdit ediyor. İklim krizi milyarlarca insanın sağlığını tehlikeye atıyor.” diye konuştu.
Covid-19 salgını konusunda durumun iyiye gittiğini belirten Guterres, geçmiş yıllardaki kazanımları kaybetme ve DSÖ’nün sürdürülebilir kalkınma amaçlarından uzaklaşma riskiyle karşı karşıya olunduğunun da altını çizdi.
Guterres, “Ancak bu kaçınılmaz değil ve ilerleme yoluna dönebiliriz. Herkes için sağlık ve esenlik arzumuzu gerçekleştirebiliriz. Ancak bunu tüm dünya birlikte çalışırsa, ülkeler arasındaki ilişkileri zorlayan gerilimlere rağmen işbirliği yaparsa başarabiliriz.” ifadelerini kullandı.
BM Genel Sekreteri, tüm ülkelere yüksek sağlık standartlarına ulaşmak için birlikte çalışma ve DSÖ’ye destek olma çağrısında da bulundu.
– “Covid-19 nedeniyle yaklaşık 7 milyon ölüm rapor edildi”
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus ise DSÖ’nün geçmişteki genel direktörleri döneminde sağlık alanında yapılan çalışmalara ve hastalıklarla mücadelelere değindi.
DSÖ’nün kuruluşundan bu yana aşı alanında sağlanan ilerlemeye değinen Ghebreyesus, “Bugün 30 hastalık aşı ile önlenebilir. DSÖ’nün tüm çocukların aşılara erişimini sağlamak için ülkelere verdiği destek sayesinde her yıl 4 milyondan fazla ölümün önlenmesine yardım ediyoruz.” dedi.
Ghebreyesus, aşının, insanlık tarihinin en güçlü buluşlarından biri olduğunu vurgulayarak, “Aşılar sayesinde bir zamanlar korkulan difteri, tetanoz, kızamık ve menenjit gibi hastalıklar artık kolayca önlenebiliyor. İlk defa sıtmanın aşı ile önlenebilir bir hastalık olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
Aşıların, Covid-19’un küresel bir halk sağlığı acil durumu olmasının sona erdirilmesinde kritik rol oynadığının altını çizen Ghebreyesus, aşılar sayesinde çocuk felcinin yok olmanın eşiğine geldiğini de anımsattı.
Ghebreyesus, tarih boyunca yaşanan salgın hastalıkların ve pandemilerin dünyaya dersler verdiğini, bu süreçlerin dünyayı daha güvende tutmak için anlaşmalarla sonuçlandığını dile getirdi.
Buna rağmen dünyanın, yüzyılın en büyük sağlık krizi olan Covid-19’a hazırlıksız yakalandığını kaydeden Ghebreyesus, Covid-19’un son üç yılda dünyayı olumsuz etkilediğini anımsattı.
Ghebreyesus, “Covid-19 nedeniyle yaklaşık 7 milyon ölüm rapor edildi ancak biz bu rakamların birkaç kat daha fazla olduğunu biliyoruz. Pandemi, sağlık sisteminde ciddi aksamalara neden olurken, derin ekonomik, sosyal ve siyasi krizleri de beraberine getirdi” dedi.
Covid-19’un henüz bitmediğinin ve can almaya devam ettiğinin altını çizen Ghebreyesus, ancak Covid-19’un artık uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumunu temsil etmediğini vurguladı.
DSÖ’nün kurulmasının ardından sağlık alanında büyük gelişmeler yaşandığını, bu dönemde 42 ülkenin sıtmayı ortadan kaldırdığını, HIV ve tüberküloz salgınlarının gerilediğini ifade etti.
DSÖ’nün bu başarıların tek sahibi olmadığını, üye ülkeler ve partnerlerin de bu başarıda payı olduğunu kaydeden Ghebreyesus, “Ancak DSÖ olmasaydı dünyanın aynı gelişmeleri göreceğini hayal etmek zor. Bugünün zorlukları, 1948’de (DSÖ’nün kuruluş tarihi) karşılaştığımız zorluklardan çok farklı. Bulaşıcı olmayan hastalıklar artık küresel ölümlerin yüzde 70’ini oluşturuyor. Tütün hala her yıl 8,7 milyon kişiyi öldürüyor. Covid-19 salgını, akıl sağlığı bozukluklarının büyük yükünü ve sağlık hizmetlerinin zayıflığını gösterdi.” dedi.
“Hayat kurtarmak” ve “herkes için sağlık” gibi konulara odaklanacak 76. Dünya Sağlık Asamblesi, 30 Mayıs 2023 tarihinde sona erecek.
——————————————–
Dünya Sağlık Örgütü hakkında
Kendini tüm insanların iyiliğine adamış ve bilimin rehberliğinde çalışan kuruluş Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), güvenli ve sağlıklı bir yaşam için herkese, her yerde eşit şans vermeye yönelik küresel çabalara öncülük eder ve bu çabaları destekler.
Kuruluş tarihi olan 1948’den bu yana, ırk, din, cinsiyet, siyasi inanç, ekonomik veya sosyal durum ne olursa olsun tüm insanlar için ulaşılabilir en yüksek sağlık standardını desteklemek için çalışan ulusları, ortakları ve toplulukları birbirine bağlayan Birleşmiş Milletler’ in uzmanlaşmış sağlık kurumudur.
2023 yılı itibariyle, 194 ülkeyle ve 150’den fazla ülke ofisiyle en ön saflarda çalışmalarını sürdürmektedir. Acil sağlık durumlarına dünyanın müdahalesine öncülük eden, hastalıkları önlemek için çalışan, sağlık sorunlarının temel nedenlerini ele alarak, ilaçlara ve sağlık hizmetlerine erişimi genişleten bir kuruluştur.
DSÖ’nün misyonu, sağlığı geliştirmek, dünyayı güvende tutmak ve savunmasızlara hizmet etmektir.
DSÖ “üç milyar hedeflerine” ulaşmak için çalışmalarını sürdürmektedir. Hedefler, 2019 yılının başlarından 2025 yılına kadar bir milyar daha fazla insanın genel sağlık sigortasından yararlanması, bir milyar daha fazla insanın acil sağlık durumlarından daha iyi korunması ve bir milyar daha insanın daha sağlıklı ve refah içerisinde yaşamını sürdürmesi için çalışmaktadır.
Dünya Sağlık Asamblesi nedir?
Dünya Sağlık Asamblesi, DSÖ’nün ana karar alma organıdır ve 194 Üye Devletten oluşur. Her yıl, genellikle Mayıs ayında, tüm Üye Devletlerden delegeler, Örgütün öncelikleri ve politikaları üzerinde anlaşmak için bir araya gelirler.
Sağlık Asamblesinde ülke delegeleri, dünyayı herkes için daha iyi sağlık ve esenliğe doğru ilerletmek için kendi halk sağlığı çalışmalarına ve DSÖ Sekreteryasının çalışmalarına rehberlik edecek sağlık hedefleri ve stratejileri hakkında kararlar alır. Sağlık Asamblesi ayrıca, nelerin başarıldığını belirlemek ve boşlukları gidermeye yönelik stratejilere karar vermek amacıyla, belirlenen çalışma alanlarının uygulanması hakkında geri bildirimde bulunmak için bir forum görevi ortaya koyar.
İsviçre’nin Cenevre kentinde 24 Haziran-4 Temmuz 1948 tarihleri arasında toplanan ve bir ay süren ilk Dünya Sağlık Asamblesinde önemli kararlar alınmış, toplantı başlarken 48 olan üye ülke sayısı, toplantı sonunda 55’e ulaşmıştır. Bu toplantının ilk görevlerinden biri Genel Direktörü seçmekti. Bu göreve getirilen Kanadalı Dr. Brock Chilsom’ dü ve 1953 yılına kadar 5 yıl bu görevde kaldı. DSÖ ilk Genel Kurul toplantısına Ülkemizi temsilen Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı (SSYB) Müsteşarı Dr. Ekrem Tok ve Sağlık İşleri Genel Müdürü Dr. Nail Karabuda katıldılar.
2023 yılı Dünya Sağlık Örgütü’nün kuruluşunun 75. Yılına denk geldi. 75 yılda çok önemli salgınların önlenmesi, acil sağlık hizmetlerinin yürütülmesi, evrensel sağlık sigortasının getirilip geliştirilmesi, savaşlardan etkilenen insanların sağlık hizmetlerinin yerine getirilmesi, 194’e yükselen üye ülkenin sağlık sistemlerinin ve ülkeler arasındaki işbirliğinin rahatlıkla sağlanması için köprü olması, aşılar konusunda işbirliği, sağlık hizmetlerine erişebilirlikte rehber olması, uluslararası sağlık tüzüğünün gereğini yerine getirmesi, ülkelerin sağlık politikalarının oluşturulmasında üye ülkelerle birlikte çalışması ve 156 ülkede DSÖ Temsilcilikleri ile görevini yerine getirmesi tüm dünyada sağlık hizmetlerine bütüncül bir bakış açısı fikrinin yerleştirilmesinde önemli bir yere sahiptir.
Türkiye, Dünya Sağlık Örgütü’nün kuruluş anlaşmasını (DSÖ Anayasası) ABD’nin New York kentinde, 22 Temmuz 1946 tarihinde imzalandığı günden beri ilişkilerini düzenli olarak sürdürmektedir.
Ülkemizi Sağlık Bakanlığı’nın eşgüdümünde Sağlık Bakanı ve/veya üst düzey yöneticilerinin başkanlığında oluşturulan heyetlerle, 1948 yılında Cenevre’de toplanan ilk Genel Kurul Toplantısından son 76. DSÖ Genel Kurul Toplantısına kadar temsil etmiştir.
Ülkemizi, Türkiye’nin BM Cenevre Ofisi Nezdinde Daimî Temsilcisi Büyükelçi Güven Begeç başkanlığında oluşan bir heyet temsil edecektir.
76. Dünya Sağlık Asamblesine Türkiye’yi temsilen BM Cenevre Ofisi Nezdinde Daimî Temsilcisi, Büyükelçi Güven Begeç başkanlığında oluşan aşağıda isim ve unvanları yazılı heyet; 21-30 Mayıs 2023 tarihleri arasında ülkemizi temsil etmişlerdir.
Heyet Üyeleri
A. Erçelik Vandeweyer BM Cenevre Daimî Temsilci Yardımcısı
Dr. Bekir Keskinkılıç Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı
S. Özkan BM Cenevre Daimî Temsilciliği Birinci Kâtip
Yusuf Irmak Sağlık Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Uluslararası Kuruluşlar Dairesi Başkanı
C. Bahran BM Cenevre Daimî Temsilciliği İkinci Kâtip
Dr. Gül Mersinlioğlu Serin Sağlık Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Sağlık Uzmanı
Banu N. Konur Sağlık Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Sağlık Uzmanı
Dr. Ömer Faruk Sarı Sağlık Bakanlığı, AB ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, AB Uzmanı
Haber Bekir Metin, DSÖ Türkiye Eski Temsilcisi, 21 Mayıs 2023
