ABD Başkanı Joe Biden 1915 Ermeni Olayları için ‘Soykırım’ dedi.
ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olayları için ‘soykırım’ ifadesini kullandı. Biden’ın açıklamasına ilk tepki Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’ndan geldi. Çavuşoğlu, “Tek dayanağı popülizm olan bu açıklamayı tümüyle reddediyoruz” dedi.
ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olayları için ‘soykırım’ ifadesini kullandı. Biden açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
* Joe Biden, açıklamasında, “Her yıl bugün Osmanlı dönemindeki Ermeni soykırımında ölenleri hatırlıyoruz ve böyle bir zulmün bir daha yaşanmaması için taahhüdümüzü yeniliyoruz. 24 Nisan 1915’ten başlayarak, Ermeni entelektüeller ve toplum liderlerinin Osmanlı güçleri tarafından İstanbul’da tutuklanmasıyla, 1,5 milyon Ermeni sınır dışı edildi, katledildi ya da yok etme kampanyasıyla ölüme yürüdü.” ifadelerine yer verdi.
* “Meds Yeghern’ (Büyük Felaket) kurbanlarının önünde saygıyla eğiliyoruz ki olup bitenlerin korkunçluğu tarihte kaybolup gitmesin. Olup bitenleri unutmuyoruz ki nefretin tüm şekillerinin çürütücü etkilerine karşı güçlü duruşumuzu sürdürüyoruz” dedi.
*Biden, 1915 olaylarından etkilenen birçok kişinin ABD dâhil dünyanın birçok yerinde yeni hayat kurduğunu vurgulayarak, uzun yıllardır ABD’deki Ermenilerin ülkeye zenginlik kattığını vurguladı.
*Ermenilerin atalarının hikâyelerini Amerikan topraklarına getirdiğini vurgulayan Biden, “Ermenilerin tarihine saygı duyuyoruz. Bu acıyı görüyoruz. Tarihi tasdik ediyoruz. Bunu da suçu birilerine yüklemek için değil, bunun bir daha asla yaşanmaması için yapıyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
* Biden, insan haklarına saygı duyulan, insanların onur ve emniyetleri ile yaşadığı bir dünya inşa etmek için çalıştıklarını belirterek, “Dünyada bir daha zulüm yaşanmasını engelleme hedefimizi yeniliyoruz. Dünyadaki tüm insanların iyileşmesi ve uzlaşması peşindeyiz. Amerikan halkı 106 yıl önce bugün başlayan soykırımın kurbanı olan Ermenilere saygı duyuyor.” görüşünü paylaştı.
‘Soykırım’ diyen ilk ABD Başkanı oldu
ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarına ‘soykırım’ diyen ilk ABD Başkanı oldu. Biden, 46’ncı başkanlık seçimi sürecinde, 1915 olaylarına sözde ‘soykırım’ diyeceğini belirtmişti.
Biden’dan önceki iki ABD başkanı olan Donald Trump ve Barack Obama, göreve geldikten sonra konuya ilişkin yaptıkları tüm açıklamada Ermenice “Büyük Felaket” anlamına gelen, “Meds Yeghern” ifadesini kullanmıştı.
ABD başkanları, 1993 yılında Bill Clinton döneminden bu yana 1915 olaylarıyla ilgili düzenli olarak her yıl yazılı açıklama yapıyor. 1915 olayları genellikle “büyük felaket, tehcir ve katliam” gibi ifadelerle betimleniyordu.
Türkiye’den jet yanıt
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Biden’ın açıklamasına ilişkin, ” Sözcükler tarihi değiştiremez, yeniden yazamaz. Tarihimiz hakkında kimseden ders alacak değiliz. Siyasi fırsatçılık barış ve adalete karşı en büyük ihanettir. Tek dayanağı popülizm olan bu açıklamayı tümüyle reddediyoruz” dedi.
Erdoğan ile Biden görüşmüştü
20 Ocak 2021 tarihinde ABD Başkanlık koltuğuna oturan Joe Biden ile T. C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında bir süredir beklenen telefon görüşmesi 23 Nisan 2021 tarihinde gerçekleşti.
ABD Başkanı Biden’ın 1915 olaylarına ilişkin konuşmasında ‘soykırım’ diyeceğini Cumhurbaşkanı Erdoğan’a söylediği belirtilmişti.
Göreve gelmeden önce “Sözde Ermeni soykırımını tanıyacağım” diyen ABD Başkanı Joe Biden’ın 24 Nisan’da bu sözünü tutacağı açıklanmıştı. Söz konusu açıklama ‘iki ülke ilişkilerine zarar verecek bir adım’ olarak yorumlanmıştı.
Cumhurbaşkanlığı’ndan art arda açıklamalar
Başkanı Joe Biden’ın, 1915 olayları için ‘soykırım’ ifadesini kullanmasının ardından Cumhurbaşkanlığı’ndan art arda açıklamalar geldi.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, bu ifadelerin kötü niyetli ve kabul edilemez olduğunu ifade ederek, “Tarihi gerçekleri çarpıtarak yeni husumet tohumları ekmeye çalışan radikal Ermeni lobilerin baskısıyla ABD Başkanı Joe Biden’in 1915 olayları hakkında yaptığı talihsiz açıklama, Türkiye Cumhuriyeti açısından yok hükmündedir. Kötü niyetli ve tek gündemi ülkemize düşmanlık olan çevrelerin iftiralarını yansıtan söz konusu açıklamayı şiddetle reddediyor ve kınıyoruz” ifadeleri kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Siyasi hesap uğruna tarihin çarpıtılmasının bir göstergesi olan Biden’ın 1915 olaylarına ilişkin değerlendirmesini reddediyoruz. Ermenilerce kurgulanan asılsız iddiaları temel alan ve Ermeni isyancılar tarafından katledilen Türklerin ızdırabını, acılarını göz ardı eden bu açıklamanın milletimiz ve tarih karşısında hiçbir değeri yoktur. Gerçekleri görmek isteyenlere arşivlerimiz açıktır.
TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun, AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, AK Parti Grup Başkanvekili Numan Kurtulmuş, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’den, ABD Başkanı Joe Biden’ın 1915 olayları için ‘soykırım’ ifadesini kullanmasına art arda sert tepkiler geldi.
CHP: Büyük bir yanlış olarak tarihe geçecek
ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olayları için ‘soykırım’ ifadesini kullandı. Biden’ın bu açıklamasına CHP, yazılı açıklamayla tepki gösterdi. Açıklamanın büyük bir yanlış olduğu belirtilen CHP Parti Sözcüsü Faik Öztrak, şu ifadeleri kullandı;
*ABD Başkanı Joseph Biden’ın 1915’te yaşanan acı olayları “soykırım” olarak nitelemesi büyük bir yanlış olarak tarihe geçmiştir. Bu açıklama Türkiye – ABD ilişkilerine olduğu kadar, Ermenistan Halkı ile Türkiye Halkı arasında bir uzlaşıya ulaşılmasına da olumsuz etki yapacak ve onarılması güç yaralar açacaktır.
*1915 olayları Türklerin ve Ermenilerin hafızasında büyük travmaya neden olan bir trajedi, bir felaket olarak iz bırakmıştır. Bu travmanın giderilmesi bu tür açıklamalarla mümkün değildir. Özellikle diğer ülkelerin devlet yetkililerinin üzerine düşen, geçmişte yaşanan trajedi üzerinden yeni bir gerilime yol açmak değil, ortak acının yaralarının sarılmasına çalışmak olmalıydı. Bu açıklama ile bu fırsat da kaçırılmıştır.
*Güney Kafkasya’da Azerbaycan ile Ermenistan arasında otuz yıldır süren Yukarı Karabağ sorununun çözüm aşamasına yaklaşıldığı, Azerbaycan’ın işgal altındaki topraklarının kurtarıldığı ve bölgede Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan halklarının barış, huzur, istikrar ve refah içinde geleceğe bakmaya hazırlandıkları bir sırada kullanılan sözde “soykırım” ifadesi, bütün bu süreçlerin zedelenmesine yol açacaktır.
*Son zamanlarda Türkiye aleyhine yapılan açıklamalar ve ülkemiz aleyhine alınan kararlar, AK Parti iktidarının basiretsiz dış politikasının Türkiye’yi getirdiği noktayı göstermesi bakımından ibret vericidir. Ülkemizi töhmet altında bırakan açıklamaları esefle karşılıyoruz.
Meral Akşener: Türk milletinin onur ve itibarına yönelik ağır bir saldırı niteliğini taşıyor
ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olayları için ‘soykırım’ ifadesini kullandı. Biden’ın açıklamasına bir tepki de İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’den geldi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Akşener, şu ifadeleri kullandı:
* Dün akşam Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Başkan Biden arasında gerçekleşen ve Sayın Erdoğan’ın uzun zamandır heyecanla talep ettiği telefon görüşmesi sonrasında; iki başkentte yapılan açıklamaların içeriğindeki farklılıkları ve aynı zamanda görüşülen konulardan bazılarının vatandaşlarımızdan esirgenmeye çalışıldığı gerçeğini ibretle gözlemledik.
* İktidarca haftalardır beklenen telefon görüşmesinin, 23 Nisan’a rastlatılmasının, Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutlaması ile alakasının bulunmadığı gibi bu telefon görüşmesinde “sözde Ermeni soykırımı” temasının gündeme gelmemiş olması da elbette mümkün değildir.
* Nitekim Biden’ın bugün (24.4.2021) yapmış olduğu açıklama, yukarıdaki gözlemlerimizi teyit ettiği gibi tarihi gerçeklerden uzak olup, Türk milletinin onur ve itibarına yönelik ağır bir saldırı niteliğini taşıyor.
“İlişkilere ağır bir zarar vereceği şüphesizdir”
* Dün yapmış olduğum çağrı ve uyarı niteliğindeki açıklama tahtında; siyasi ve ahlaki sorumluluk gözetilmeden dile getirilen sözde “soykırım” ifadesinin, ABD Başkanı Biden tarafından kullanılmasının ülkelerimiz arasındaki ilişkilere ağır bir zarar vereceği şüphesizdir.
* Bunun yanında, yapılan telefon görüşmesinde bu niyet işitildiğinde, ahizenin Biden’ın yüzüne kapatılamamış olması, NATO Zirvesi vesilesiyle görüşme beklentisinin hâlen de sürdürülmesi, iktidarın bu densiz ve dengesiz ilişkideki acizliğinin ifşasından başka bir şey değildir.
* Bu itibarla, sözde “soykırım” lafını ağzına alanları, tarihi yeniden yazmaya çalışanları, buna gereken yanıtını veremeyenler ile mevsimlik ve konjonktürel siyasi çıkarları iki ülke halkı arasındaki dostluk ilişkisine tercih edenleri, bu vesileyle en şiddetli şekilde kınamayı bir vazife addediyorum.