Dünya liderleri pandemiyi bu yıl sona erdirmek için 23 milyar dolar çağrısında bulundu.
BM Genel Sekreteri António Guterres 9 Şubat 2022 Çarşamba günü yaptığı açıklamada, COVID-19 salgınının bu yıl ancak aşılar, testler ve tedavilerin tüm insanlara sunulması halinde yenilebileceğini söyledi.
BM Genel Sekreteri, bu malları küresel olarak herkes için erişilebilir kılan önemli işbirliği olan COVID-19 Araçlarına Erişim (ACT) Hızlandırıcısı için 23 milyar dolar çağrısında bulunan dünya liderleri arasındaydı.
Bedel ödeyen insanlar
Guterres, hemen harekete geçmenin aciliyetinin altını çizerek, “Aşı eşitsizliği, zamanımızın en büyük ahlaki başarısızlığıdır – ve bunun bedelini insanlar ödüyor” dedi .
“Bu araçlara erişimi sağlamadığımız sürece pandemi ortadan kalkmayacak ve insanların güvensizlik duygusu sadece derinleşecek.”
COVID-19 Araçlarına Erişim (ACT) Hızlandırıcı Ortaklığı, COVID-19 testleri, tedavileri ve aşılarının geliştirilmesini ve bunlara erişimi hızlandırmak için pandemi ilan edildikten sadece haftalar sonra Nisan 2020’de kuruldu. Küresel aşı dayanışma girişimi COVAX’ın dört temel direğinden biridir.
COVAX’ı oluşturan devlet kuruluşları, bilim insanlarını, hayırseverleri, işletmeleri, sivil toplumu ve aşı ittifakı GAVI gibi küresel sağlık kuruluşlarını, Salgın Hazırlık Yenilikleri Koalisyonu (CEPI) ve Dünya Sağlık Örgütü’nü bir araya getiriyor.
“Adil paylaşım” finansmanı
BM ve Dünya liderleri tarafından 9 Şubat 2022 Çarşamba günü başlatılan kampanya, pandemiyi bu yıl küresel bir acil durum olarak sona erdirmek amacıyla 16 milyar dolarlık bir finansman açığını ve ülke içi teslimat maliyetleri için yaklaşık 7 milyar dolarlık bir açığı kapatmayı hedefliyor.
Kaynak seferberliğini savunmak için üst düzey siyasi liderlik sağlayan ACT-Hızlandırıcı Kolaylaştırma Konseyi’nin eş başkanları, geçtiğimiz günlerde “adil paylaşım” katkılarını teşvik etmek için 50’den fazla zengin ülkeye mektup yazdı.
Finansman çerçevesi, ulusal ekonomilerinin büyüklüğüne ve daha hızlı bir küresel ekonomik ve ticari toparlanmadan ne kazanacaklarına göre hesaplanır.
Genel Sekreterin dediği gibi: “Bu pandemiyi sona erdirmek için herkesin aşılanmasını sağlamak istiyorsak, önce sisteme adaleti enjekte etmeliyiz.”
Hayat kurtaran aletlerin temini
Dünya liderleri, toplanacak fonun koronavirüs bulaşmasını engellemeye, varyant döngüsünü kırmaya, aşırı yük altında kalan sağlık çalışanlarını ve sistemlerini rahatlatmaya ve hayat kurtarmaya yardımcı olacağını söyleyerek, her ay gecikmeyle küresel ekonominin yatırımın neredeyse dört katını kaybedeceği konusunda uyardı.
Toplanacak Finansman ile düşük ve orta gelirli ülkelerde sağlık çalışanları için hayat kurtaran araçlar ve kişisel koruyucu ekipman tedarik etmek ve sağlamak için kullanılacaktır.
Aşıların yaygınlaştırılmasını, 600 milyon dozluk bir Pandemi Aşı Havuzu oluşturulmasını, 700 milyon test satın alınmasını, 120 milyon hastaya tedavi sağlanmasını ve düşük gelirli ülkelerin oksijen ihtiyacının yüzde 100’ünü içeren önlemleri destekleyecektir.
Kolaylaştırma Konseyi’ne Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre ile birlikte başkanlık eden Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa , “COVID-19 aşılarına, testlerine ve tedavilerine ne kadar uzun süre adaletsiz erişim devam ederse, pandemi o kadar uzun sürecek” dedi.
BM ve ortakları, pandeminin üzerinden geçen üç yıl boyunca eşitsizliğin tehlikelerine karşı uyarmaya devam ediyor.
Bilim eşitsizlikle eşleşemez
Şimdiye kadar dünya çapında 4,7 milyardan fazla COVID-19 testi uygulanmış olmasına rağmen, DSÖ düşük gelirli ülkelerde yüzde 0,4 gibi küçük bir değer olan yalnızca 22 milyonun uygulandığını bildirdi.
Ayrıca, bu ülkelerdeki insanların sadece yüzde 10’u en az bir doz aşı almıştır.
CEPI İcra Kurulu Başkanı Dr. Richard Hatchett, “Bilim, COVID-19 pandemisi boyunca tutarlı bir şekilde hizmet verdi, ancak trajik bir şekilde dünyanın bilimsel başarıları eşitlikle henüz eşleşmedi” dedi.
“Tam olarak finanse edilen bir ACT-Hızlandırıcı, COVAX ve diğer ACT-A sütunlarının aşı, teşhis, tedavi ve diğer karşı önlemleri ihtiyacı olanlara ulaştırma çabalarını iki katına çıkarırken, aynı zamanda aşağıdakileri ele alacak hayati Ar-Ge’yi (araştırma ve geliştirme) sürdürecek. bilimsel bilgideki mevcut boşluklar ve dünyanın virüse ve türevlerine karşı savunmasını güçlendiriyor.”
COVID-19 Araçlarına Erişim (ACT) Hızlandırıcı Ortaklığı, başlangıcından bu yana, yeni terapötikler, aşılar ve teşhislerin hayati araştırma ve geliştirmesini finanse etti ve diğer başarıların yanı sıra COVAX aracılığıyla bir milyardan fazla aşı dozu sağladı.
Mekanizmanın toplam bütçesi 23.4 milyar dolar ve bağışçılardan 16.8 milyar dolar katkıda bulunmaları isteniyor. 16 milyar dolarlık fon ihtiyacının 814 milyon dolarını taahhüt ettiler. Kalan 6,5 milyar doların orta gelirli ülkeler tarafından kendi kendini finanse etmesi bekleniyor.
Bütçeden ayrı olarak, aşıların ve teşhislerin ülke içi teslimatı için 6,8 milyar dolar daha gerekiyor.
Paylaşma ve dayanışma
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, Omicron varyantının hızla yayılmasının, testlerin, tedavilerin ve aşıların küresel olarak eşit bir şekilde dağıtılmasını sağlamak için acil ihtiyacın altını çizdiğini belirtti.
“Yüksek gelirli ülkeler ACT-Hızlandırıcı maliyetlerinden adil paylarını öderlerse, ortaklık düşük ve orta gelirli ülkeleri düşük COVID-19 aşılama seviyelerinin, zayıf testlerin ve ilaç eksikliklerinin üstesinden gelme konusunda destekleyebilir” dedi.
“Bilim bize COVID-19 ile savaşmak için çeşitli imkanlar oluşmasını sağladı. Ddayanışma içinde küresel olarak paylaşılırlarsa, bu yıl küresel bir sağlık acil durumu olarak COVID-19’u sonlandırabiliriz.”
Kaynak: BM Haberleri, New York, 12 Şubat 2022
