Bilim Kurulu sonrası Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, corona aşısının geleceği tarihi açıkladı.
Ankara’da 24 Aralık 2020 tarihinde toplanan Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısı sonrası Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, Türkiye’deki korona virüsü salgınına ilişkin açıklamalarda bulundu. “Çin aşısı Türk insanında yüzde 91,25 etkili olduğundan artık eminiz” diyen Dr. Koca, aşıların Pazar’ı Pazartesi’ye bağlayan gece (26 Aralık 2020 tarihinde) yola çıkacağını duyurdu. Dr. Koca ilk aşamada 9 milyona yakın kişinin aşı olacağını ve günde 2 milyon aşının yapılabileceğini söyledi.
Dr. Fahrettin Koca başkanlığında 24.12.2020 tarihinde toplanan Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısı sona erdi. Toplantıda güncel korona virüsü vaka sayıları ve can kaybı ele alınırken, yeni tedbirler ve korona aşısının dağıtımı da gündeme geldi. Toplantının ardından Sağlık Bakanı Dr. Koca, salgının seyrine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Sağlık Bakanı Dr. Koca’nın açıklamalarında satır başları:
* Salgın boyunca üzerimde çok ağır bir sorumluluk olsa da her durumda karşınıza çıkıp gelişmeleri sizlere zamanında ve açık bir şekilde iletmeye çalıştım. Karşınıza her çıktığımda umutla dinlediniz, destek oldunuz. Beni ailenizin ferdi olarak kabul ettiniz Hepinize ayrı ayrı teşekkür ederim.
* Salgın hastalık ortaya çıkınca ülkemizde kendisini tüm dünya devletleri gibi karanlık bir tünelin içinde buldu. İlk günden beri bilimin ışığıyla o tüneli aydınlatmaya ve önümüzü görmeye çalıştık. Huzurlarınızda bir kez daha Bilim Kurulumuza bu konuda teşekkür etmek isterim.
* Tünelin ucunda bir ışık belirince arkamızdakilerin öne doğru atıldığına, öne gidenlerin ezmeye çalışmasına da şahit olduk. Bu her ne kadar işimizi zorlaştırsa da bilimden vazgeçmeden yolumuza devam ettik. Bunun en büyük şahidi sizlersiniz.
* Salgın her alanda bizi etkiledi. Dünyanın ahlâkını yeniden tanzim etti. Ülkelerin birbirlerinin yardım malzemelerine el koyduklarına şahit olduk. Alışkanlıklarımız değişti, selamlaşma, alışveriş, toplantı düzenlemek, okul toplantılarına kadar yenilikler oldu. Bunları sancılı değişiklerdi, farkındayım.
* Tarih bu yılları hastalığa adını veren 2019’dan başlayarak büyük salgın yılları olarak anacaktır. Almanya’da her bir milyon nüfus başına 325 kişi bu hastalık nedeniyle hayatını kaybetti. İsveç’te 789, en çok vefat sayılarına ulaşan ABD’de 984, mutasyon görüldüğü iddiasıyla gündeme gelen İngiltere’de 984 kişi oldu. Türkiye’de ise 216’ya ulaştı.
* Günlük vaka sayılarımız ilk pik döneminde 80 binlerdeydi. Son günlerde İngiltere gibi ülkeler kontrolsüz vaka artışlarını virüsün mutasyonuna bağlayarak açıklamaya çalışmaktadır. Salgın gelişmiş olduğunu iddia eden, geri kalmış olduğunu sanılanı eşitledi. Ülkemizde de Ekim 2020’nin ikinci yarısından itibaren hızlı bir vaka artışı baş gösterdi.
* Hastanelerimiz yoğun bakımlarımız yükü kaldırmada zorlanmaya başladı. Birçok ilde yüzde 100’e varan artış oldu. Yaygın genel tedbirler hayata geçirildi. Salgının seyrine göre illerimizde tek tek değerlendirme yapılarak yerel imkânların seferber edildiği, filyasyon ekip sayılarının arttırılması yanında yaygın temaslı takibin yapıldığı bir dönemi yaşadık.
* Valilerimiz, İl Sağlık Yöneticileriyle yaptığımız görüşmeleri kamuoyuyla paylaşmaya takip ettik. Günlük vaka sayılarında Gaziantep yüzde 66, Tekirdağ, Bursa, İzmir yüzde 60, Trabzon, Adana yüzde 50, Kayseri Kocaeli yüzde 45, Antalya’da yüzde 30, Mersin’de yüzde 30’a varan düşüşler sağlandı. İstanbul’da vaka sayısında önemli düşüş kaydedilirken, bu poliklinik başvurusuna yüzde 50, yoğun bakımda yüzde 20 yansıdı.
* İller düzeyinde bütün kaynakların hayata geçirilmesinde destek ve katkılarına Sayın İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu ve Valilerimize çok teşekkür ediyorum. Dünya virüsün mutasyonuyla ilgili tedbirlere yoğunlaşmış durumdadır. Biz de tedbirleri vakit geçirmeden uyguladık.
“Mutasyon Eylül ayından beri mevcut”
* Bilinmelidir ki bu mutasyon Eylül 2020 ayından beri mevcut. Corona virüsü damlacık enfeksiyonla bulaşan bir hastalık. Mutasyon çarpan etkisi yapabilir. Ancak mutasyon ve varyasyonlar düzenli olarak taranmaktadır.
* Anlaşılan o ki, İngiltere’deki kontrolsüz vaka artışı araştırılırken Eylül 2020 ayından beri var olan mutasyon ilgililerin dikkatini çekmiştir. Türkiye başından beri hastalığı önemseyerek tedbirleri en erken alan ülkelerin başında gelmektedir. Mutasyonlar konusunda incelemelerimiz devam etti.
“Çin Aşısı Pazar gecesi ( 26 Aralık 2020) yola çıkıyor”
* Bugün en çok merak ettiğiniz konunun aşı olduğunu biliyorum. Huzurlarınızda bir kez daha neden inaktif aşı tercih ettiğimizi izah etmek istiyorum. Bilinen en kadim aşı yöntemi inaktif aşı yöntemidir. Virüs uygun ortamlarda çoğaltıldıktan sonra öldürülerek onun vücudu tanıması için enjekte edilmesi yöntemidir. Bu aşı türüyle ilk defa bağışıklama amaçlı aşılama yapılmıyor.
* Daha önce tecrübe ettiğimiz faydasından emin olduğumuz yöntemdir. Ayrıca ülkemizde devam eden aşı çalışmalarından önde giden üç tanesi inaktif aşılardır. Bununla birlikte ülkemizde 2 aşı adayımız insan deneyleri safhasına ulaşmıştır. Benzer şekilde virüs benzeri parçacık temelli aşımız da insan deneyleri safhasındadır.
* Başından beri Türkiye’de klinik çalışması olan kendi insanımızda etkisi gösterilmiş bir aşıyı kullanmak istediğimiz aşıyı kullanmayı beyan ettik. Klinik çalışmaların somut neticelerini bekleyip, harekete geçmek için uğraş verdik. İnaktif aşımızın faz 3 çalışması başarıyla sürmektedir. Aşılanan gönüllülerin ister gerçek, ister plasebo aşıyla aşılansın hastalığa yakalanıp, yakalanmayacağı gözlemlemektedir.
* Kurumumuzda çalışmanın ara sonuçlarını Bilim Kurulumuza sunmuştur. Bilim Kurulumuzun değerlendirmeleriyle aşımızın ülkemizde kullanılması konusunda kendi insanımıza gösterdiği etkiden emin olduk. Çalışmayı yürüten hocalarımız birazdan detayları paylaşacaktır. Çin’in makamları da Türkiye’ye gönderilecek olan aşı dozları için onay işlemlerini tamamladılar.
* Çin aşısı Türk insanında yüzde 91,25 etkili olduğundan artık eminiz. Üreticilerin depolarında hazır olarak bizden gelecek habere göre bir aksilik olmazsa Pazarı Pazartesiye bağlayan gece (26.12.2020) yola çıkıyor. İnanıyorum ki bugün millet olarak bu darlık zamanından genişlik günlerine geçişimizin habercisi olacak.
* Milletimizin inanç ve azmi her türlü badirenin üstesinden gelecek büyüklüktedir. Bu güzel haberlerin ülkemiz için insanlık için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Pazartesi’nden itibaren aşılama olacak. Bilim Kurulumuz 4 aşamalı bir strateji hazırladı. İlk planda sağlık çalışanları var, onlardan başlamış olacağız. İlk aşamada 9 milyona yakın kişi var.
”Aşının zorunlu olmasından yana değiliz”
Sağlık çalışanlarıyla birlikte ilk aşıyı olan kişilerden biri olacağım diyen Dr. Koca, ”Zorunlu yapılmasından yana değiliz. Vatandaşımızı ikna edebilirsek herkesin bu aşıyı yaptıracağına inanıyorum” dedi
”Aşı ilk etapta sağlık çalışanlarına”
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Dr. Koca, ”Pazartesi günü itibarıyla Türkiye’de aşıların olacağını söyledim. İlk planda sağlık çalışanları olmak üzere yapılmıştı. Öncelikle sağlık çalışanlarımızdan başlamış olacağız. Birinci aşamada 9 milyona yakın kişinin olduğunu söyleyebilirim. Şubat 2021 sonuna kadar elimizde olmasını düşündüğümüz 50 milyon aşı olduğunu söylemiştim. İlk planda sağlık çalışanlarından başlamak üzere daha kısa bir zaman diliminde Ocak, Şubat, Mart gibi en geç Nisan 2020 olmak üzere yaygın üçüncü aşamada olan kişileri aşılamayı hedefliyoruz. Kitlesel bağışıklamada ne kadar dar bir zaman içinde yoğun aşılama yapılırsa başarılı olacağımızı biliyoruz. Özellikle birinci basamak sağlık hizmetlerimizin güçlü olduğunu biliyoruz. Aile sağlık merkezleri, Kamu Üniversite Hastanelerimiz hatta Özel Hastanelerimiz kullanılmış olacağız. Günde ortalama 1,5 hatta 2 milyon aşıyı yapma imkanımızın olduğunu söyleyebilirim. Türkiye’nin her yerinde yapabileceğiz” şeklinde konuştu.
Yerli Aşı
Dr. Koca, ”Yerli aşıyla ilgili özellikle yoğun bir gayret içindeyiz. Yerli aşının konuşmamda da ifade ettim, 5 tane ilave aşının faz safhasına, insan çalışma safhasına geldiğini bunlardan üç tanesinin inaktif aşı olduğunu söylemiştim. Adenavirüs çalışması da ayrıca söz konusu. Gelecek Ocak 201 ayı içerisinde bunlardan bir veya iki tanesi daha faz çalışmalarına geçmiş olur. İnaktif olan faz 1 çalışmasını tamamlamış olan aşı çalışmamız faz 2, 200 kişiyle yapılmış olacak. Bununla ilgili gönüllülerin sağlık taramalarına başlandığını söyleyebilirim. Önümüzdeki haftalar geçmiş olacağız” ifadelerini kullandı.
Çin Aşısının Brezilya’da başarız olması
Brezilya’nın kendi iç sorunu olabilir diyen Koca, ”Bizim için özellikle faz 3 çalışmalarına izin verirken Türkiye’deki başarısını bu aşıların, bizim vatandaşımızın üstündeki görerek aksiyom almak istiyoruz demiştim. Biz o dönemde hem Pfizer hem Snovak’a faz 3 çalışması için izin vermiştik. 24 merkezde yapılan, bağımsız komite tarafından yakın takip edilen, bu sonuçları görmemiz diğer sonuçlardan daha güvenli olduğu kanaatindeyim” dedi.
”Hem Sinovak hem Pfizer Aşısını almış olacağız”
Dr. Koca, ”Sinovak aşısı ilk planda 3 milyon olarak gelecek. Toplam Şubat 2021 sonuna kadar 50 milyon gibi sözleşme yapıldı. İlk parti Pazartesi sabah (27.12.2020) Türkiye’de olacağını söyleyebilirim. Biontek aşısıyla ilgili olarak Mart 2021 sonuna kadar 4,5 milyon gibi planladık, zannediyorum Ocak 2021 ayında bunun 1,5 milyon gibi kısmı gelmiş olacak. Önümüzdeki haftalar bunu takvimle netleştirerek Prof Dr. Uğur Şahin hoca bildirmiş olacak. Pfizer’le ilgili aşı fiyatının dünyada birçok ülkeye satılan fiyattan daha aşağıya olduğunu söyleyebilirim. Firmanın açıklamak istemediği için söylemiyorum. Ama dünyada satılan fiyatlardan daha aşağıda olduğunu bilelim. Benzer şekilde Sinovak da fiyatın açıklamamızı ama dünyaya satılan rakamlardan düşük olduğunu özellikle belirtmiş olalım. Biz dünyadan daha ucuza hem Sinovak hem Pfizer aşısını almış olacağız. Bu aşıları alırken de direk firmaların kendileriyle görüşmüş oluyoruz” açıklamasını yaptı.