Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu (GIZ) Tarihçe ve Türkiye ile İlişkileri
Almanya Kalkınma Ajansları
ABD, Çin ve Japonya’nın ardından dünyanın dördüncü büyük ekonomisine sahip olan Almanya, Avrupa ekonomisinin ve AB’nin lokomotifi konumundadır. 2017 yılında ekonomisi %2,2 büyüyen Almanya’da kişi başına Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) 39.454 avro olarak gerçekleşmiştir. Ülke ekonomisi ihracat odaklıdır. 2017 yılında gerçekleştirilen ihracat tutarı 1 trilyon 280 milyar avrodur.
Almanya’da uygulanan bölgesel kalkınma politikalarının üzerinde Doğu ve Batı Almanya birleşmesinin büyük etkileri bulunmaktadır. 1989 yılında Berlin duvarının yıkılışı ve akabinde 1990’da birleşmeyle birlikte yeni ülkenin doğu ve batısı arasında trajik bir gelişmişlik farkı ortaya çıkmıştır. Gelişmişlik farkını azaltmak üzere, yapısal sorunları olan geri kalmış bölgelere odaklanmak ve bu bölgelerin gelişmiş bölgelere yaklaşmalarını sağlamak amacıyla Kalkınma Ajansları kurulmuştur.
Almanya’da bölgesel kalkınma politikalarından merkezi düzeyde sorumlu kuruluş Ekonomi ve Enerji Bakanlığıdır. Bununla birlikte, Almanya’nın bölgesel kalkınma alanındaki en önemli aracı, merkezi yönetim ve bölgelerin birlikte yönettiği “Bölgesel İktisadi Yapıların Geliştirilmesi için Merkezi Yönetim Bölgeler Ortak Girişimi fonlarıdır.
Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu (GIZ)
Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit GmbH veya kısaca GIZ, Bonn ve Eschborn merkezli, uluslararası kalkınma işbirliği alanında hizmet veren bir Alman kalkınma ajansıdır.
Genel merkezi: Bonn, Almanya
Personel: 19506
Amaç: Development aid
Kuruluş tarihi: 1 Ocak 2011
İşletme türü: Devlet İdaresi
GIZ’in kayıtlı ofisleri Bonn ve Eschborn’dadır. 2017 yılında yaklaşık 2,6 milyar avroluk bir iş hacmi yarattılar. Yaklaşık yüzde 70’i ulusal personel olan 20,726 çalışanı ile 120 ülkede hizmet vermektedirler. Tanınmış bir geliştirme hizmeti sağlayıcısı olarak, şu anda ortak ülkelerde çalışan 577 uzman personel ile çalışmaktadırlar. Ayrıca, 2018’de, GIZ ve Federal İstihdam Ajansı’nın ortaklaşa yürüttüğü Uluslararası Göç ve Kalkınma Merkezi (CIM) ortak Ülkelerimizde yerel işverenlerle birlikte 317 entegre uzman ve 518 geri dönen uzman yerleştirmiştir veya onlara finansal destek sağlamıştır.
GIZ’in tek hissedarı Federal Almanya Cumhuriyeti’dir. GIZ, Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı ile Federal Maliye Bakanlığı tarafından kurulan bir Ajanstır.
GİZ- Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu
GİZ uluslararası işbirliği hizmetleri alanında Almanya’nın lider kurumudur. GİZ’i görevlendiren kurumların başında, Alman Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı (BMZ) gelmektedir. Daha önce Alman Teknik İşbirliği Kurumu (GTZ) olarak anılan kurum, GTZ, Alman Kalkınma Hizmetleri Kurumu (DED) ve Alman Uluslararası İleri Eğitim ve Kalkınma (InWent) kurumlarının birleşmesi ile 01 Ocak 2011 tarihi itibariyle GİZ olarak faaliyetlerini sürdürmektedir. Hâlihazırda 120’den fazla ülkede faaliyet gösteren federal bir kurum olarak, sürdürülebilir kalkınmaya yönelik uluslararası işbirliği alanında dünyanın her yerinde yaşamaya değer bir geleceğin şekillendirilmesine yönelik uğraş vermektedir.
GİZ’in ana merkezi Bonn ve Eschborn’dadır. 120 ülkedeki 19.506 çalışanımızın yaklaşık %70’i yerel personelden oluşmaktadır (Aralık 2017 itibariyle).
Türkiye ile İlişkileri
1998 yılında kurulan Ankara Ofisi ve 2014 yılında Gaziantep’te açılan diğer ofisi ile proje faaliyetlerini sürdürmeye devam etmektedir. GİZ, Türkiye’deki faaliyetlerinin 1950’li yılların başlangıcından bu yana 300’ün üzerinde proje yürütmüştür. Türkiye’de mevcut öncelikler iklim koruma ve yenilenebilir enerjiler ile zorla yerinden edilme ve göç konularıdır. Bunlara ek olarak GİZ, International Services aracılığıyla AB katılım öncesi yardım programları kapsamında da faaliyet göstermektedir.
Şu anda Türkiye’de 124 ulusal ve 62 uluslararası çalışan bulunmaktadır (Eylül 2018 itibariyle).
Türkiye, 1999’dan beri Avrupa Birliği’ne (AB) katılım için aday bir ülkedir ve aynı zamanda NATO ve G20 üyesidir. Son yıllarda, gelişmekte olan bir ülkeden sadece birkaç on yıl içinde, şimdi kendi başına bir bağışçı olarak hareket eden gelişmekte olan bir ekonomiye doğru gelişen hızlı ekonomik büyüme oldu. Türkiye’nin Avrupa, Balkanlar, Kafkaslar ve Orta Doğu arasındaki stratejik konumu, mülteci durumu ve terörizm gibi küresel zorluklarla mücadelede önemli rol oynamaktadır.
Komşu Suriye’de 2011’de başlayan iç savaştan günümüze, Türkiye 3,6 milyondan fazla Suriyeli mülteci almıştır. Ayrıca, Irak ve Afganistan dâhil olmak üzere bölgedeki diğer ülkelerden kaçan insanlara da kapısını açmıştır. Bu durum kamu altyapısı ve hizmetleri üzerinde artan bir baskı oluşturmaktadır. Sonuç olarak, yerinden olmuş kişiler ile ev sahibi topluluklar arasındaki ilişkiyi ele almak giderek zorlaşmıştır.
Ülkenin karşılaştığı diğer zorluklar, ithalat ve ihracat arasındaki dengesizlik ve belirgin bir batı-doğu dengesizliği söz konusudur. Sanayileşmiş batının aksine, ülkenin doğusu altyapı bakımından az gelişmiş durumdadır ve temel gelir kaynağı olarak tarıma dayanmaktadır.
GIZ, Türkiye’de Alman Hükümeti ve Avrupa Birliği (AB) adına çalışıyor. Öncelikli alanları:
- İklim değişikliği ve yenilenebilir enerji kaynakları
- Yer değiştirme ve göç
- AB Katılım Öncesi Mali Yardımlaşma Uluslararası Hizmetleri portföyü
Enerji verimliliği ve yenilenebilir sektörün genişlemesini desteklemek için GIZ, Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı, sera gazı emisyonlarını izlemek, raporlamak ve doğrulamak için bir sistem geliştirmekte ve kamu binalarında daha fazla enerji verimliliğini teşvik etmekte destek vermektedir.
GIZ, Suriye’deki iç savaşın sonuçlarını ele almak için Türkiye ile birlikte çalışıyor. Mültecilere ve ev sahibi topluluk üyelerine eğitim ve gelir fırsatları sağlama çabalarına katkıda bulunuyor. Ayrıca, yerel düzeyde sosyal uyumu güçlendirmek amacıyla barış inşası ve kültürlerarası faaliyetleri desteklemektedir. Bu, yetkililerin, öğretmenlerin ve sivil toplum kuruluşlarının çalışanlarının, insanların ihtiyaçlarına daha spesifik olarak cevap verebilme kapasitelerinin artırılmasını içerir. GIZ, 2016’dan bu yana, faaliyetlerini birleştirmesini ve projeler arasında sinerjiden faydalanmasını sağlamak için Türkiye’deki Mültecilere ve Ev Sahipleri Topluluklarına Destek Kümelenmesi içinde yer değiştirme ve göç konusundaki çeşitli projelerini koordine etmektedir.
Bu projeleri Federal Almanya Çevre, Doğa Koruma ve Nükleer Güvenlik Bakanlığı (BMU), Alman Federal Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı (BMZ) ve AB Bölgesel Güven Fonu (‘Madad’) yürütmek üzere GIZ görevlendirilmiştir.
GIZ’in aktif rol oynadığı bir başka alan AB’ye katılım öncesi yardımdır. GIZ’in Uluslararası Hizmetler iş alanı, özellikle eğitim, mesleki eğitim ve istihdam, kadın hakları ve insan haklarına odaklanan projeler yürütmektedir.
Türkiye ile Sürdürülen Projeler ve Programlar
Sosyal Gelişim Alanında
Suriyeli Mültecileri Kabul Eden Topluluklara Entegrasyonuna Yönelik Türk-Alman Değişim Projesi
Qudra – Suriye krizindeki mülteci ev sahibi ülkelerde dayanıklılığın güçlendirilmesi
Suriyeli Mülteciler ve Ev sahibi Topluluklar Eğitim Programı
Suriyeli mültecilere ve Türk ev sahibi topluluklara destek – Eğitim programı
Sürdürülebilir Altyapı
Türkiye’de şebekeye bağlı yenilenebilir enerji kaynaklarının tanıtımı
Çevre ve İklim
DKTI Programı Türkiye’deki Kamu Binalarında Enerji Verimliliği
Ekonomi ve İstihdam
Entegre yeni proje: Mülteciler ve alıcı topluluklar için ekonomik perspektiflerin teşviki
İş için Nakit: Atık bertarafı ve geri dönüşümü, belediye altyapısının onarımı
İş için Nakit: el sanatlarının ve el sanatlarının üretimi ve pazarlanması
Suriyeli mülteciler ve kabul eden topluluklar için işgücü piyasası ve mesleki eğitim
Kaynakça:
GİZ- Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu
İletişim Bilgisi:
GIZ Ankara Ofisi
Rubeena Esmail, Country Director
Aziziye Mahallesi, Pak Sokak No:1/101 06690 Çankaya / Ankara
Tel: 90 312 466 70 80; +90 312 467 7275, E-Mail: giz-tuerkei@giz.de