Ebola hastalığının tedavisi bulundu…

Ebola virüsü bulaştıktan 2 ile 21 gün sonra etkisini göstermeye başlıyor. Virüs, bulaştığı insanların yüzde 65’ini öldürüyor.

Toplam ölüm sayısı Covid-19’un çok altında olmasına rağmen enfekte olanların ölüm oranı açısından dünyanın en ölümcül hastalıklarından biri olarak sınıflandırılan Ebola için artık onaylanmış bir tedavi var: Laboratuvarda üretilen antikorlar, bir bağışıklık tepkisi oluşturdu ve virüsün hücreleri enfekte etme yeteneğini azalttı.

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), ABD’li bir ilaç şirketi tarafından geliştirilen laboratuvar yapımı antikorlardan oluşan bir kokteylin, Ebola hastası yetişkin ve pediatrik hastaları tedavi etmek için kullanılabileceği açıklamasında bulundu. Bu onay, FDA’nın ilk Ebola aşısına yeşil ışık yakmasından bir yıldan kısa bir süre sonra geldi.

Hem insan hem de primatları etkileyen virüse ilk olarak 1976’da Ebola Nehri’nin yanında rastlanmıştı. Virüsün lokalize edildiği ilk yer ise Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Sudan olmuştu.

Daha önce hastalara yalnızca destekleyici tedavilerle yardım edilebiliyordu. Kaliforniya’daki La Jolla İmmünoloji Enstitüsü’nden immünolog Erica Saphire, “Bu olay Ebola’nın artık tedavi edilebilir bir hastalık olduğu anlamına geliyor” diyor. (2)

Söz konusu ilaç kokteyli, hastalığın en büyük ikinci salgını sırasında, 2018 ve 2019’da Kongo’da yürütülen bir klinik çalışmada, diğer üç deneysel Ebola tedavisiyle birlikte değerlendirildi. Deneme sırasında bu ilaçla tedavi edilen kişilerin, yüzde 33.8’i 28 gün sonra ölürken bu oran diğer tedavi türlerinde yüzde 51’di.

İlaç, bir bağışıklık tepkisi sırasında doğal olarak üretilenleri taklit etmek için tasarlanmış, insan yapımı üç farklı monoklonal antikordan oluşuyor. Biri, Ebola virüsünün insan hücrelerine sızmasına izin veren yapıları incelerken diğer ikisi virüsü ve enfekte hücreleri temizlemek için bağışıklık hücrelerini devreye sokuyor.

Ebola Salgını

Dünya Sağlık Örgütüne kayıtlarına göre; Ebola ilk olarak 1976 yılında Sudan’ın Nzara ve Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin Yambuku kentlerinde eş zamanlı iki salgına yol açmıştır. Ebola Nehri yakınında bir köyde görüldüğü için hastalığa bu isim verilmiş ve Ebola virüsü Aralık 2013’te Batı Afrika’da yayılmıştır. (1)

Demokratik Kongo Sağlık Bakanlığı ülkenin doğusunda Ağustos 2018 tarihinde görülen salgında 2 bin 62 kişinin hastalandığını ve bunlardan 1390’ının hayatını kaybettiğini açıklamıştır. (Aktan Sertaç,  euronews web sitesi, 16.03.2020)

Uganda’da, 2000 yılında ülkede yaşanan ebola salgınında 425 hasta tespit edildi. Bu hastalardan yarısından fazlası ebola sebebiyle hayatını kaybetmiştir. Afrika ülkelerinden Gine, Liberya ve Sierra Leone’de; 2014-2017 yıllarında görülen salgında yaklaşık 30 bin kişiye ebola virüsü bulaşmış ve 11 bin 300 kişi yaşamını yitirmiştir.

Kaynak:

1- Küresel Salgın Hastalıklar ve Uluslararası Sağlık Örgütlenmeleri DSÖ ve Türkiye İlişkileri, Bekir Metin, 2020

2- Science News, Washington, DC, 1921

https://www.sciencenews.org/article/ebola-virus-first-treatment-fda-approval-antibodies