COP27’deki Gelişmekte Olan Ülkelere ‘İklim Adaleti’ Çağrısı
COP27’deki gelişmekte olan ülkeler uyum ve kayıp ve hasar fonları şeklinde ‘iklim adaleti’ çağrısı yapıyor
COP27’nin İklim Uygulama Zirvesi’nin ikinci gününde dünya liderleri, özellikle uyum ve çetrefilli kayıp ve hasar konularında somut eylem için seslerini yükselttiler.
Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde 6 Kasım 2022 tarihleri başlayan BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 27. Taraflar Konferansı’nın (COP27) ikinci gününde; BM Çevre Programının (UNEP) iklim “uyum açığı” olarak tanımladığı sorunu çözmek için ihtiyaç duyulan 30 civarında küresel eylemi bir araya getirmek için uyum gündemi çalışmalarını başlattı.
Gündem, 2030 yılına kadar iklime en duyarlı topluluklarda yaşayan dört milyar insanın dayanıklılığını artıracak. Plan, hem hükümetleri hem de Devlet dışı aktörleri ortak bir dizi eylemin arkasında toplamaya yönelik ilk kapsamlı küresel uyum odaklı plan olarak adlandırıldı.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre, dünya nüfusunun neredeyse yarısı, küresel ısınma sadece 1,5 derece olsa bile, 2030 yılına kadar ciddi iklim değişikliği etkileri riski altında olacak.
Planlar, diğerleri arasında gıda güvenliği ve tarım, su ve doğa, insan yerleşimleri, okyanuslar ve şehirler ile ilgili konularda eylem noktalarını kapsamaktadır.
COP27 Başkanı Sameh Shoukry, hükümet ve devlet dışı aktörleri Konferans sırasında ve sonrasında gündeme katılmaya davet etti.
BM İklim Değişikliği Şefi Simon Stiell etkinlik sırasında yaptığı açıklamada, delegelere “Bu gündem toplumun tüm kesimlerini bir araya getiriyor. Yaptığımız işin merkezinde insan ihtiyaçları olmalı” dedi ve COP27’nin hırsları tamamen sonuçlara dönüştürmekle ilgili olduğunu hatırlattı.
Uyum ve kayıp ve hasar konusunda yeni taahhütler
Daha sonra bir basın toplantısı sırasında COP27 Başkanı Shoukry, bazı ülkelere ulusal açıklamaları sırasında uyum için yeni taahhütler açıkladıkları için teşekkür etti.
“Belirli taahhütler bizi ileriye götürmeye yardımcı olabilir. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın Birleşik Krallık’ın 2025 yılına kadar uyum finansmanını üç katına çıkaracağını ve geçen yıl Glasgow’da vaat edilenin bile ötesine geçeceğini duyurmasını takdir ediyorum” dedi.
Bu arada Almanya, geçen yıl aşırı yağışlar nedeniyle korkunç kayıplar yaşayan Mozambik’e özel olarak, kayıp ve hasar için 170 milyon dolar ve Belçika 2,5 milyon Euro vereceklerini açıkladı.
Avusturya ayrıca kayıp ve hasar için 50 milyon dolar açıkladı ve daha önce 2 milyon sterlin taahhüt eden İskoçya 5 milyon sterlin daha açıkladı.
Şimdiye kadar sadece beş Avrupa ülkesi; Avusturya, İskoçya, Belçika, Danimarka ve Almanya kayıp ve hasarı ele alma taahhüdünde bulundu.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 8 Kasım 2022 tarihinde COP27’ye katılan liderlere, bölgesinin gelişmekte olan dünyaya iklim finansmanı taahhüt etme örneğini takip etmelerini söyledi.
“Gelişmekte olan dünyada en çok ihtiyaç duyanlar, daha sert bir iklime uyum sağlamak için desteklenmelidir. Küresel kuzeydeki ortaklarımızı, küresel güneye yönelik iklim finansmanı taahhütlerini yerine getirmeye çağırıyoruz. Covid 19 salgını ve Rus-Ukrayna savaşına rağmen Avrupa ülkeleri bu konuda daha önemli taahhütlerde bulunmaya devam ediyor.
Bu arada, gelişmekte olan küçük ada devletleri, gelişmiş ülkeleri finansman vaatlerini yerine getirmedikleri için suçlamaya devam ettiler.
Antigua ve Barbuda Başbakanı Gaston Brown, “Uluslararası mahkemeler de dâhil olmak üzere iklim adaleti için amansız bir şekilde savaşacağız” diye uyardı.
Afrika’da Uyum
BM Genel Sekreter António Guterres; Afrika’da uyumun hızlandırılması konulu bir COP27 liderlerinin etkinliğinde, daha fazla uyum finansmanı için çağrıda bulundu.
“Afetin sonuçlarını ele almak için çok daha fazla para harcamamak istiyorsak, auyuma büyük yatırım yapmamız gerekiyor” diye ekledi, “çok açık, iklim finansmanında uyum ve azaltmayı paylaşabilmemiz gerekiyor. ”.
Genel Sekreter Guterres, çok taraflı kalkınma bankalarının kullanılmayan özel finansmanı harekete geçirmek ve kullanmak için muazzam bir kapasiteye sahip olduğunu yineledi.
Gana Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo; Afrika’nın iklim değişikliğine neden olmak için en az şeyi yapmasına rağmen, kıta halkının, özellikle de gençlerin iklim değişikliği etkisinden muzdarip olduğunu söyledi.
Gana Devlet Başkanı “İklim değişikliğine karşı mücadeleye destek olun ve çalışmalara katılın” diye dünya liderlerine çağrıda bulundu.
Bu arada, Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame ulusal basına yaptığı açıklamasında, COVID-19 salgını sırasında dış finansmanın savunmasız ülkeler için destek olmadığını ve işe yaramadığını savundu.
“Gelişmiş ülkelerin yapabileceği en değerli katkı, sürdürülebilir, yeşil enerji inşa etmek için Afrika’ya yatırım yaparken karbon emisyonlarını daha hızlı azaltmaktır. Afrika’nın iklim finansmanından yararlanmaya hazır olup olmadığını sorgulamak, eylemsizliği haklı çıkarmak için bir bahane olarak kullanılmamalıdır” dedi.
Diğer önemli noktalar
Kıta için hedefler belirleyerek ve bu hedeflere ulaşmak için önümüzdeki birkaç yıl içinde uygulanacak bir eylem programı yol haritası geliştirerek Afrika’nın gönüllü karbon piyasalarına katılımını genişletmeyi amaçlayan Afrika Karbon Piyasaları girişimi de dâhil olmak üzere bugün daha fazla girişim başlatıldı.
Diğer önemli noktalarda, küçük bir ada ülkesi COP27’de kömür, petrol ve gaz kullanımının aşamalı olarak kaldırılması için uluslararası bir fosil yakıt yayılmasının önlenmesi anlaşması talep etti.
“Isınan denizler topraklarımızı santim santim yutmaya başlıyor. Ancak dünyanın petrol, gaz ve kömür bağımlılığı hayallerimizi dalgaların altına sokamaz” dedi.
Geçen Eylül ayında BM Genel Kurulu’nda Vanuatu bu anlaşmanın da kurulması için çağrıda bulunmuştu.
Sivil toplum kuruluşlarının liderleri de bugün gelişmekte olan ülkelere destek çağrısında bulundu.
STK Action Aid’den İklim Politikası Koordinatörü Theresa Anderson basın toplantısında, “İklim felaketleri uzun bir gölge bırakıyor… Onlarca yıl, hatta nesiller boyu ve bu kriz için çok az şey yapmış savunmasız toplulukları bu küresel krizlerle kendi başlarına başa çıkamayacakları konusunda giderek artan bir anlayış var” dedi.
Gelişmekte olan ülkelerin gezegendeki yedi kişiden altısını temsil ettiğini vurguladı ve hepsinin COP27’nin kayıp ve hasarı ele almak için bir finansman oluşturulması ve bir sistem kurulmasında ısrar ettiğini vurguladı.
“Dünyamızı kirleten zengin ülkelerin kendi burunlarının ötesine bakmaları, harap olmuş ülkelerin parçaları toplamalarına ve iklim felaketlerinin ardından toparlanmalarına yardımcı olabilecek yeni bir finansman olanağının önemini anlamaları gerekiyor” dedi.
Kaynak: BM Haber
