Guterres “İnsani Ateşkes İçin” BM Güvenlik Konseyi Başkanına mektup yazdı

BM Genel Sekreteri Guterres, insani ateşkes için “en güçlü araç” olan 99. Maddeyi kullanıyor

BM Şartı (Anayasa)’nın nadiren kullanılan bir maddesine atıfta bulunan Genel Sekreter António Guterres, 6 Aralık 2023 Çarşamba günü Güvenlik Konseyi’ne Gazze’deki “insani bir felaketi önlemek için baskı yapmaya” ve İsrail ile Filistinli militanlar arasında tam bir insani ateşkes çağrısında birleşmeye çağrıda bulundu.

Bay Guterres, Konsey’e yazdığı bir mektupta , Şartın XV. Bölümünde yer alan 99. Maddeye atıfta bulundu.

Bu, BM Genel Sekreteri’nin “Uluslararası barış ve güvenliğin korunmasını tehdit edebileceğini düşündüğü herhangi bir konuyu Güvenlik Konseyi’nin dikkatine sunabileceğini” söylüyor.

BM Sözcüsü Stéphane Dujarric, mektupla birlikte gazetecilere yaptığı açıklamada, Sayın Guterres’in 2017’de göreve gelmesinden bu yana ilk kez 99. Fasıl’ı devreye sokmak zorunda hissettiğini söyledi.

Kayıp ölçeği

Sayın Dujarric, BM Genel Sekreteri’nin “Gazze ve İsrail’de bu kadar kısa bir sürede insan kaybının boyutu göz önüne alındığında” bu adımı attığını açıkladı.

Kendisi, 99. Maddenin kullanılmasını, Sayın Guterres’in, savaşan taraflar arasında ateşkes talep edilmesi yönünde Konsey ve genel olarak uluslararası toplum üzerinde daha fazla baskı oluşturacağını umduğu “dramatik bir anayasal hamle” olarak nitelendirdi.

Sayın Dujarric, BM Genel Merkezi’nde 6 Aralık 2023’te gazetecilere verdiği demeçte, “Bunun tartışmasız en önemli çağrı olduğunu düşünüyorum”, “Bence, onun (Genel Sekreterin) sahip olduğu en güçlü araç bu maddededir” dedi.

Mektup 6 Aralık 2023 Çarşamba sabahı geç saatlerde New York’taki Güvenlik Konseyi Başkanı’na gönderildi.

. İsrail’in güneyindeki Hamas militanları tarafından 7 Ekim 2023’de gerçekleştirilen terör saldırılarından ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nde devam eden bombardıman ve kara operasyonundan bu yana, Güvenlik Konseyi, daha önce fikir birliğine varmak için yapılan dört başarısız girişimin ardından Kasım ayı ortasında, “Acil ve uzun süreli insani duraklamalar” kararını kabul etti

Gazze’de militanlar tarafından tutulan 240 rehinenin bir kısmının Filistinli mahkumlarla değiştirildiği çatışmalarda bir hafta süren bir duraklamanın ardından, 1 Aralık 2023’de çatışmalar yeniden başladı ve Genel Sekreter’in derin üzüntüsünü dile getirmesine yol açtı.

“İnsanlığın korkunç acısı”

Sayın Guterres, BM Güvenlik Konsey, Başkanına yazdığı mektubunda, genel olarak sekiz haftadan fazla süren çatışmaların “İsrail ve İşgal Altındaki Filistin Toprakları genelinde korkunç insani acılar, fiziksel yıkım ve kolektif travma yarattığını” söyledi.

Sayın Guterres, 7 Ekim’de militanlar tarafından 33’ü çocuk olmak üzere 1.200’den fazla kişinin “vahşice öldürüldüğünü” ve 130 kişinin hâlâ esir tutulduğunu vurguladı. “Derhal ve koşulsuz olarak serbest bırakılmaları gerekiyor. Bu saldırılar sırasındaki cinsel şiddete ilişkin açıklamalar dehşet verici” diye ekledi

İsrail, Hamas savaşçılarını hedef almaya devam ederken, Gazze Şeridi’ndeki sivillerin ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya olduğunu, bunların yüzde 40’ından fazlası çocuk olmak üzere 15.000’den fazla kişinin öldürüldüğü bildirildiğini söyledi.

Gazzelilerin yaklaşık yüzde 80’i yerinden edilmiş durumda ve 1,1 milyonu aşkın kişi BM Filistin Mülteci Örgütü’nün (UNRWA) barınaklarına sığınıyor.

Hastaneler artık ‘savaş alanı’

Sayın Guterres, siviller için etkili bir korumanın bulunmadığını ve hiçbir yerin güvenli olmadığını söyledi.

“Hastaneler savaş alanlarına dönüştü” diye ekledi, Gazze’nin tüm bölümlerinin sürekli bombardımanının “ve barınak ya da hayatta kalması gereken temeller olmadan, kamu düzeninin yakında tamamen yıkılmasını bekliyorum” dedi.

15 Kasım tarihli 2712 sayılı Konsey Kararına dönerek, mevcut koşulların, kararın gerektirdiği gibi sivillerin büyük ihtiyaçlarını karşılamak için insani yardımların artırılmasını imkânsız hale getirdiğini söyledi.

“Gazze’de ihtiyaç sahipleriyle buluşamıyoruz” diye yazdı ve “insani sistemin ciddi bir şekilde çökme riskiyle karşı karşıyayız”.

Bunun sonuçlarının Filistinliler ve tüm bölgenin barışı ve güvenliği üzerinde geri dönüşü olmayan etkileri olacağını savundu.

Kaynak: BM Haberleri, New York, Gazze, 6.12.23)