Birleşmiş Milletler, Gazze’deki insani krizin daha da kötüleşebileceğini söyledi.
BM Acil Yardım Koordinatörü, Gazze’deki insani krizin daha da kötüleşebileceğini söyledi.
BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths 17 Kasım 2023 tarihinde Üye Devletlere yaptığı açıklamada, Gazze’de havadan, denizden ve karadan şiddetli saldırıların devam ettiğini belirterek, şu anda 41.000 evin yıkıldığını veya ciddi şekilde hasar gördüğünü bildirdi.
1,5 milyondan fazla Gazzeli yerinden edildi, 18 hastane kapatıldı ve yüz binlerce kişi korku içinde ve devam eden İsrail bombardımanı altında yaşıyor.
Acil Yardım Koordinatörü ve İnsani İşler Sorumlusu Martin Griffiths, “Yaralanmalar artmaya devam ediyor ve ölü sayısının 11.000’i aştığı bildiriliyor; bunların çoğu çocuk ve kadınlar.” dedi.
Ancak Gazze’deki iletişim ağlarının çökmesi nedeniyle rakamlar beş gündür güncellenmediğinden gerçek toplam muhtemelen çok daha yüksek” diye ekledi.
Sayın Griffiths ayrıca Gazze genelinde, özellikle de kuzeyde, gıda ve su kaynaklarının tehlikeli derecede azaldığını ve yakıt eksikliğinin, iletişim ve suyun tuzdan arındırılması gibi temel hizmetlerin giderek başarısız olduğu anlamına geldiğini belirtti.
Rehineleri serbest bırakın
Sınır boyunca, İsrail’deki siviller, 1.200 kişinin acımasız, insanlık dışı öldürülmesinin yasını tutarken kendi derin acılarına dayanıyorlar, yaklaşık 240 rehinenin -bebeklerden seksenlik yaşlı insanlara- hemen ve koşulsuz serbest bırakılması gerektiğini vurguladılar.
Sayın Griffiths, BM’nin etkili bir insani müdahale için gerekli şartları ortaya koyan 10 maddelik planını yineledi.
BM Üye Devletlerini bu hedeflere ulaşmaya yardım etmeye çağırdı.
Temel ihtiyaçlar
“Biz Ay’a gitmeyi istemiyoruz! Sivil halkın temel ihtiyaçlarının karşılanması ve bu krizin gidişatının durdurulması için gerekli temel önlemlerin alınmasını talep ediyoruz” diye konuştu.
Sonuç olarak Sayın Griffiths, Gazze’deki durum ne kadar vahim olursa olsun, “çok daha kötüleşebileceği” konusunda uyardı.
“Eğer şimdi harekete geçmezsek, bu çatışmaların İşgal Altındaki Filistin Toprakları’nın diğer bölgelerine ve ötesine yayabilecek ve bölgeyi daha da feci sonuçlar doğuracak bir yangına sürükleyebilecek bir çatışmadır” dedi.
BM’nin Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu (UNRWA) yetkilisi: “imkânsız görev”
UNRWA Genel Komiser Yardımcısı Vekili Natalie Boucly, Gazze Şeridi’nin hiçbir kısmının bombardımandan kurtulamadığını söyledi.
“Gazze’de hastaneler, camiler, kiliseler, fırınlar ve 60’tan fazla UNRWA binası ve okul binaları vuruldu” dedi.
Bayan Boucly, teşkilatın etkilenen tesislerinin çoğunun Gazze’nin orta bölgelerinde ve güneyinde olduğunu ekledi ve buranın insanlara güvenlik için gitmelerinin söylendiği yer olduğunu belirtti.
“BM bayrağıyla korunmak için UNRWA binalarına geldiler” dedi.
UNRWA yetkilisi, ajansın çalışmalarının “imkânsız görev” haline geldiğini vurguladı.
“BM tesislerinde BM bayrağı altındaki insanları tam olarak koruyamayız. Hala kuzeyde sıkışıp kalmış binlerce kişi de dahil olmak üzere ihtiyaç sahibi insanlara ulaşamıyoruz. Ulaşabildiğimiz kişilere yeterli yardımı sağlayamıyoruz” dedi.
UNRWA’ nın yakıt stokları neredeyse tükendi ve bunun 13.000 personeli de dahil olmak üzere sivil nüfus üzerinde büyük etkileri olacak.
Brifinginin sonunda Bayan Boucly, savaşın artık sona ermesini sağlamak için uluslararası toplumun kolektif bir sorumluluğu olduğunu söyledi.
“Kararlılığımızda kararlı kalmalıyız: ‘Gelecek nesilleri savaş belasından kurtarmak ve temel insan haklarına, insanın onuruna ve değerine olan inancımızı BM Anayasasını hatırlatarak yeniden teyit etmektir” dedi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri; Kriz ‘daha derin çatlaklar’ yaratıyor
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri (OHCHR) Volker Türk, çatışmaların devam etmesi halinde savaşın daha geniş Orta Doğu bölgesine yayılma riskinin artmasından duyduğu derin kaygıyı dile getirdi.
Ayrıca krizin çok taraflı sistem üzerinde yeni bir küresel şok yarattığını, “daha fazla kutuplaşmaya yol açarak ve daha derin kırılmalar yaratarak, insanlığın bu kadar acil ihtiyaç duyduğu çözümler üzerinde korkunç bir etki yarattığını” vurguladı.
Genel Kurul’un krizle ilgili acil özel oturumunda kabul ettiği, düşmanlıkların durdurulmasına yol açacak acil ve sürekli insani ateşkes çağrısında bulunan kararı ve Güvenlik Konseyi’nin 15 Kasım 2023 Çarşamba günü kabul ettiği, acil ve uzatılmış çatışma çağrısında bulunan kararını hatırlattı.
Sayın Türk, bu kararların İsrail ve Gazze Şeridi’ndeki Filistinli militanlar tarafından göz ardı edilmemesi gerektiğinin de altını çizdi.
“Yalnızca acil ihtiyaç duyulan gıdanın sağlanması ve anlamlı insani yardımın sağlanması için değil, aynı zamanda bu dehşetten çıkış yolu için alan yaratılması için de insani ve insan hakları temelinde ateşkes yapılmalı ve çatışmalara son verilmelidir.” diye vurguladı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri ayrıca, insanlıktan çıkmayı körükleyen ve kalıcı bir siyasi çözüm arayışını engelleyen artan nefret söylemi ve dezenformasyona karşı da uyardı.
“Liderlik pozisyonundaki bazı kişilerin son açıklamaları ışığında, potansiyel olarak vahşet suçlarına varabilecek daha fazla ciddi ihlal riski konusunda oldukça endişeliyim” dedi.
DSÖ Genel Direktörü; Sağlık hizmetlerine yönelik saldırıları durdurun, hastaları koruyun!..
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Üye Devletlere Gazze’deki sağlık sisteminin işleyişini değerlendirmenin giderek zorlaştığını bildirdi.
“Açık olan şu ki, Gazze halkının sağlık ihtiyaçları her geçen gün artıyor ve sağlık sistemi çökmeye yakın” dedi.
Gazze’deki 36 hastaneden yalnızca 10’u, 1.400 hastane yatağıyla hâlâ çalışıyor ve çok sayıda sağlık çalışanı yerlerinden edilmiş, aileleriyle birlikte kaçmak zorunda kalmış durumdalar.
“Bunun anlamı şudur: Gittikçe daha fazla can kaybı, giderek daha az yatak, sağlık çalışanı, ilaç ve malzeme” diyen Sayın Tedros, solunum yolu ve cilt enfeksiyonları ile akut sulu ishal vakaları ve çevre sağlığı sorunlarının arttığını da sözlerine ekledi.
DSÖ Genel Direktörü 15 Kasım 2023 Çarşamba günü kabul edilen Güvenlik Konseyi kararının derhal uygulanması ve tarafların buna uyması yönünde çağrıda bulundu.
“Sağlık hizmetlerine yönelik saldırıların durdurulması ve hastaların, sağlık tesislerinin, sağlık altyapısının ve sağlık çalışanlarının yanı sıra yardım çalışanlarının da korunması çağrısında bulunuyoruz” diye vurguladı.
“Daha fazla sivilin ölmesini ve Gazze’deki hastane ve sağlık tesislerinin daha fazla zarar görmesini önlemek için bu çatışmaya son verilmesi çağrısını sürdürüyoruz” dedi.
UNDP Başkanı: Büyük ekonomik kayıplar
BM Kalkınma Programı (UNDP) Yöneticisi Achim Steiner, Üye Devletlere, neredeyse altı haftadır devam eden savaşın büyük ölçekli bir kriz yarattığını söyledi.
“Bu insani felaketin yanı sıra çok büyük boyutlarda bir kalkınma krizi halihazırda ortaya çıkıyor” dedi ve bunun nesiller arası etkileri olabileceği konusunda uyardı.
UNDP’nin son değerlendirmesinin bulgularını sundu; bu değerlendirmede, savaşın daha fazla bir süre daha devam etmesi halinde yoksulluğun yüzde 34 oranında artarak yarım milyon insanı daha yoksulluğa sürükleyebileceği öngörüldü.
“Savaşın 3 ay sürmesi halinde, yoksulluğun neredeyse yüzde 45 oranında artacağını ve yoksulluğun toplam 2,1 milyondan fazla insan için nüfusun yüzde 39’undan fazlasını kapsayacak şekilde genişleyeceğini” söyledi.
Kendisi aynı zamanda Üye Devletlere, GSYİH’nın tahminen yüzde 4,3 oranında azalması ve 857 milyon doların üzerinde bir zarara yol açmasının Filistin ekonomisi üzerindeki etkileri hakkında da bilgi verdi.
“Savaşın 3 ay sürmesi halinde, GSYİH’deki düşüş 2,5 milyar doların üzerinde kayıpla yüzde 12,2’ye ulaşacak” dedi.
UNDP başkanı, en muhafazakâr senaryoda bile savaşın Filistin Devleti’ndeki kalkınmayı 11 yıl gerileteceğinin, Gazze’nin ise 17 yıl gerileme yaşayacağının tahmin edildiğini söyledi. Daha yüksek etki senaryolarında, etkinin Gazze’de 19 yıla, Filistin Devleti’nin tamamında ise 16 yıla çıkacağını söyledi.
“Bu savaşın devam ettiği her ay hem şimdi hem de orta vadede tüm Filistinlilere çok büyük ve katmerli maliyetler getirecek” diyerek, savaşı durdurma çabalarını hızlandırma ihtiyacının altını çizerek, “insani bir çaba olarak ama aynı zamanda bir gelişme olarak” zorunluluğun altını çizdi”.
BM Nüfus Fonu (UNFPA); Kadınlar ve kızlar için felaket durum
BM Nüfus Fonu (UNFPA) Arap Devletleri Bölge Direktörü Laila Baker, Gazze’de kadın ve kızların karşı karşıya olduğu felaket duruma dikkat çekti.
“Şu anda yaklaşık 50.000 Filistinli hamile kadın Gazze’de bulunuyor, her gün yaklaşık 180 kadın orada doğum yapıyor ve bu doğumlar sırasında korkunç koşullarla karşı karşıya kalıyor” dedi ve bu durum, doğumla ilgili komplikasyonlarla karşı karşıya olan kadınlar için en kritik olanıydı.
Sağlık hizmetlerine ve acil obstetrik bakıma erişimlerinin son derece sınırlı olması nedeniyle kendilerinin ve doğmamış çocuklarının hayatlarının risk altında olduğunu belirten Bayan Baker, malzemelerin azalması nedeniyle kadınların anestezi olmadan sezaryen doğum yapmak zorunda kaldıklarını ve İsrailli askerlerin hastanelerin yakınına saldırmaları nedeniyle hastanelerde doğumlar yapılamıyor. “Bu durum akıl almaz bir durum. Hastaneler, sağlık çalışanları ve siviller asla hedef olmamalıdır” diye vurguladı.
UNICEF: Çocuklar üzerindeki etkiler ‘ömür boyu sürecek’
BM Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Acil Durum Programları Geçici Direktörü Lana Al Wreikat krizin çocuklar üzerindeki etkisine dikkat çekti.
“Bildirilen çocuk ölümlerinin boyutu yıkıcıdır. Çocukların yaşam koşulları her geçen gün daha da kötüleşiyor, güvenlikleri ve refahları sürekli tehdit altında” dedi.
“Bu savaşın, çoğu zaten birden fazla savaş yaşamış olan nesiller üzerindeki etkisi ömür boyu sürecek” diye ekledi.
UNICEF yetkilisi, temel malzeme ve personelin sürekli ve güvenli geçişine olanak sağlamak için Gazze’ye giden tüm geçiş noktalarının açılması çağrısında bulundu.
BM Dünya Gıda Programı (WFP): Gıda stokları tükenmek üzere
BM Dünya Gıda Programı (WFP) New York Ofisi Direktörü Paul Skoczylas, Gazze Şeridi’ndeki gıda stoklarının neredeyse tükendiğini ve halen mevcut olan gıdaların fiyatlarının hızla arttığını kaydetti.
“Gazze daha önce hiç bu kadar fiyat artışına tanık olmamıştı” diyen Gazze Şeridi’ne hiçbir ticari malın girmediğini belirtti.
“Hizmet ettiğimiz insanlardan toplanan bilgiler, eğer şanslılarsa, insanların günde bir öğün yemekle hayatta kaldıklarını gösteriyor” diye ekledi.
Kaynak: BM Haberleri, Gazze, New York, Cenevre, 17 Kasım 2023
