Dünya Meteoroloji Örgütü, aşırı hava koşullarının “belirtilerini ve etkilerini” açıkladı.

Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) 23 Aralık 2022 tarihinde yaptığı açıklamada, aşırı sellerden sıcağa ve kuraklığa kadar, hava ve iklimle ilgili felaketlerin bu yıl milyonları etkilediğini ve milyarlarca dolara mal olduğunu belirterek, yoğunlaşan iklim değişikliğinin “belirtilerini ve etkilerini” açıkladı.

BM Meteoroloji Örgütü, erken uyarılara evrensel erişim de dahil olmak üzere güçlendirilmiş iklim değişikliği uyumunu savunan, sera gazı emisyonlarını azaltmak için çok daha fazlasını yapma gereğinin 2022 yılı boyunca insanları nasıl etkilediği ortadır.

Dünya Meteoroloji Örgütü Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas (Finlandiyalı), “Bu yıl, çok fazla can ve mal kaybına neden olan aşırı hava koşullarının başta sağlık olmak üzere, gıda, enerji, su güvenliği ve altyapısını baltalayan birkaç dramatik hava felaketiyle karşı karşıya kaldık” dedi.

En sıcak günler yolda

2022 için Küresel sıcaklık rakamları Ocak ayı ortasında açıklanacak olsa da Dünya Meteoroloji Örgütü‘ne göre son sekiz yıl rekor düzeydeki en sıcak sekiz yıl olma yolunda ilerliyor.

Şu anda üçüncü yılında olan bir hava akımı La Niña (Pasifik Okyanusu’nun ekvatoral bandındaki okyanus sıcaklıklarındaki değişikliklerin bir sonucu olarak birkaç yılda bir meydana gelen karmaşık bir hava durumu modelidir. La Nina, pasifik okyanusu üzerinde etkili olan bir hava akımına verilen ad olarak adlandırılabilir) olayının devam etmesi, 2022’nin kaydedilen en sıcak yıl olmayacağı anlamına gelse de hava soğutma etkisinin kısa ömürlü olacağı ve rekor seviyelerden kaynaklanan uzun vadeli ısınma eğilimini tersine çeviremeyeceği anlamına geliyor.

Üstelik bu, sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin en az 1°C üzerine çıktığı art arda onuncu yıl olacak ve muhtemelen Paris Anlaşmasının altını çizdiği 1,5°C sınırını aşacak.

Erken uyarılar

Erken uyarılar, temel küresel gözlem sistemine yapılan yatırımın artırılması ve aşırı hava ve iklime karşı dayanıklılığın oluşturulması, 1873’te kurulan Dünya Meteoroloji Örgütü’nün 150. yılını kutlayacağı 2023 yılında WMO’nün öncelikleri arasında olacak.

WMO Genel Sekreteri Prof. Petteri Taalas, ” Bu tür aşırı hava olaylarına karşı hazırlığı artırmaya ve BM’nin Herkes için Erken Uyarı hedefini önümüzdeki beş yıl içinde karşılamamızı sağlamaya ihtiyaç var” dedi.

WMO ayrıca, temel sera gazlarının atmosferde nasıl davrandığının daha iyi anlaşılmasını sağlayan yer tabanlı Küresel Atmosfer İzleme, uydu ve asimilasyon modellemesini kullanarak yutakları ve karbondioksit, metan ve nitröz oksit kaynaklarını izlemenin yeni bir yolunu teşvik edecek.

İklim Göstergeleri

Sera gazları, seviyeleri gözlemlemek için kullanılan iklim göstergelerinden yalnızca biridir.

1993’ten bu yana ikiye katlanan deniz seviyeleri; okyanus ısı içeriği ve asitleşme de kaydedilen yüksek seviyelerdedir.

Dünya Ticaret Örgütü’nün Geçici Küresel İklim Durumu 2022 Raporuna göre uydu ölçümlerinin yaklaşık 30 yıl önce başlamasından bu yana yalnızca son iki buçuk yıl, toplam deniz seviyesindeki artışın yüzde 10’unu oluşturuyor.

Ve 2022, rekor kıran erimenin ilk belirtileriyle Avrupa Alplerindeki buzullar üzerinde olağanüstü ağır bir yük aldı.

Grönland buz tabakası üst üste 26. kez kütle kaybetti ve zirveye Eylül ayında ilk kez -kar yerine- yağmur yağdı.

Ulusal ısı geçiş ücretleri

2022 yılında küresel sıcaklık rekorları kırılmasa da, dünya çapında birçok ulusal sıcaklık rekorunu geride bıraktı.

Hindistan ve Pakistan, Mart ve Nisan aylarında artan sıcaklar yaşadı. Çin, ulusal rekorlar başladığından bu yana en yoğun ve en uzun süreli sıcak hava dalgasına ve kayıtlardaki en kurak ikinci yazını yaşadı.

Ve kuzey yarımkürenin bazı bölümleri son derece sıcak ve kuruydu.

Arjantin’in orta-kuzey kesiminin yanı sıra güney Bolivya, orta Şili ve Paraguay ile Uruguay’ın çoğu çevresinde yoğunlaşan geniş bir alan, 2022 Kasım sonu ve Aralık başında art arda iki sıcak hava dalgası sırasında rekor kıran sıcaklıklar yaşadı.

WMO Genel Sekreteri, “Çin, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika’da rekor kıran sıcak hava dalgaları gözlemlendi” dedi. “Afrika Boynuzu’nda uzun süredir devam eden kuraklık bölgedeki insanların yaşamlarını tehdit ediyor.

Ve Avrupa’nın büyük bir kısmı tekrarlanan aşırı sıcak dönemleriyle boğuşurken, Birleşik Krallık Temmuz 2022 ayında sıcaklığın ilk kez 40°C’nin üzerine çıktığı yeni bir ulusal rekor kırdı.

Rekor kıran yağmur

Doğu Afrika’da yağışlar, art arda dört yağışlı mevsim boyunca (40 yılın en uzunu) ortalamanın altında kaldı ve milyonlarca insanı etkileyen, tarımı mahveden ve özellikle Etiyopya, Kenya ve Somali’de çiftlik hayvanlarını öldüren büyük bir insani krizi tetikledi.

Temmuz ve Ağustos aylarında rekor kıran yağmur, Pakistan’da en az 1.700 kişinin ölümüne neden olan, 7,9 milyon kişiyi yerinden eden ve 33 milyon insanı etkileyen yoğun sellere yol açtı.

Genel Sekreter Taalas, “Pakistan’ın üçte biri büyük ekonomik kayıplar ve insan kayıplarıyla birlikte sular altında kaldı” diye hatırlattı.

Kaynak:

BM Haber, Cenevre, 24 Aralık 2022