G20 Yeni Delhi Liderler Bildirisi yayımlandı.

Hindistan’ın ev sahipliğinde bu yıl “Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek” ana temasıyla düzenlenen 18’inci G20 Liderler Zirvesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı resmi karşılama töreniyle başladı.

Hindistan’ın ev sahipliğinde bu yıl 9-10 Eylül 2023 tarihleri arasında Yeni Delhi’de düzenlenen “Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek” ana temasıyla düzenlenen 18. G20 Liderler Zirvesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katıldığı resmi karşılama töreniyle başladı.

Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Bharat Mandapam Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’ndeki törende zirveye katılan liderleri tek tek karşılayarak fotoğraf çektirdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da aralarında bulunduğu liderler tören kapsamında ‘Liderler Alanı’nda bir araya geldi.

Törenin ardından liderler zirve oturumlarına katılmak üzere kongre merkezine giriş yaptı

G20 ülkeleri, küresel ekonomik üretimin yüzde 85’ini ve dünya ticaretinin yüzde 75’ini temsil ediyor. Dünya nüfusunun da üçte ikisini bu ülkeler kapsıyor.

G20, Avrupa Birliği ve 19 ülkeden oluşuyor. Bu ülkeler, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Güney Kore, Türkiye, İngiltere ve ABD’dir. Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde yapılan iki günlük zirvenin ilk gününü tamamladı.

Zirvede birçok ülke en üst düzeyde temsil edilirken, Rusya ve Çin liderleri Vladimir Putin ile Şi Jinping toplantıya katılmadı.

Zirveye ev sahipliği yapan Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin 9 Eylül 2023’te yaptığı açıklamaya göre G20 liderleri ortak bir bildiri üzerinde anlaşmaya vardı.

Modi, alkışlar arasında bildirgenin resmen kabul edildiğini söyledi.

Sonuç bildirgesi yayımlandı

Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde 9-10 Eylül 2023 tarihleri arasında düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’nin bildirisinde, tarafların Rusya-Ukrayna Savaşı’na ilişkin güç kullanma tehdidinden veya güç kullanımından kaçınması gerektiği vurgulanarak, “Nükleer silahların kullanılması veya kullanma tehdidi kabul edilemez.” ifadesi kullanıldı.

Hindistan’ın ev sahipliğinde 18’incisi “Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek” ana temasıyla Yeni Delhi’de düzenlenen G20 Zirvesi’nde Yeni Delhi Liderler Bildirisi yayımlandı.

Tarafların Ukrayna’daki savaşa ilişkin milli tutumlarının ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi ile BM Genel Kurulunda alınan kararların yinelendiği kaydedilen bildiride, tüm devletlerin BM Şartı’nın amaç ve ilkelerine bütünüyle uyumlu davranması gerektiğinin altı çizildi.

Bildiride, “BM Şartı uyarınca, tüm devletler herhangi bir devletin toprak bütünlüğüne, egemenliğine veya siyasi bağımsızlığına karşı toprak edinimi için güç kullanma tehdidinden veya güç kullanımından kaçınmalıdır. Nükleer silahların kullanılması veya kullanma tehdidi kabul edilemez.” ifadelerine yer verildi.

Öte yandan, bildiride, Ukrayna’daki savaşın küresel gıda ve enerji güvenliği, tedarik zincirleri, makro-finansal istikrar, enflasyon ve büyüme açısından yarattığı insani acıların ve olumsuz ek etkilerin, başta gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkeler olmak üzere ülkelerin siyasi ortamını karmaşık hale getirdiği vurgulandı.

Başta gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkelerin halen Covid-19 salgını ve BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne doğru ilerlemeyi engelleyen ekonomik aksaklığın etkisinden kurtulmaya çalıştığı kaydedilen bildiride, bu duruma ilişkin farklı görüş ve değerlendirmelerin olduğu belirtildi.

Türkiye ve BM’ye “Karadeniz Tahıl Girişimi” takdiri

Rusya ve Ukrayna arasında devam eden savaş nedeniyle tahıl ürünlerinin dünya pazarlarına sevkiyatı konusunda Türkiye ve BM’nin rolüne dikkati çekilen bildiride, “Türkiye ve Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda Rus gıda ürünleri ve gübrelerinin dünya pazarlarına erişimi için Türkiye ve BM’nin aracılık ettiği İstanbul Anlaşmalarına yönelik çabaları takdir ediyoruz.” değerlendirmesi paylaşıldı.

Tahıl, gıda maddeleri ve gübrelerinin dünya piyasalarına sevkiyatının zamanında ve etkili şekilde sağlanmasına işaret edilen bildiride, “Tahıl, gıda ürünleri ve gübrelerin Rusya ve Ukrayna’dan derhal ve engellenmeden teslim edilmesini sağlamak için bunların tam, zamanında ve etkili şekilde uygulanması çağrısında bulunuyoruz.” şeklindeki görüşe yer verildi.

Bildiride, “Bu, özellikle Afrika’da olmak üzere gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkelerdeki taleplerin karşılanması için gereklidir.” ifadesi kullanıldı.

Zirvede neler konuşuluyor?

G20 liderlerinin ekonomiyi konuşmak üzere bir araya geldiği toplantılarda 9 Eylül 2023’te iklim değişikliğinden sürdürülebilir enerjiye, uluslararası borç affından çok uluslu şirketlerin vergilendirilmesine daha geniş kapsamda konular gündeme alınıyor.

Her yıl bir başka ülke G20 başkanlığını devralıyor ve toplantı gündemini belirliyor.

Bu yılki zirveye ev sahipliği yapan Hindistan bu yıl şu konulara odaklanmaya öncelik veriyor:

• Sürdürülebilir kalkınma
• “Dünyada herkes için adil ve eşit büyüme için mücadele”
• Gelişmekte olan ülkeler için borç affı

Geçen yıl (2022) başkanlığı devralan Endonezya, Bali’deki zirvede küresel sağlık önlemleri ve pandemi sonrası ekonomik toparlanma konularını gündeme getirmişti.

Zirve, ülke liderlerinin birebir müzakerelerde bulunması için imkân da sunuyor.

Beyaz Saray, Joe Biden’ın da liderlerle iklim değişikliği, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini ve Dünya Bankası gibi kurumların yoksullukla mücadeleye katkısını artırma konularını görüşmek istediğini açıklamıştı.

Tartışmalı konular nelerdir?

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin, zirvede uzlaşmanın zor olacağı konuların başında gelmesi bekleniyordu.

Ancak ev sahibi Hindistan Başbakanı Narendra Modi, ilk gün bildiride bu konu üzerinde de anlaşmaya varıldığını duyurdu.

Rusya’nın Ukrayna savaşındaki rolüne ilişkin kullanılan dilde geçen yıla kıyasla gözle görülür bir yumuşama olduğu, geçen yıl Bali’deki G20 zirvesinde yapılan ortak açıklamada yer alan Rusya saldırısı ve Rusya’nın Ukrayna’dan çekilmesi gibi atıfların çıkarıldığı belirtiliyor.

Mart 2022’de bir araya gelen G20 Dışişleri Bakanları, ABD ve Rusya delegasyonlarının sert tartışmaları nedeniyle anlaşamamıştı.

Bali’de Kasım 2022’deki liderler zirvesineyse Polonya’nın Ukrayna sınırı yakınlarındaki bir bölgesine düşen roket damga vurmuştu.

Lavrov, Putin’i Güney Afrika’daki BRICS zirvesinde de temsil etmiş, Putin toplantıya video aracılığıyla katılmıştı.

Mayıs ayında ise Çin ve Suudi Arabistan, Hindistan yönetimindeki Keşmir’de turizm üzerine düzenlenen bir G20 zirvesini, bu bölgede Pakistan’ın da hak iddia etmesi nedeniyle boykot etmişti.

Hindistan’ın Çin’le de sınır ihtilafı var.

‘Tarihi’ yeni demiryolları ve liman koridoru anlaşması

ABD Başkanı Biden, Hindistan, Orta Doğu ve Avrupa’yı birbirine bağlayacak demiryolu ve limanlardan oluşan “tarihi” yeni bir ekonomik koridor duyurdu.

Analistler G20 toplantıları çerçevesinde yapılan bu açıklamayı, Çin’in benzer hedeflere sahip Kuşak ve Yol girişimine karşı bir hamle olarak değerlendiriyor.

Biden önerilen ağı “oyunun kurallarını değiştiren bölgesel bir yatırım” olarak tanımladı.

Koridor, Orta Doğu’daki ülkeleri demiryolu ile birbirine bağlamayı ve onları liman yoluyla Hindistan’a bağlamayı amaçlıyor.

Nakliye süresini, maliyetleri ve yakıt tüketimini azaltması planlanan bu girişimin, enerji kaynaklarının ve ticaretin Körfez ülkelerinden Avrupa’ya taşınmasını büyük ölçüde kolaylaştırması bekleniyor.

Kaynak:

BBC, AA, Euro News, DSÖ