Covid-19 Salgını Aralık 2021 Değerlendirme Raporu.
Covid-19’da Salgınında, Aralık 2021 ayı sonu itibarıyla Türkiye ve Dünyada durum Değerlendirme Raporu
Çin’in Wuhan kentinde Aralık 2019 tarihinde ortaya çıkan ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Mart 2020 tarihinde Pandemi ilan edilen Koronavirüs (Covid-19), 2021 yılının 31 Aralık tarihine kadar Dünyadaki tüm ülkelerin sağlığını, eğitimini, adaletini, güvenliğini, yönetimlerini ve ekonomilerini etkilemeye hala devam ediyor ve ülkeler zorunlu tedbirler almaya devam ediyorlar.
Birleşmiş Milletler (BM) ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) liderliğinde sürdürülen “Aşı Çalışmaları” nda önemli buluşlar sayesinde Dünya nüfusunun büyük bir çoğunluğu aşılandı. DSÖ’nün acil kullanım onayı verdiği 8 aşı ile bazı Dünya ülkelerinin ürettiği ve kendi milli kuruluşlarının onayını alan aşılar da hem kendi ülkelerinde hem de diğer ülkelerde kullanılmaktadır.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, TURKOVAC için 21 Aralık 2021 tarihinde, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından “acil kullanım onayı” verildiğini ve seri üretimine başlandığını kamuoyuna duyurdu. Dr. Koca, aşının bir hafta-on gün içinde, başta Şehir Hastanelerinde olmak üzere uygulanmaya başlayacağını söyledi. Bu ifadelerden sonra, TURKOVAC Aşısı 29 Aralık 2021 tarihinde Şehir Hastanelerinde kullanılmaya başlandı.
DSÖ’nün hedefi, her ülkeyi 2021 yılının sonuna kadar en az % 40’ının aşılanması gerektiğini fakat bu amaca ulaşılamadığı yıl sonunda ortaya çıkmıştır. 2022 yılının ortasına kadar da % 70’inin aşılaması için çalışılmaktadır. DSÖ’nün belirlediği hedefler doğrultusunda zengin ülkelerde hedefler aşılmıştır. Ancak, azgelişmiş ve ekonomik yönden güçsüz ülkelerde aşılama oranı % 8,5’un altında kalmıştır.
Dünyada ve Türkiye’de 31 Aralık 2021 tarihi itibariyle yapılan Covid-19 aşısı
Dünya genelinde 184 ülkede 31 Aralık 2021 tarihi itibariyle, Covid-19 salgını nedeniyle aşıya başlanmasından bu yana, Dünya genelinde 9,15 milyar dozdan fazla koronavirüs aşısı yapıldı. 31 Aralık 2021 tarihi itibariyle günlük yapılan doz aşı miktarı 32,09 milyon oldu. Dünya nüfusunun % 58,2’si en az bir doz COVID-19 aşısı oldu. Düşük gelirli ülkelerdeki insanların sadece % 8,5’i en az bir doz aşı oldu.
Covid-19 aşı verilerinin derlendiği “Ourworldindata.org” sitesinin 31 Aralık 2021 tarihli verilerine göre Dünyanın en yüksek aşı yapılan ilk 10 ülkesi;
Çin 2 milyar 719 milyon dozla ilk sırada, Hindistan 1 milyar 406 milyon dozla ikinci, Avrupa Birliği ülkeleri ise 727 milyon dozla üçüncü sırada. 4. ABD 500 milyon doz. 5. Brezilya 329 milyon doz. 6. Endonezya, 265 milyon doz. 7. Japonya 199 milyon doz. 8. Meksika, 148 milyon doz 9. Almanya, 146 milyon doz ve 10. Pakistan, 145 milyon doz aşı yapıldı.
Türkiye ise 31 Aralık 2021 tarihi itibariyle Dünya sıralamasında 15. sırada. Sağlık Bakanlığı’nın (https://covid19.saglik.gov.tr/ ) web adresinde yer alan verilere göre; Türkiye’de bugüne kadar yapılan toplam doz aşı miktarı 131 milyon 646 bindir.
Ülke genelinde 56 milyon 914 bin 268 kişiye ilk doz, 51 milyon 604 bin 894 ikinci doz ve 18 milyon 993 bin 403 kişiye üçüncü doz aşı uygulandı.
Hangi aşılar için onay verildi
Dünya’nın çeşitli ülkelerinde, DSÖ’nün bilgisi dâhilinde 100’den fazla farklı aşının geliştirilme çalışmalarına devam edilmektedir. Dünya genelinde özellikle gelişmiş ülkelerin Dünyaca kabul edilen kontrol merkezlerinden (CDC, ECDC vb) bu zamana kadar toplam 15 aşı onay aldı. Ayrıca, çeşitli ülkelerin Sağlık Bakanlıkları ve ilgili kuruluşlarından aldığı onaylarla aşılamalar da yapılmaktadır.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), ilaç şirketi Pfizer’ın antiviral Covid-19 hapı Paxlovid’e acil kullanım izni verdi. FDA’nın ilk onay verdiği Covid-19 hapı, 5 gün boyunca toplam 30 adet şeklinde kullanılacak.
Dünya Sağlık Örgütü, 8 aşı için “Acil Aşı Kullanım Onayı” vermiştir; ABD’li Pfizer ve Alman Biontech; ABD’li Moderna Biyoteknoloji ve Jonhson&Johnson; İngiltere ve Hindistan Oxford-Astrazeneca; Hindistan’da üretilen Covaxin ile Çin Sinopharm ve Sinovac’tır.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca’nın açıklaması ile “Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuz yaptığı inceleme ve değerlendirmeler sonunda Sputnik V aşısının acil kullanımına onay vermiştir.” Böylece Türkiye’de kullanılan Çin Sinovac, Alman Biontech aşılarının yanı sıra üçüncü aşı olarak Sputnik V aşısı da ülkemizde kullanıma girmiştir. Ancak Sputnik V aşısı uygulamaya konulmamaştır. Ayrıca, Faz-3 çalışmaları tamamlanan “Turkovac” aşısı 29 Aralık 2021 tarihi itibariyle Şehir Hastanelerinde uygulanmaya başlanan ilk yerli aşımızdır.
Türkiye’de devam eden 18 yerli aşı çalışması var. Bu çalışmalar içerisinde Erciyes Üniversitesi ile Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı iş birliğiyle geliştirilen yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısı “Turkovac” inaktif bir aşıdır. Faz-3 çalışmaları tamamlanmış olup bilimsel sonuçları henüz açıklanmamıştır.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, TURKOVAC için 21 Aralık 2021 tarihinde, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından “acil kullanım onayı” verildiğini ve seri üretimine başlandığını kamuoyuna duyurdu ve TURKOVAC Aşısı 29 Aralık 2021 tarihinde Şehir Hastanelerinde kullanılmaya başlandı.
Dünyada Covid-19’un 31 Aralık 2021 tarihindeki son durumu
- Dünyada toplam vaka sayısı: 288.469.761
- Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı: 5.452.999
- İyileşenlerin toplam sayısı: 253.689.769
- Dünyada halen aktif vaka sayısı: 29.327.564
(Kaynak: Worldometers.info-ABD John Hopkins Üniversitesi-31 Aralık 2021)
Sağlık Bakanlığı’nca, 11 Mart 2020 tarihinde yapılan ilk Koronavirüs (Covid-19) salgın açıklamasından, 31 Aralık 2021 tarihine geçen süredeki durum;
- Toplam vaka sayısı: 9.682.550
- Yaşamını yitirenlerin sayısı: 82.361
- İyileşenlerin sayısı: 9.063.312
- Yaşamını yitiren toplam Sağlık Çalışanı: 532
(Kaynak: Sağlık Bakanlığı ve TTB Web sitesi: 31 Aralık 2021)
2021 yılı ilk 12 ayında (Ocak-Aralık 2021) Covid-19 salgınında durum
- Dünyada toplam vaka sayısı: 204.562.210
- Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı 3.625.132
- İyileşenlerin toplam sayısı: 184.298.520
- Dünyada halen aktif vaka sayısı: 20.263.690
- – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
- Türkiye’de toplam vaka sayısı: 7.273.898
- Yaşamını yitirenlerin sayısı: 61.480
- İyileşenlerin sayısı: 6.937.021
- Yaşamını yitiren Sağlık Çalışanı sayısı: 227
Türkiye’de 2021 Yılı içerisinde ay ay vaka ve vefat sayıları
Aylar Vaka Sayısı Vefat Sayısı
Mart-Aralık 2020 2.208.652 20.881
Ocak 2021 268.811 5.112
Şubat 2021 224.125 2.576
Mart 2021 615.594 2.968
Nisan 2021 503.409 8.594
Mayıs 2021 428.813 7.396
Haziran 2021 176.268 2.205
Temmuz 2021 301.993 1.600
Ağustos 2021 961.286 5.378
Eylül 2021 765.739 7.344
Ekim 2021 878.918 6.557
Kasım 2021 762.600 6.231
Aralık 2021 686.962 5.519
——————————————————————————
2020-2021 Yılları 9.682.550 82.361
Covid-19 Salgını; 31 Aralık 2021’de toplam vaka ve vefat oranları en yüksek Ülkeler
Ülke Vaka Sayısı Vefat Eden Sayısı
- ABD 55.696.500 846.905
- Hindistan 34.861.579 481.486
- Brezilya 22.287.521 619.109
- İngiltere 12.937.886 148.624
- Rusya 10.499.982 308.860
- Fransa 9.972.800 123.741
- Türkiye 9.482.550 82.361
- Almanya 7.176.448 112.756
- İspanya 6.294.745 89.405
- İran 6.194.401 131.606
- İtalya 6.125.683 137.402
- Arjantin 5.654.408 117.169
- Kolombiya 5.157.440 129.942
- Endonezya 4.262.720 144.094
- Polonya 4.108.216 97.054
Bilgileri Derleyen ve Yazan Bekir Metin, Ankara, 31 Aralık 2021
Geçmiş Dönem Raporları
Dünyada ve Türkiye’de Covid-19 Salgını Kasım 2021 sonu Değerlendirme Raporu
Yararlanılan Kaynaklar:
Bloomberg HT: www.bloomberght.com/kuresel-asi-gunlugu-2272325 Erişim tarihi: 31.12.2021
Dünya Data: https://ourworldindata.org/covid-vaccinations Erişim tarihi: 31.12.2021
Worldometer www.worldometers.info/coronavirus – 31 Aralık 2021
Worldometers.info ve ABD John Hopkins Üniversitesi-31 Aralık 2021
Sağlık Bakanlığı (www.saglik.gov.tr) ve TTB Web sitesi (www.ttb.org.tr): 31 Aralık 2021
Dünya Sağlık Haberleri (www.healthworldnews.net) 31.12.2021
