DSÖ pandeminin sonunun yaklaştığını söyledi, “İki milyar COVID aşı dozu güvence altına alındı” açıklamasında bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü Genel Direktörü 18 Aralık 2020 Cuma günü yaptığı açıklamada, salgının sonunun yaklaştığını ancak küresel aşı ortaklığı COVAX’ın, dünya çapında mevcut ve aday aşılar arasında kullanılmak üzere yaklaşık iki milyar dozu temin ettiğine dair haberi memnuniyetle karşıladığını söyledi..
Devasa aşı rezervuarı, tüm ülkelerin koronavirüs aşılarına eşit erişime sahip olmasını sağlamayı amaçlayan 190 ülkeden oluşan uluslararası bir girişim olan COVAX’ın, 2021’in ilk çeyreğinde çekimleri (alımları) gerçekleştirmeye başlamayı planlayabileceği anlamına geliyor.
Metodik ilerleme
2021 Yılı ortasına kadar, o zaman çerçevesinde doz almak isteyen tüm katılımcı ülkelerdeki sağlık ve sosyal bakım çalışanlarını korumak için yeterli doz vermiş olacaktır. Diğer tüm katılımcılar, 2021’in sonuna kadar nüfuslarının yüzde 20’sini kapsayacak kadar yeterli doz almalı ve 2022’de daha fazla doz almalıdır.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, çevrimiçi bir basın toplantısına katılan gazetecilere “Bu harika bir haber ve küresel sağlıkta bir dönüm noktası” dedi.
“Bu, pandeminin sonunun yaklaştığı konusunda rahatlama zamanı, ancak korumamızı düşürmemeye özen gösterme zamanı. Bu tatil sezonu da dâhil olmak üzere, hepimiz kendimizi ve birbirimizi güvende tutacak önlemleri almaktan sorumluyuz.
Tedros, “Bugünün haberleriyle tünelin sonundaki ışık biraz daha parlak hale geldi, ama henüz orada değiliz. Ve oraya sadece birlikte gideceğiz” dedi.
Uçmaya hazır
BM Çocuk Fonu UNICEF, 2021 yılında ayda 850 tona kadar COVID 19 aşısı taşımaya hazır olduğunu söyledi. Çoğunun mevcut ticari uçuşlar kullanılarak gönderilebileceği, ancak gerektiğinde alternatif seçenekler ve charter uçuşlarının da düşünüleceği belirtildi.
UNICEF İcra Direktörü Henrietta Fore, “Bu devasa ve tarihi bir girişim,”dedi. “Görevin ölçeği göz korkutucu ve riskler hiç bu kadar yüksek olmamıştı, ancak biz bunu üstlenmeye hazırız.”
Küresel aşı ittifakı GAVİ’nin desteğiyle UNICEF, 2021’in sonuna kadar düşük gelirli ülkelerde 2 ila 8 santigrat derece, 70.000 soğuk zincir buzdolabının kurulumunu sağlayacak ve bu da depolanması gereken COVID-19 aşılarının piyasaya sürülmesine yardımcı olacak. UNICEF, buzdolaplarının neredeyse yarısının güneş enerjisiyle çalışacağını söyledi.
Aşıların virüsün bulaşmasını yavaşlatmak ve hayatları kurtarmak için mevcut araçları tamamlayacağını ve bunların yerini almayacağını anlamak önemliydi. Ancak aşılar, hastalığı durdurmanın anahtarıydı ve pandemi başlar başlamaz, düşük gelirli ülkelerin aşıları kaçırma riski vardı, bu yüzden COVAX kuruldu.
‘En iyi anlaşma’
COVAX, virüsü teşhis, tedavi ve aşı kullanarak yok etmek için kapsamlı bir plan olan COVID-19 Araç Hızlandırıcısına (ACT Hızlandırıcı) Erişimi’nin bir parçasıdır.
15 Aralık 2020 Salı günü, Dr. Tedros’un kıdemli danışmanı Bruce Aylward, ACT Accelerator’ı “şehirdeki en iyi anlaşma” olarak nitelendirdi ve hastalığın evcilleştirilmesi halinde beklenen ani ekonomik iyileşme nedeniyle 28 milyar dolarlık fiyat etiketinin neredeyse bir gecede geri ödeneceğini söyledi.
2017 yılında, evrensel sağlık sigortasını geliştirme vaadiyle DSÖ’nün liderliğini devralan Dr. Tedros, aşının sadece şanslı bir azınlığa ayrılmaması gerektiğini söyledi.
‘Herkes için umut’
“Aşı yaptıran insanların görüntüleri bize umut veriyor, ancak bazıları için umut değil herkes için umut olmalı. Geçtiğimiz yılın çoğunda, aşılarının mevcut olduğunda, tüm ülkelerde eşit bir şekilde temin edilebilmesini sağlamak için dünya liderleri ve aşı geliştiricileriyle konuşuyoruz.”
18 Aralık 2020 Cuma günkü duyurudan önce, COVAX 2021 için geliştirilmekte olan Bir milyardan fazla aşı dozunu sıraladı. Yeni duyuru, 170 milyon doz AstraZeneca / Oxford adayı için bir ön satın alma anlaşması ve 500 milyon doz için bir mutabakat zaptı içeriyordu.
Aşı üreticileri ile COVAX, Salgın Hazırlık İnovasyonu Koalisyonu (CEPI), GAVİ ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından yönetilmektedir. UNICEF, Dünya Bankası, sivil toplum kuruluşları ve diğerleriyle de ortaklaşa çalışmaktadır.
Kaynakça:
Birleşmiş Milletler Haber Merkezi, New York, 18 Aralık 2020
