BM Genel Sekreteri, Gazze’de Hastaneye yapılan saldırıdan “dehşete düştü”
BM Genel Sekreteri Guterres, 17 Ekim 2023 Salı günü Gazze’deki bir hastaneye düzenlenen saldırının ardından yüzlerce sivilin öldürülmesinden dehşete düştüğünü söyledi. Guterres attığı tweette saldırıyı şiddetle kınadı ve kalbinin ölenlerin aileleriyle birlikte olduğunu söyledi.
Her iki taraf da birbirini suçluyor. Hamas kontrolündeki bölgedeki Sağlık Bakanlığı, Gazze Şehri’ndeki El Ahli Arap Hastanesi’ne düzenlenen hava saldırısından İsrail ordusunu sorumlu tutuyor.
İsrail Savunma Kuvvetleri, istihbarat bilgilerine göre İslami Cihad militanlarının İsrail’e fırlattığı roketlerin rotadan saparak sorumlu olduğunu tweetle duyurdu.
Sayın Guterres, X’e mesajında hastanelerin ve tüm sağlık personelinin uluslararası hukuk kapsamında korunduğunu vurguladı.
BM sözcüsü yaptığı açıklamada, kendisinin 17 Ekim Salı günü erken saatlerde Filistinli mültecilere yardım eden BM kuruluşu UNRWA tarafından işletilen bir okula düzenlenen ve en az altı kişinin ölümüne yol açan saldırıyı kınadığını söyledi.
BM insan hakları sözcüsü hastaneye yapılan saldırıyı “tamamen kabul edilemez” olarak nitelendirdi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk’ün Cenevre’de yaptığı açıklamada, “Bu katliamın tam boyutunu henüz bilmiyoruz ancak şiddet ve cinayetlerin bir an önce durdurulması gerektiği açık” dedi .
Yerinden edilmiş sivillerin, İsrail’in kara saldırısı olması beklenen saldırı öncesinde güneye tahliye etme emri üzerine hastaneye sığındıkları bildirildi.
DSÖ Genel Sekreteri Tedros Adhanom Ghebreyesus, eski adıyla Twitter olan sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda, “DSÖ saldırıyı şiddetle kınıyor” dedi.
Sivillerin ve sağlık çalışanlarının derhal korunmasını ve tahliye emirlerinin geri alınmasını talep ediyoruz” diye ekledi.
İnsan Hakları Yüksek Komiseri Türk, hastanelerin kutsal olduğunu ve ne pahasına olursa olsun korunması gerektiğini belirterek, “Sorumlu bulunanlardan hesap sorulmalıdır” dedi.
New York’ta, 17 Ekim 2023 Salı gecesi Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya ile birlikte Gazze Şehri’ndeki hastaneye saldırı da dahil olmak üzere Filistin konusunda acil bir BM Güvenlik Konseyi toplantısı yapılması yönünde çağrıda bulunduklarını söyledi.
Tahliye emrinin “uygulanması imkânsız”
DSÖ yaptığı açıklamada, Al-Ahli Arap Hastanesi’nin hastalar, sağlık görevlileri, hasta bakıcıları ve ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin barındığı yer olduğunu söyledi.
Al-Ahli Arap Hastanesi, Gazze Şeridi’nin kuzeyinde İsrail ordusunun tahliye emriyle karşı karşıya kalan 20 hastaneden biriydi.
DSÖ, “Mevcut güvensizlik, birçok hastanın kritik durumu, ambulans, personel, sağlık sistemi yatak kapasitesi ve yerinden edilenler için alternatif barınak eksikliği göz önüne alındığında tahliye emrinin yerine getirilmesi imkânsız hale geldi” dedi.
BM kurumu sivillerin ve sağlık hizmetlerinin derhal aktif olarak korunması çağrısında bulundu. “Tahliye emirleri geri alınmalı. Uluslararası insancıl hukuka uyulmalı, bu da sağlık hizmetlerinin aktif olarak korunması ve asla hedef alınmaması gerektiği anlamına geliyor.”
BM Nüfus Fonu (UNFPA)’ da sosyal medyada saldırıları kınadı. BM’nin üreme ve cinsel sağlık kurumu UNFPA’in Twiter X’e yaptığı açıklamada; “Sivillere ve sivil altyapıya yönelik saldırılar durdurulmalı ve sağlık tesisleri asla hedef olmamalıdır” dedi.
Sağlık hedefte
17 Ekim 2023 Salı günü ilerleyen saatlerde düzenlenen sanal basın toplantısında üst düzey yetkililer, DSÖ’nün hastaneye yapılan saldırıyı kınadığının altını çizdi.
Hamas’ın İsrail’in güneyine yönelik kanlı saldırısının ateşlediği çatışmanın başladığı 7 Ekim’ den bu yana İşgal Altındaki Filistin Toprakları’ nda sağlık hizmetlerine 115’ten fazla saldırı düzenlendi.
DSÖ’nün Sağlık Hizmetlerine Yönelik Saldırılar Girişimi Lideri Hyo-Jeong Kim, bu sayının 51’inin Gazze Şeridi’nde meydana geldiğini, 15 sağlık çalışanının öldüğünü ve 27’sinin yaralandığını söyledi. Geri kalan olaylar Batı Şeria’da yaşandı.
Hastaneler bile güvenli değil
Gazze’nin nüfusu iki milyondan fazla ve kriz yaklaşık 600.000 insanı yerinden etti. Birçoğu, halihazırda artan ölü ve yaralılarla dolup taşan, yakıt ve tıbbi malzeme azalan hastanelerde güvenlik arayışına girdi.
İşgal altındaki Filistin Toprakları’ ndaki DSÖ Temsilcisi Dr. Richard Peeperkorn, kaçak insanların karşılaştığı ikilemin altını çizdi.
“Bu hastanelere güvenli yerler olduklarını düşündükleri için gidiyorlar. Artık hastane bile güvenli bir yer değil, nedir?” merak etti.
Boş çalışıyor
Gazze’de gıda, su, kritik ilaçlar ve sağlık malzemeleri tükeniyor. Buradaki 35 hastaneden 4’ünün ağır hasar ve hedef alma nedeniyle çalışmadığını söyledi. Ek olarak, 22 UNRWA birinci basamak sağlık merkezinin yalnızca sekizi kısmen işlevselliğini koruyor.
Dr. Peeperkorn, tüm hastanelerin, özellikle de en büyüklerinin, diyabet gibi bulaşıcı olmayan hastalıkların tedavisi de dahil olmak üzere temel malzeme ve ilaç sıkıntısı çektiğini bildirdi. Kan bankalarının yalnızca bir haftalık stokları kaldı.
“Enfeksiyonlardan kaçınmak için tüm temel ilaçların yanı sıra temizlik malzemeleri, hijyen malzemeleri gibi basit şeyleri de düşünmeliyiz” diye ekledi. “Halihazırda hastanelerde, önemli hastanelerde bu nedenle çok sayıda enfeksiyon, enfekte hasta görülüyor” dedi.
Sınırda yardım
Bu arada, Gazze ile Mısır arasındaki tek sınır kapısı olan Refah kapısında hayat kurtaran yardımları taşıyan kamyonlar sıra bekliyor. DSÖ Doğu Akdeniz Bölge Acil Durum Direktörü Dr. Richard Brennan, durumu “son derece sinir bozucu” olarak nitelendirdi.
“Çok sayıda farklı dinamik var, anlıyoruz. Açıkçası bu konuda çok fazla parmakla işaret var ve ayrıca çok fazla diplomasi olduğunu da biliyoruz” dedi.
“Üst düzey BM yetkilileri bu gece ve yarın Kahire’ye gelecekler ve açılışın mümkün olan en kısa sürede başlatılması için ilgili tüm taraflarla müzakere edebileceklerini umuyorum.”
Şiddeti Durdurun
Bir gazeteci, yardımın Gazze’ye hava yoluyla ulaştırılıp ulaştırılamayacağını sordu ancak bu seçenek, DSÖ Acil Durumlar Direktörü ve Ebola, çocuk felci ve son olarak da COVID-19 müdahalesi konusunda deneyimli olan Dr. Mike Ryan tarafından cevaplandırlmadı.
Kendisi, özellikle Gazze’de yaklaşık iki milyon kişinin yardıma ihtiyacı olduğu göz önüne alındığında, havadan atılabilecek yardım miktarının karadan dağıtılabilecek yardım miktarından çok daha düşük olduğunu açıkladı.
Dr. Ryan, Refah kapısının Gazze’ye yardım ulaştırmanın en basit, en güvenli ve en etkili yolu olduğunu söyledi.
Hastanelere ve insanlara güvenli erişim ihtiyacını vurgulayarak, “Ve bu sadece Refah kapısı değil; bu geçişin uzak tarafında da oluyor” diye ekledi.
“Bu sadece sınır kapısının açılıp kapanması meselesi değil. Birçok ülke arasında çok ama çok üst düzey diplomasi gerektirecek” dedi.
“Şiddet durmalı, bombalama durmalı ve Gazze halkına yardım ulaştırmalıyız. Ve bunun şimdi olması gerekiyor, bu gece olması gerekiyor, yarın sabah olması gerekiyor. Bu bekleyemez. Kesinlikle bekleyemez.
Kaynak: BM Basın açıklaması, New York, 18 Ekim 2023)