Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs Salgını, 2020 Yılının Değerlendirilmesi
Koronavirüsün ilk defa Çin’in Hubei Bölgesi Wuhan şehrinde 12 Aralık 2019’da ortaya çıktı. İlk teşhisten sonra çeşitli tedbirler alınmasına rağmen Ocak 2020 ayından itibaren tüm Dünya’ya yayılmaya başladı.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından “Yeni Coronavirus 2019 (2019-nCoV)” olarak açıklanan salgın, 11 Mart 2020 tarihinde dünyayı saran salgın anlamına gelen “pandemi” kararını açıkladı. Bu karardan sonra Çin Wuhan’dan çıkan bir virüs (Covid-19) hızla yayıldı ve 31 Aralık 2020 tarihi itibariyle Dünya’da tüm kıtalara ve 193’dan fazla Ülke’ ye yayıldı.
Bireysel olarak insan yaşamları, Türkiye ve Dünya’daki insanların içerisinde yer aldıkları iyi-kötü, güzel-çirkin, protesto ve krizler, savaş ve olağan üstü karşılaşılan güç durumlar ders almamız ve bunlardan yararlanarak daha insani ve daha yaşanabilir bir ortamda olmak ve sürdürülebilir iyi ilişkilerle yaşamımızı sürdürmek inanıyorum ki herkesin beklentileri arasındadır.
2020 yılında Türkiye ve Dünya’da dikkat çeken ve geri konuları ve gelişmeleri 2021 yılı içerisinde de sürdüreceğiz. Bilimsel çalışmalar, aşı, deneyimlerin paylaşılması ve akıl yoluyla hareket sorunları çözmemizde bize ve tüm insanlığa yol gösterici olacaktır.
2020 yılında yaşananları hatırlamak yönünden aşağıdaki açıklamalar tarihe bir not düşülmesi açısından önem arz edecektir.
Dünyada Koronavirüs’ün yayılmaya başladığı ilk tarihten 31 Aralık 2020 tarihine kadar geçen sürede
- Dünyada toplam vaka sayısı: 83.907.551
- Yaşamını yitirenlerin toplam sayısı: 1.827.867
- İyileşenlerin toplam sayısı: 59.406.380
- Dünyada halen aktif vaka sayısı: 22.673.304
(Kaynak: Worldometers.info ve ABD John Hopkins Üniversitesi-01 Ocak 2021, saat 13.30)
Türkiye’de, Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı açıklamalar çerçevesinde;
Türkiye’de; 11 Mart 2020 tarihinde yapılan ilk açıklama ile başlayan koronavirüs salgını (Covid-19), 31 Aralık 2020 tarihinde yapılan son değerlendirme ile toplumu derinden etkilemiştir. Her türlü iyi çabalara, pozitif açıklamalara rağmen salgın can almaya devam etmiştir. Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere salgınla mücadele veren “Sağlık Çalışanları” sayısında da çok önemli kayıplar yaşanmıştır
- Toplam vaka sayısı: 2.208.652
- Yaşamını yitirenlerin sayısı: 20.881
- İyileşenlerin sayısı: 2.100.650
- Yapılan toplam test sayısı: 24.504.567
- Yaşamını yitiren Sağlık Çalışanı 305
(Kaynak: Sağlık Bakanlığı Web sitesi: 01 Ocak 2021, saat 13.30)
Dünyada Koronavirüs (Covid-19) Salgınında ilk 01 Ocak – 31 Aralık 2020 tarihleri arasında vaka ve ölüm oranları en yüksek 15 Ülkede son durum tablosu;
Ülke Vaka Sayısı Vefat Eden Sayısı
- ABD 20.445.654 354.215
- Hindistan 10.286.709 149.018
- Brezilya 7.675.973 194.976
- Rusya 3.186.336 57.555
- Fransa 2.620.425 64.632
- İngiltere 2.488.780 73.512
- Türkiye 2.208.652 20.881
- İtalya 2.107.166 74.159
- İspanya 1.936.718 50.837
- Almanya 1.745.518 34.182
- Kolombiya 1.642.775 43.213
- Arjantin 1.625.514 43.245
- Meksika 1.426.094 125.807
- Polonya 1.305.774 28.956
- İran 1.225.142 55.223
Türkiye ve Dünya Devletleri’nin salgından korunma tedbirleri her şeye rağmen maalesef çok başarılı sonuçlar vermemiştir. Son bir yıldır (2020) süren korona virüs salgını hem ülkelerin sağlık sistemlerini hem de ekonomik yapılarını olumsuz yönde etkilemiş ve 2021 yılında da etkilemeye devam edecek gibi görünmektedir.
Tüm dünyada milyarlarca insanı etkileyen koronavirüs salgını, yıllar süren aşı çalışmalarını bir yıldan kısa bir süreye sığdırmak için çalışmalar üç aşı çalışmasında son aşamaya gelmiştir.
Bu aşıların başında ABD’li Pfizer ve Alman Biontech firmalarının geliştirdiği Koronavirüs aşısı var. 2 doz uygulanan bu aşı, virüse karşı yüzde 95’ten fazla koruma sağlıyor. İngiltere ilk onay veren ülke olmuş, ayrıca ABD FDA ve Avrupa İlaç Ajansından onay almış olup Aralık ayının son haftasında ABD ve AB Ülkelerinde aşılama çalışmalarına başlanmıştır.
İkinci sırada olan ABD’li şirket Moderna‘nın aşısı da virüse karşı koruma sağlamada yüzde 94,5 etkilik oranı ile ABD, FDA’den acil kullanım onayı alan ikinci aşıdır.
Üçüncü sırasında Gamaleya Enstitüsünün geliştirdiği Rus aşısı Sputnik V var. Sputnik, Koronavirüse karşı tescillenen ilk aşı. Henüz kullanılamıyor.
Dördüncü sırada Oxford Üniversitesi ile Astrazeneca‘nın geliştirdiği Kovid-19 aşısı var. Bu aşı, bir tam doz ve bir yarım doz kullanıldığında yüzde 90, iki tam doz kullanıldığında yüzde 62 koruma sağlıyor.
Çinli Sinovac şirketinin geliştirdiği Coronavac var. 3. Faz denemeleri hala sürüyor. Acil kullanıma uygun olan bu aşının I. ve II. Faz sonuçları ise başarılı. Türkiye’ye ilk 3 milyon doz aşı 31 Aralık 2020 tarihinde gelmiştir.
Kaynakça: Worldometer (www.worldometers.info/coronavirus/) (01.01.2021)
Bilgileri Derleyen ve Yazan Bekir Metin, Ankara, 01 Ocak 2021
Geçmiş Dönem Raporları
Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 9 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-30 Kasım 2020)
Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 8 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-31 Ekim 2020)
Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 7 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-30 Eylül 2020)
Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs salgınında son 6 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-31 Ağu. 2020)
Dünyada ve Türkiye’de Koronavirüs Salgınında Son 5 ayın değerlendirilmesi (11 Mart-31 Tem. 2020)
