76. Dünya Sağlık Asamblesi; Bulaşıcı Olmayan Hastalıklarla mücadele etmek için daha etkin iş birliğine karar verdi.

Cenevre’de devam eden 76. Dünya Sağlık Asamblesi’nde; Dünya Sağlık Örgütü 27 Mayıs 2023 tarihinde, “Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar (BOH) için genişletilmiş en iyi alımlar’ listesini   onaylandı. Bu onaylama sayesinde, dünyanın en büyük insan katledicileri olan bulaşıcı olmayan hastalıklar için hayat kurtarıcı müdahaleler ve politikalar seçme konusunda hükümetleri destekleme kararı aldı. Bu gelişme ile her kesimden gelir düzeyinde ülke vatandaşlarının sağlığını iyileştirmek için destek sağlamayı amaçlamaktadır.

Sunulan müdahaleler arasında tütün ve alkol reklamlarına yönelik vergiler ve yasaklar, daha sağlıklı yiyecek ve içecekler için yeniden formüle etme politikaları ve en uygun emzirme uygulamalarının teşvik edilmesi ve desteklenmesi yer alır.

Yeni liste ayrıca romatizmal ateş için ikincil koruma, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığının akut ve uzun vadeli tedavisinin yanı sıra servikal, meme, kolorektal, karaciğer ve çocukluk kanseri ile ilgili çeşitli kanser kontrol müdahalelerini ve kanserin kapsamlı tedavisini içerir. HIV ile yaşayanlar için.

Güncellenen en iyi alımlar, hükümetlerin yatırımları kendi ülkelerinin bağlamına göre önceliklendirmesine yardımcı olacak eksiksiz bir politika seçenekleri menüsü ve uygun maliyetli müdahalelerle birlikte gelir. Kanıta dayalı politikalara yatırım yapmak, sağlıklı bir geleceğe yatırımdır. Dr. Bente Mikkelsen.  Dünya Sağlık Örgütü BOH Departmanı Direktörü

En son revizyon, DSÖ’nün tavsiyelerini ve rehberliğini ve etkiye ilişkin en son bilimsel kanıtları yansıtacak şekilde güncellendi. Rapor, BOH Küresel Eylem Planı 2023-2030’un bir parçasıdır ve 2017’den itibaren bir güncellemedir ve BOH’lara ilişkin Uygulama Yol Haritasının çekirdeğini oluşturur. Her revizyon, müdahaleleri genişletmek ve güncellemek için yeni DSÖ normatif ve standart belirleyici ürünlerine, yeni kanıtlara ve verilere dayanmaktadır.

Güncellenen liste, bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesi ve kontrolünün milyonlarca hayatı kurtarabilecek ve milyonlarca sağlıklı yaşam yılı ekleyebilecek dikkate değer bir pazarlık olduğunu desteklemeye devam ediyor.

Bu müdahaleler, önleme ve tedavi yoluyla bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanan erken ölümleri üçte bir oranında azaltma ve 2030 yılına kadar dünya çapında ruh sağlığı ve esenliğini geliştirme şeklindeki Sürdürülebilir Kalkınma Hedefine ulaşmada ülkelerin desteklenmesine yardımcı olabilir.

Ayrıca, 2025’te BOH’ların Önlenmesi ve Kontrolüne ilişkin Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun dördüncü Üst Düzey Toplantısında siyasi taahhüdün önünü açmak ve ortaya çıkan sıkıntıları azaltmak ve ölümleri önlemek için BOH’ları önleme ve kontrol etmeye yönelik ulusal eylemi hızlandırma fırsatı da sunarlar. 

Dünya Sağlık Asamblesi kararı, veriler mevcut olduğunda müdahale listesinin sürekli olarak güncellenmesini zorunlu kılar.

Genişletilmiş Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar için en iyi alımlar listesinde aşağıdaki konu başlıkları ve açıklamaların kısa özetini izleyebilirsiniz.

Tütün

1. Tütün ürünlerinde ÖTV ve fiyatların artırılmasını sağlamak,
2. Düz/standartlaştırılmış paketlerle birlikte tüm tütün (sigara) paketlerine büyük grafiklerle sağlık uyarıları uygulamayı sağlamak,
3. Tütün reklamı, promosyonu ve sponsorluğuna kapsamlı yasaklar getirmek ve uygulamak,
4. Tüm kapalı işyerlerinde, halka açık yerlerde, toplu taşıma araçlarında pasif içiciliğine maruz kalmayı ortadan kaldırın,
5. Halkı sigara/tütün kullanımının ve pasif içiciliğin zararları konusunda eğiten ve davranış değişikliğini teşvik eden etkili kitle iletişim kampanyaları uygulayın,
6. Tüm tütün kullanıcılarına tütünü bırakmaları için ortaya çıkacak masrafların karşılanması, tütün kullanıcı vatandaşlara etkili desteğin sağlanması (kısa tavsiye, ulusal ücretsiz bırakma hattı hizmetleri dahil).

Alkol

7. Alkollü içeceklerde ÖTV artırılsın.
8. Alkol reklamlarına maruz kalmaya yönelik yasaklar veya kapsamlı kısıtlamalar koyun ve uygulayın (yazılı ve görsel basında).
9. Perakende olarak satılan alkolün fiziksel mevcudiyetiyle ilgili kısıtlamalar koyun ve uygulayın (azaltılmış satış saatleri yoluyla).

Sağlıksız diyet

10. Daha sağlıklı yiyecek ve içecek ürünleri için reform politikaları (örneğin, trans yağ asitlerinin ortadan kaldırılması ve/veya doymuş yağların, serbest şekerlerin ve/veya sodyumun azaltılması),
11. Tüketicilerin sağlıklı beslenme için gıdaları anlamasını ve seçimini kolaylaştırmaya yönelik kapsamlı beslenme etiketleme politikalarının bir parçası olarak ambalajın önünde etiketleme,
12. Sağlıklı beslenme için kamu gıda tedariki ve hizmet politikaları (örneğin, serbest şeker, sodyum, sağlıksız yağ alımını azaltmak ve baklagiller, kepekli tahıllar, meyve ve sebzelerin tüketimini artırmak),
13. Sağlıklı beslenme için davranış değişikliği iletişimi ve kitle iletişim kampanyası (örneğin enerji, serbest şeker, sodyum, sağlıksız yağ alımını azaltmak ve baklagiller, kepekli tahıllar, meyve ve sebzelerin tüketimini artırmak),
14. Çocukları gıda pazarlamasının beslenme üzerindeki zararlı etkilerinden korumaya yönelik politikalar,
15. Optimal emzirme uygulamalarının korunması, teşvik edilmesi ve desteklenmesidir.

Fiziksel Hareketsizlik

16. Davranış değişikliğini sağlamak ve desteklemek için topluluk temelli programlara ve çevresel iyileştirmelere bağlantılar ile fiziksel aktiviteyi teşvik etmek için sürekli, nüfus çapında, en iyi uygulama iletişim kampanyaların uygulamasıdır.

Kardiyovasküler hastalıklar

17. Düzenli profilaktik penisilin alan hastaların kaydını geliştirerek romatizmal ateş ve romatizmal kalp hastalığının ikincil önlenmesidir.

Kronik Solunum Hastalıkları

18. Astım alevlenmelerinin inhale bronkodilatörler ve oral steroidlerle akut tedavisi
19. KOAH alevlenmelerinin inhale bronkodilatörler ve oral steroidlerle akut tedavisi
20. İnhale bronkodilatör ile uzun süreli KOAH yönetimi.

Kanser

21. 9-14 yaşındaki kız çocuklarına human papillomavirus aşısı (1-2 doz) yapılmalı,
22. Rahim ağzı kanseri: HPV DNA taraması, 30 yaşından başlayarak, her 5 ila 10 yılda bir düzenli tarama (tarama ve tedavi yaklaşımı veya tarama, triyaj ve tedavi yaklaşımı kullanılarak) yapılması,
23. Serviks kanseri: zamanında teşhis çalışması ve kapsamlı kanser tedavisi ile bağlantılı erken teşhis programları,
24. Meme kanseri: zamanında teşhis çalışması ve kapsamlı kanser tedavisi ile bağlantılı erken teşhis programları,
25. Kolorektal kanser: zamanında teşhis çalışması ve kapsamlı kanser tedavisi ile bağlantılı erken teşhis programları,
26. Hepatit B bağışıklığı yoluyla karaciğer kanserinin önlenmesi,
27. Çocukluk çağı kanseri: DSÖ Çocukluk Çağı Kanseri Küresel Girişimi’nin 6 indeks kanserine odaklanan, zamanında teşhis çalışması ve kapsamlı kanser tedavisi ile bağlantılı erken teşhis programları,
28. HIV ile yaşayanlar için kanserin erken teşhisi ve kapsamlı tedavisinin gerçekleştirilmesidir.

Kaynak: DSÖ Cenevre, 28 Mayıs 2023