Davos 2023: Geride kalanlar

Davos, dünyayı etkileyen en büyük sorunları tartışmak üzere 16-20 Ocak 2023 tarihleri arasında İsviçre’nin Cenevre kentinde küresel liderleri bir araya getirdi. Zirvenin en önemli noktalarından biri, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Net Sıfır Sanayi Yasası’nı ( Net-Zero Industry Act) açıklamasıydı. Ayrıca, ABD’nin sunduğu yeşil sübvansiyon paketi Enflasyon Azaltım Yasası ile 2030 için bir dizi hedefi ortaya koydu.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Guterres’in fosil yakıt şirketlerinin davranışlarını eleştiren konuşması dikkat çeken noktalardan biriydi. Ancak, Davos’tan çıkan sınırlı eylem planları çevre aktivistlerini hayal kırıklığına uğrattı.

Peki Davos 2023’ün önemli çıkarımları nelerdir?

1. Ağır sanayi sektörlerinden 2050’de net sıfıra ulaşmak için daha fazla taahhüt

Dünya Ekonomik Forumu (The World Economic Forum-WEF) tarafından Davos toplantısıyla eş zamanlı olarak yayınlanan 2023 Küresel Riskler Raporu, önümüzdeki on yıl için öngörülen çevresel ve toplumsal krizlerine yer verdi. Rapora göre biyoçeşitlilik önümüzdeki on yılda en hızlı büyüyen küresel risklerden biri olarak görülüyor.

Davos 2023 boyunca sürekli gündeme getirilen bir konu da yeşil teknolojilere yapılan yatırımın istikrarlı bir şekilde artmasına rağmen fosil yakıtlara verilen desteğin gölgesinde kalmasıydı.

Öte yandan WEF, sera gazı salımlarının yaklaşık % 30’undan sorumlu olan ağır sanayi alanından Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika’daki dokuz yeni sanayi grubunun, Endüstriyel Grupları Net Sıfıra Doğru Dönüştürme Girişimi’ne (Transforming Industrial Clusters Towards Net Zero) katıldığını paylaştı. Girişim, bu yüzyılın ortalarına kadar net sıfır taahhütlerini güvence altına almak için 100 sanayi grubunu bir araya getirmeyi amaçlıyor.

Zirve sırasında bir başka heyecan verici gelişme de Küresel Batarya Birliği (Global Battery Alliance) tarafında yaşandı. Birlik, elektrikli araç akülerinin üretimi, geri dönüşümü ve yeniden kullanımı adına alıcılara ve yatırımcılara daha fazla güven verecek olan Batarya Pasaportu konseptini oluşturdu.

2. Hayırseverlik odağında iklim eylemi

İklim, enerji, doğa ve sürdürülebilirlik söz konusu olduğunda, kurumsal bağışlardan yararlanmak, işletmeler ve hükümetler için kilit bir strateji olmaya devam ediyor. Ancak WEF tahminlerine göre, 2021’de bağış yapılan 810 milyar doların sadece % 2’si sera gazı salımı azaltım projelerine gitti.

Bu yıl Davos’ta, iklim eylemini desteklemek için daha fazla bağış toplamak üzere tasarlanmış İklim Eylemini Güçlendirme için Hayırseverlik  (Giving to Amplify Earth Action-GAEA) girişimi ile Paris Anlaşması gibi uluslararası anlaşmaların hedeflerini yerine getirmek için ihtiyaç duyulan yıllık 3 trilyon dolarlık finansman açığının kapatılması hedefleniyor. Şimdiye kadar, IKEA Vakfı, Bezos Dünya Fonu, BMW Vakfı ve Wellcome Trust dahil olmak üzere 45 fon bu çağrıya katıldı.

3. Okyanuslarda yaşamın devamlılığı için finansal destek

Mavi ekonomiyi desteklemek isteyen WEF’in Okyanus Eylem Gündemi, koruma projelerinin ölçeklendirilmesine yardımcı olmak için Endonezya Hükümeti ile yeni bir anlaşma yaptığını duyurdu. Ortaklık, pazarı büyütmeye yardımcı olabilecek paydaşları bir araya getirerek yüksek kaliteli mavi karbon kredilerine ve projelerine olan talebi ve bunlara erişimi teşvik etmeyi umuyor.

4. İklim krizinin geri döndürülemez etkileri

Davos zirvesinde verilen net mesajlardan biri de iklim değişikliğinin etkilerinin çoğunun artık yerleşmiş ve geri döndürülemez olduğu ve Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşmada başarılı olunsa bile, daha önce meydana gelen değişikliklere uyum sağlamanın gerekli olacağıydı.

5. Çevre aktivistlerinin kurumların hesap verebilirliğini sorgulaması

Greta Thunberg Davos’taki dünya liderlerini “kurumsal açgözlülüğe ve kısa vadeli ekonomik kârlara insanların ve gezegenin üzerinde öncelik verdiklerini” belirterek eleştirdi. Kurumların hesap verebilirliklerinin sorgulanmadığı bir düzende fosil yakıtlara yapılan yatırımların devam edeceğine ve insanlığın ekonomik çıkarlar uğruna zarar görmeye devam edeceğine dikkat çekti.

Birleşik Arap Emirlikleri’nin devlete ait petrol şirketinin CEO’su Sultan Ahmed Al Jaber’in önümüzdeki yıl gerçekleşecek COP28’e başkanlık etmesini eleştiren Greta, hafta boyunca Davos’taki diğer birçok aktivistin de desteğiyle, iş dünyasına yeşil badana tartışmalarını hatırlatmış oldu.

Kaynak: S360 Newsletter – Sayı 222, 3 Şubat 2023