DSÖ’nün, Çin heyeti taslak raporunda, Covid-19’un kaynağının hayvanlar olduğu iddia edildi.
Dünya çapında 127 milyondan fazla insana bulaşan corona virüsünün kökenini incelemek için Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) Ocak 2021’in ortalarında Çin’e incelemelerde bulunmak üzere gönderdiği heyetin taslak raporunda, yeni tip koronavirüs Covid-19’un yarasalardan insanlara başka bir hayvan yoluyla bulaştığı öne sürüldü.
Corona virüsü salgınının başladığı kent olarak bilinen Çin’in Wuhan kentinden 17 Ocak 2021 tarihinde kritik bir itiraf gelmişti… Wuhan’daki laboratuvarda çalışan bilim insanları corona virüsünün bir mağaradaki yarasanın saldırısından sonra yayıldığını açıklamıştı.
Wuhan Laboratuvarında çalışan bilim insanları, corona virüsü olan yarasaların bulunduğu mağaradan numune toplarken bir yarasa tarafından ısırıldıklarını açıklamışlardı. İngiliz Tabloid gazetesi Daily Mail’de yayınlanan kaynağı belirtilmeyen habere göre, ismi açıklanmayan Çinli bilim insanı hayvanın dişlerinin lastik eldivenlerinden “iğne gibi” geçtiğini söylemişti.
Taslak Raporda dört senaryo bulunduğunu açıklayan The Associated Press, rapordaki en önemli senaryonun Covid-19 ile yarasalardaki virüs arasında başka bir hayvanın aktarım yapmış olduğunu açıklarken virüsün bir laboratuvar sızıntısından meydana gelme olasılığının “son derece düşük bir ihtimal” olduğu belirtildi.
Taslak Raporda yarasalardan insanlara direkt olarak Covid-19’un bulaşma ihtimalinin de çok muhtemel olduğu belirtilirken virüsün “soğuk zincir” gıda ürünleri yoluyla bulaşıp yayılmasının mümkün olduğunu ancak düşük bir ihtimal olduğu bildirildi.
Taslak raporda, Covid-19’un yarasalardan insanlara başka bir hayvan vasıtasıyla bulaşmasının en olası senaryo olduğu belirtildi.
‘Pangolin, Vizon ve Kedi taşıyıcı olabilir’
AP, rapora dayanarak pangolinlerde Covid-19’a oldukça benzer virüsler bulunduğunu belirtirken aynı zamanda vizonların ve kedilerin Covid-19 virüsüne duyarlı olduğunu ve taşıyıcı olabileceklerinin altını çizdi.
Taslak Raporda ayrıca Covid-19’un insandan insana solunum yolu enfeksiyonu olarak başlama olasılığının çok düşük olduğunu ve çoğu uzmanın bu konuda hemfikir olduğu belirtildi.
Raporun yayınlanmasının defalarca ertelenmesi Çin’in sonuçlarla ilgili baskı yapıp yapmadığı sorularının yükselmesine yol açmıştı. Wuhan’daki araştırmayı yöneten DSÖ uzmanı Peter Ben Embarek ise yaptığı açıklamada, raporun son halini aldığını, tercümelerinin yapılmasıyla önümüzdeki birkaç gün içerisinde kamuoyuyla paylaşılacağını söyledi.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezinin (CDC) eski Direktörü Robert Redfield, virüsün orijininin Çin’deki bir laboratuvar olduğunu öne sürmüştü.
Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi Başkan Yardımcısı Fıng Zıcian, Covid-19’un laboratuvardan sızdırıldığı ihtimalinin mümkün olmadığını savunmuştu.
Çin, soruşturma çağrılarını geri çevirmişti
Çin, daha önce ABD yönetiminin virüsün kökenine ilişkin soruşturma başlatılmasına dair talebini reddetmiş, Avustralya hükümetinin Nisan 2020’de DSÖ’ye uluslararası soruşturma çağrısı yapması üzerine bu ülkeye de ihracat kısıtlamaları getirmişti.
Uluslararası baskıların artmasının ardından ABD, Avustralya, Almanya, Japonya, İngiltere, Rusya, Hollanda, Katar ve Vietnam’dan uzman ve araştırmacılardan oluşturulan heyet, ilk olarak Ocak 2021 başında Çin’e gitmiş ancak Pekin yönetiminin geçerli vizelerin alınmadığı uyarısını yapmasının ardından geri dönmek zorunda kalmıştı.
İzinlerin alınmasının ardından 14 Ocak 2021’de özel uçakla Vuhan’a gelen heyet, 14 gün karantinada tutulmuş, orada yaklaşık 1 ay boyunca incelemeler gerçekleştirmişti. Bu süreçte Çinli yetkililerle çevrim içi toplantılarla bilgi alışverişinde bulunmuştu.
Heyet, 29 Ocak 2021’de başladığı saha çalışmalarında, ilk vakaların görüldüğü Vuhan’daki deniz ürünleri gıda pazarının yanı sıra Hubey Çin ve Batı Tıbbı Bütünleşik Bölge Hastanesi, Vuhan Jinyintan Hastanesi, Hubey Eyaleti Hastalık Kontrol Merkezi ve Hayvan Hastalıkları Merkezinde incelemeler yapmıştı.