Covid-19 Salgını Şubat 2022 Değerlendirme Raporu
Covid-19’da Salgınında, Şubat 2022 ayı sonu itibarıyla Türkiye ve Dünyada durum Değerlendirme Raporu
Çin’in Wuhan kentinde Aralık 2019 tarihinde ortaya çıkan ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından 11 Mart 2020 tarihinde Pandemi ilan edilen Koronavirüs (Covid-19), 28 Şubat 2022 tarihine kadar Dünyada ve Türkiye’de; tüm ülkelerin sağlığını, eğitimini, adaletini, güvenliğini, yönetimlerini ve ekonomilerini etkilemeye hala devam ediyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) liderliğinde sürdürülen “Aşı Çalışmaları” nda önemli ve erken keşfedilen buluşlar sayesinde Dünya nüfusunun büyük bir çoğunluğu aşılandı. DSÖ’nün acil kullanım onayı verdiği 10 aşı ile bazı Dünya ülkelerinin ürettiği ve kendi milli kuruluşlarının onayını alan aşılar da hem kendi ülkelerinde kullanılmakta hem de diğer dünya ülkelerine ihraç edilmektedir.
Dünyada ve Türkiye’de 28 Şubat 2022 tarihi itibariyle yapılan Covid-19 aşısı
Covid-19 salgınına karşı alınan en önemli tedbirin aşı olduğu bilinmektedir. 02 Mart 2022 tarihi itibariyle Dünya genelinde 10,83 milyar dozdan fazla koronavirüs aşısı yapıldı. Ortalama her gün yapılan günlük doz aşı miktarı 22,65 milyon oldu. Dünya nüfusunun % 63,1’i en az bir doz COVID-19 aşısı oldu. Düşük gelirli ülkelerdeki insanların sadece % 13’ü en az bir doz aşı oldu.
Covid-19 aşı verilerinin derlendiği “Ourworldindata.org” sitesinin 28 Şubat 2022 tarihinde Dünyanın en yüksek aşı yapılan ilk 10 ülkesi;
1. sırada Çin 3 milyar 147 milyon doz, 2. Hindistan 1 milyar 784 milyon doz, 3. Avrupa Birliği ülkeleri 899 milyon doz, 4. ABD 552 milyon 667 bin doz, 5. Brezilya 394,1 milyon doz, 6. Endonezya 349 milyon 675 bin doz, 7. Pakistan 215,5 milyon doz, 8. Meksika 182,7 milyon doz, 9. Almanya 170,3 milyon doz ve 10. Rusya’da 161 milyon doz aşı yapıldı.
Türkiye ise 28 Şubat 2022 tarihi itibariyle Sağlık Bakanlığı’nın (https://covid19.saglik.gov.tr/) web adresinde yer alan verilere göre toplam doz aşı miktarı 145 milyon 632 bindir.
Ülke genelinde 57 milyon 688 bin 903 kişiye ilk doz, 52 milyon 809 bin 698 ikinci doz ve 27 milyon 91 bin 808 kişiye üçüncü doz aşı uygulandı.
Hangi aşılar ve ilaçlara kullanım onayı verildi
Dünya genelinde özellikle gelişmiş ülkelerin Dünyaca kabul edilen bulaşıcı hastalıklarla ilgili kontrol merkezlerinden (CDC, ECDC vb) bu zamana kadar toplam 15 aşı onay aldı. Ayrıca, çeşitli ülkelerin Sağlık Bakanlıkları ve ilgili kuruluşlarından aldığı onaylarla da izin verilen aşılara da kullanım hakkı verilmiştir.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), İngiltere’de MHRA ve son olarak ta, 27 Ocak 2022 tarihinde Avrupa Birliği İnsan Sağlığı Komitesi (CHMP) tarafından İlaç Şirketi Pfizer tarafından geliştirilen antiviral Covid-19 hapı Paxlovid’e acil kullanım izni verdi. FDA’nın ilk onay verdiği Covid-19 hapı, 5 gün boyunca toplam 30 adet şeklinde kullanılacak.
Dünya Sağlık Örgütü, 10 Covid-19 aşısı için “Acil Aşı Kullanım Onayı” vermiştir;
DSÖ, ilk olarak 31 Aralık 2020’de Pfizer-BioNTech firmasının ürettiği Kovid-19 aşısına, daha sonra Oxford-AstraZeneca’ya, AstraZeneca’nın aşı üreticisi Hindistan Serum Enstitüsünün (SII) ürettiği aşıya, Moderna, Janssen ve Çin’in Sinopharm firmasının ürettiği aşılara acil kullanım onayı vermişti.
Son olarak 1 Haziran 2021’de Türkiye’de de kullanılan Çin’in geliştirdiği yeni Sinovac aşısı, 3 Kasım 2021’de Hindistan’da üretilen Covaxin aşısı ve 17 Aralık 2021’de yine Hindistan’da üretilen Covovax’ın aşısına acil kullanımına onay vermişti.
DSÖ, 20 Aralık 2021 tarihinde, 10. Covid-19 aşısına da, ABD’de bulunan Novavax firmasının ürettiği “Nuvaxovid” adlı yeni tip koronavirüse (Covid-19) karşı kullanılan aşıya da acil kullanımına onay vermiş oldu.
Türkiye’de devam eden çok sayıda yerli aşı çalışması var. Bunlardan ilk kez bir yerli aşı üretildi ve kullanımına başlandı.
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) desteği ile geliştirilen ilk yerli inaktif COVID-19 aşısı TURKOVAC’a, Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından yapılan bilimsel inceleme sonucunda “Acil Kullanım Onayı” verilmesinin ardından 81 İle dağıtımı yapıldı.
22 Haziran 2021’de Faz-3 çalışmaları başlatılan ve 41 merkezde çalışmaları devam eden TURKOVAC için 25 Kasım 2021’de TİTCK’ya Acil Kullanım Onayı başvurusunda bulunulmuştu. Acil Kullanım Onayı Değerlendirme Komisyonu; uluslararası eczacılık standartlarında bilimsel verileri değerlendirerek, TURKOVAC’ın Acil Kullanım Onayı almasına karar verdi. Acil Kullanım Onayı; bulaşıcı hastalıklar kapsamında kabul edilen, halk sağlığını ciddi olarak tehdit eden istisnai durumlarda kullanılacak ve ruhsatlandırmaya esas veriler sağlanıncaya kadar sorumlu Kurum tarafından verilen kullanım iznidir.
AR-GE’den ürüne kadar her aşaması ülkemizde ve ülkemiz bilim insanlarınca geliştirilen ve Acil Kullanım Onayını alan ilk yerli COVID-19 aşısı olarak tarihe geçen “TURKOVAC” artık 81 İlde kullanılmaya başlandı.
Dünyada Covid-19’un 28 Şubat 2022 tarihindeki son durumu
- Dünyada toplam vaka sayısı: 436.565.699
- Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı: 5.971.298
- İyileşenlerin toplam sayısı: 367.265.172
- Dünyada halen aktif vaka sayısı: 63.329.299
(Kaynak: Worldometers.info-ABD John Hopkins Üniversitesi-28 Şubat 2022)
Türkiye’de Covid-19’un, 28 Şubat 2022 tarihindeki son durumu
Sağlık Bakanlığı’nca, 11 Mart 2020 tarihinde yapılan ilk Koronavirüs (Covid-19) salgın açıklamasından, 28 Şubat 2022 tarihine geçen süredeki durum;
- Toplam vaka sayısı: 14.025.181
- Yaşamını yitirenlerin sayısı: 94.232
- İyileşenlerin sayısı: 13.289.352
- Yaşamını yitiren toplam Sağlık Çalışanı: 550
(Kaynak: Sağlık Bakanlığı ve TTB Web sitesi: 28 Şubat 2022)
2022 yılı Şubat ayında Covid-19 salgınında Dünya’da durum
- Dünyada toplam vaka sayısı: 59.739.348
- Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı 284.812
- İyileşenlerin toplam sayısı: 69.196.499
- Dünyada halen aktif vaka sayısı: 63.329.229
2022 yılı Şubat ayında Covid-19 salgınında Türkiye’de durum
- Türkiye’de toplam vaka sayısı: 2.405.299
- Yaşamını yitirenlerin sayısı: 6.816
- İyileşenlerin sayısı: 2.378.193
- Yaşamını yitiren Sağlık Çalışanı sayısı: 7
Türkiye’de 2020-2022 Yılları arasında vaka ve vefat sayıları
Aylar Vaka Sayısı Vefat Sayısı
Mart – Aralık 2020 2.208.652 20.881
Ocak – Aralık 2021 7.273.898 61.480
O c a k 2022 2.080.071 5.055
Ş u b a t 2022 2.462.560 6.816
————————————————————————————
2020-2022 Yılları 14.025.181 94.232
Covid-19 Salgını; 28 Şubat 2022’de toplam vaka ve vefat oranları en yüksek Ülkeler
Ülke Vaka Sayısı Vefat Eden Sayısı
- ABD 80.589.721 973.594
- Hindistan 42.924.130 513.843
- Brezilya 28.768.104 649.195
- Fransa 22.689.332 138.135
- İngiltere 18.804.765 161.224
- Rusya 16.398.036 351.660
- Almanya 14.812.628 123.430
- Türkiye 14.025.181 94.232
- İtalya 12.782.836 154.767
- İspanya 10.977.524 99.410
- Arjantin 8.897.178 126.120
- İran 7.051.429 136.838
- Hollanda 6.361.626 21.554
- Kolombiya 6.062.701 138.693
- Polonya 5.667.054 111.317
Bilgileri Derleyen ve Yazan Bekir Metin, Ankara, 05 Mart 2022
Geçmiş Dönem Raporları
Dünyada ve Türkiye’de Covid-19 Salgını Ocak 2022 sonu Değerlendirme Raporu
Dünyada ve Türkiye’de Covid-19 Salgını Aralık 2021 sonu Değerlendirme Raporu
Yararlanılan Kaynaklar:
Bloomberg HT: www.bloomberght.com/kuresel-asi-gunlugu-2272325; Erişim tarihi: 28.02.2022
Dünya Data: https://ourworldindata.org/covid-vaccinations Erişim tarihi: 28 Şubat 2022
Worldometer www.worldometers.info/coronavirus – Erişim tarihi: 28 Şubat 2022
Worldometers.info ve ABD John Hopkins Üniversitesi – Erişim tarihi: 28 Şubat 2022
Sağlık Bakanlığı (www.saglik.gov.tr) ve TTB Web sitesi (www.ttb.org.tr): 28.02.2022
Dünya Sağlık Haberleri (www.healthworldnews.net) Erişim tarihi: 28.02.2022
ECDC: https://vaccinetracker.ecdc.europa.eu/public/extensions/COVID-19/vaccine-tracker.html#uptake-tab Erişim tarihi: 3.3.2022
