COVID-19: mRNA aşı teknoloji transfer merkezi

Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) ilk COVID-19 mRNA aşı teknolojisi transfer merkezini kurmada bir Güney Afrika konsorsiyumunu destekleyecek.

Birleşmiş Milletler (BM) Basın Merkezi’nin Pazartesi günü (21 Haziran 2021) yaptığı açıklamada, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) ilk COVID-19 mRNA aşı teknolojisi transfer merkezini kurmada bir Güney Afrika konsorsiyumunu desteklediğini duyurdu.

Aşı teknolojisi transfer merkezi, hayat kurtaran tedavilere erişimi artırmaya yönelik küresel çabaların bir parçası olarak, gelişmekte olan ülkelerden üreticilerin aşıların nasıl üretileceği konusunda eğitim almalarını ve bunun için ilgili lisansları almalarını sağlayacak.

Gelişme, DSÖ’nün Nisan ayında kamu ve özel şirketlere, düşük ve orta gelirli ülkelerin kritik sıkıntılar içerisinde acil aşı ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için teknoloji transfer merkezleri oluşturmaya ilgilerini ifade etme çağrısı sonrası ortaya çıktı.

”Önemli bir an” 

“Bugünkü açıklama Güney Afrika ve dünya için ileriye doğru atılmış büyük bir adımdır” değerlendirmesinde bullundu DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhamon Ghebreyesus, Cenevre’den iki hafta da bir yapılan basın toplantısında konuştu. ” Umarım bu, Afrika’da COVID-19 aşıları için üretim kapasitesini artırmak ve aynı zamanda gelecekteki aşılar için önemli bir an olacaktır ” dedi.

Messenger RNA veya mRNA teknolojisi, hücrelere vücutta bir bağışıklık tepkisi oluşturan bir protein yapmalarını ve böylece bir hastalığa karşı koruma sağlayan antikorları üretmelerini ifade etmektedir.

Dünya çapında Hükümetler tarafından kullanılan Pfizer/BioNTech ve Moderna COVID-19 aşılarının ve BM destekli COVAX küresel aşı dayanışma girişiminin temelini oluşturmaktadır.

Dr. Tedros, “Diğer aşı teknolojilerine göre ölçeklendirmek, potansiyel olarak daha kolay ve ilgili varyantlara uyum sağlamak daha hızlı ve daha kolay olabilir” dedi.

Güney Afrika konsorsiyumu, mRNA aşıları üreterek ve Biovac adlı başka bir üreticiye eğitim sağlayarak merkez görevi görecek olan Afrigen Biologics and Vaccines adlı bir biyoteknoloji Şirketini ifade etmektedir.

DSÖ’nün rolü, teknoloji transferi için kriterlerin oluşturulmasını, uygulamaların değerlendirilmesini ve standartların geliştirilmesini içerirken, Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri, Afrika Aşıları Üretimi için Ortaklık aracılığıyla rehberlik sağlayacaktır.

Anlatımı değiştirme  

Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa, merkezin kıta için öneminin altını çizdi.

Ramaphosa, video bağlantısı aracılığıyla yaptığı konuşmada, “Aşı, ilaç ve diğer sağlıkla ilgili malları üretme yeteneği, Afrika’yı kendi kaderini tayin etme yoluna koymaya yardımcı olacak” ifadesini kullandı. Ardından da şunları söylledi: “Bu girişim ve diğerleri aracılığıyla, bir hastalık ve yetersiz kalkınma merkezi olan bir Afrika’nın tanıtımını, anlatısını değiştireceğiz. Hastalık yükünü azaltma, kendi kendine yeterliliği geliştirme ve aynı zamanda sürdürülebilir kalkınmayı ilerletme konusundaki başarılarımızı kutlayan bir gelişim öyküsü ortaya koyacağız.”

İnişler ve çıkışlar 

Merkezin duyurusu, diğerlerinin ortak işbirliği yapmasıyla birlikte, dünya çapında COVID-19 vakalarının art arda sekizinci hafta düşmesi ve ölümlerin art arda son yedi hafta içinde düşüşü sürdürmesiyle bizlere umut veriyor.

İyi haberi memnuniyetle karşılarken, Tedros, geçen hafta bildirilen 2,5 milyondan fazla vaka ve 64.000 ölümle yeni enfeksiyonların ve ölümlerin küresel olarak yüksek olduğunu söyledi.

Çoğu bölgede düşüş hızı yavaşladı ve her bölgede vaka yüklerinde ve ölümlerde hızlı bir artışa tanık olan ülkeler var. Afrika’da vakalar ve ölümler geçen hafta neredeyse yüzde 40 artarken, bazı ülkeler sayılarının üçe veya dört katına çıktığını gördü.

Tedros, “Bir avuç ülke yüksek aşılama oranlarına sahipken ve şu anda daha az sayıda hastaneye yatış ve ölüm görüyorken, Afrika, Amerika ve Asya’daki diğer ülkeler şimdi şiddetli salgınlarla karşı karşıya” diyen Tedros, bu vakaların ve ölümlerin büyük ölçüde önlenebilir olduğunu da sözlerine ekledi.

Artan endişe yaratan virüs çeşitlerinin yayılması, daha fazla sosyalleşme, halk sağlığı ve sosyal önlemlerin etkisiz kullanımı ve aşı eşitsizliği gibi çeşitli faktörler artışları tetikliyor.

Tedros,”Aşılara adaletsiz erişim, bir krizde düşük gelirli ülkelerin ihtiyaçlarını karşılamak için aşı üreten ülkelere güvenemeyeceklerini gösterdi” diye konuştu.

DSÖ, aşı üretimini artırmak ve ilgili fikri mülkiyet haklarından feragat etmek için daha fazla bilgi, teknoloji ve lisans paylaşımı için bastırmaya devam ediyor.

BM Haberleri, New York,  22.6.2021