Guterres: Refah sınır kapısında bekleyen yardım konvoyları “yaşamla ölüm arasındaki farktır”
BM Genel Sekreteri António Guterres, 20 Ekim 2023 tarihinde hayat kurtaran yardımların Gazze Refah sınır kapısının önünde güçlü bir çağrıda bulunurken, BM insani yardım görevlileri Gazze sınırı boyunca yardım teslimatlarının serbest bırakılmasına yönelik bir anlaşmanın 21 Ekim 2023 Cumartesi günü yürürlüğe gireceğini söyledi.
Refah sınır kapısından geçişin Mısır tarafından sadece birkaç metre uzakta yaptığı konuşmada, yaklaşık iki haftadır yeterli malzeme olmadan sıkışıp kalan iki milyon kişi karşı karşıya kaldığı insanlık dışı bir durumdan bahsetti.
“Bir paradoksa tanık oluyoruz: Bu duvarların arkasında, çok büyük acı çeken, suyu, yiyeceği, ilacı, yakıtı olmayan, ateş altında olan ve hayatta kalmak için her şeye ihtiyacı olan iki milyon insan var.”
Hayat kurtaran malzemeleri taşıyan konvoyu göstererek, “Bu tarafta” diye devam etti, “su, yiyecek ve ilaçla dolu pek çok kamyon gördük; duvarın bu tarafında ihtiyaç duyulan şeyin tam olarak aynısı. Bunlar bir can simidi. Onlar Gazze’deki pek çok insan için yaşamla ölüm arasındaki farktır.”
Konvoyun sınırda sıkıştığını görmenin ne olması gerektiğini çok net ortaya koyduğunu söyledi.
“Hareket etmelerini sağlayın”
“İhtiyacımız olan şey onları hareket ettirmek, onları bu duvarın diğer tarafına taşımak, mümkün olduğu kadar çabuk ve mümkün olduğu kadar çok sayıda yardım konvoyunun ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmasını sağlamaktır” dedi. BM’nin “şu anda aktif olarak bu konuyla ilgili çalıştığını” da sözlerine ekledi. İsrail ve ABD’nin yaptığı açıklamalarda ve ilgili Mısır-İsrail anlaşmasında sınır ötesi yardım teslimatlarına ilişkin belirlenen koşullarla ilgili tüm tarafların acil olarak gayret göstermelerini ortaya koydu.
“Bu kamyonların mümkün olduğu kadar hızlı ve yeterli sayıda yardımın mağdur insanlara yetiştirilmesinin kesinlikle sağlamamız gerekiyor ” dedi. “Biz herhangi bir galibiyetin sağlanması peşinde değiliz. Gazze halkına yeterli desteği sağlamak için yeterli sayıda konvoyun sınır kapısından geçişinin sağlanması ve her gün Gazze’ye çok sayıda TIR ve kamyonların gitmesini bekliyoruz” dedi.
İnsani ateşkes çağrısını yineleyerek, “Bu sorunların hızlı bir şekilde çözülmesinin kesinlikle gerekli olduğunu” söyledi. Ayrıca Mısır Hükümetine ve insani yardım ortaklarına çabalarından dolayı teşekkür etti.
“Burada olup da kalbinin kırılmaması mümkün değil” diyen António Guterres, gelen uçaklarda gördüğü gıda yardımı ve ilaçların en çok ihtiyacı olan insanlara hizmet etmesini umduğunu ve “Bir gün bunların da olacağını” sözlerine ekledi. Filistinlilerin ve İsraillilerin barış içinde yaşamasıyla iki devletli çözümle barış içinde yaşamaları en büyük dileğimdir” dedi.
BM Genel Sekreteri, Dünya Gıda Programı’na (WFP) bağışlanan yiyecekler, BM Göç Örgütü (IOM)’den çadır ve brandalar ve Dünya Sağlık Örgütü’nden (DSÖ) travma kitleri de dahil olmak üzere 65 ton insani yardım malzemesi taşıyan kargo uçağıyla sınır kapısına çok yakın Mısır’ın Al Eriş kentine geldi.
‘İleri müzakereler ‘
BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) Sözcüsü Jens Laerke; 20 Ekim 2023 Cuma sabahı Cenevre’de gazetecilere yaptığı açıklamada; OCHA Başkanı Martin Griffiths adına şunları söyledi: “Gazze’ye bir yardım operasyonunun başlatılmasını sağlamak için ilgili tüm taraflarla çok detaylı ve en üst düzeyde müzakerelerde bulunuyoruz. Mümkün olan en kısa sürede ve doğru koşullarla altında yardımların dağıtılmasına başlanılacaktır” dedi.
“Farklı tarafların yöntemler üzerinde anlaşmaya yaklaştığına ve ilk teslimatın 21 Ekim 2023 Cumartesi günü içinde başlayacağına dair haberler bizi cesaretlendirdi” dedi.
Refah sınır kapısı, “can simidi”
https://infogram.com/original-gaza-1h1749v57pojl6z
Yardım kamyonları hareket edecek şekilde Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze’ye girilmesi için bekliyor. OCHA Sözcüsü Jens Laerke, “Nerede olursa olsun Gazze’deki herkese yardım sağlanmasının” gerekli olduğunu ancak Refah sınır kapısının açılarak ihtiyaç sahibi insanlara gerekli yardımın ulaştırılmasının “cankurtaran simidi” olduğunu vurguladı.
İlk operasyonun sınırlı kapsamına ilişkin sorulara yanıt veren Sayın Laerke, bunun hâlâ müzakere aşamasında olduğunu ancak “içeriye giren herhangi bir kamyonun, hiç kamyon olmamasından daha fazla olacağını” sözlerine ekledi.
Gazze’de elektrik kesintisi yaşandığı için gıda, su ve ilaca ek olarak yakıta da acilen ihtiyaç duyulduğunu söyledi. “Yakıt bu krizde hayat kurtaran insani bir üründür” ifadesinde bulundu.
Ölü sayısı artıyor
Hamas ve İsrail çatışmasının 7 Ekim 2023 tarihinde başlayıp 13 gündür süren çatışmaların ardından yapılan güncellemede BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Gazze’de görev yapan yetkililerin açıklamalarına göre Gazze Şeridi’ndeki ölü sayısının en az 1.524’ü çocuk olmak üzere 3.785’e ulaştığını, 12.000’den fazlasının da yaralandığı ifade edildi.
OCHA, bölgeye yönelik “amansız bombardımanlar” devam ederken “yüzlerce yaşamını kaybetmiş kişin” enkaz altında kaldığına inanıldığını söyledi.
OCHA ayrıca, İsrail’in resmî açıklamalarına göre 7 Ekim 2023’den bu yana İsrail’de 1.400 kişinin öldüğünü ve 4.600’den fazla kişinin yaralandığını söyledi. İsrail’in tahminlerine göre Gazze’de aralarında İsrailliler ve yabancı uyrukluların da bulunduğu en az 203 kişinin de rehin olarak tutulduğunu açıkladı.
Genel Sekreter Guterres defalarca yaptığı açıklamalarda, Hamas’a rehineleri “derhal ve koşulsuz olarak” serbest bırakması yönünde çağrıda bulunmuştur. BM İnsan Hakları Ofisi (OHCHR) rehine almanın uluslararası hukuk tarafından yasaklandığını da açıkladı.
Batı Şeria’daki Filistinlilere saldırı
Bu arada işgal altındaki Batı Şeria’da OCHA, 7 Ekim 2023’den bu yana İsrail güçleri ve yerleşimciler tarafından aralarında 20’si çocuk 79 Filistinlinin öldürüldüğünü bildirdi. İsrail medyasına göre bir İsrail askeri de Filistinliler tarafından öldürüldü.
OCHA, yarıdan fazlası çocuk olan 545 kişiden oluşan en az 74 Filistinli hanenin, 7 Ekim’den bu yana Batı Şeria’nın C Bölgesi’ndeki 13 hayvancılık/Bedevi topluluğundan “yoğunlaşan yerleşimci şiddeti ve erişim kısıtlamaları nedeniyle” yerinden edildiğini söyledi.
BM İnsan Hakları Ofisi 20 Ekim 2023 Cuma günü “işgal altındaki Batı Şeria’da hızla kötüleşen insan hakları durumu ve “yasadışı ölümcül güç kullanımındaki artış” konusunda alarm verildiğin dile getirdi.
OHCHR Sözcüsü Ravina Shamdasani, işgal altındaki Batı Şeria’daki Filistinlilerin ve İsrail’deki İsrailli Arapların keyfi tutuklanmalarında “kötü muamele ve herhangi bir yasal sürecin bulunmadığına dair raporlar nedeniyle” bir artış olduğunu ve “Buna son verilmeli” dedi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk‘ün de tüm tarafların uluslararası insan hakları hukukuna ve uluslararası insancıl hukuka saygı duyması gerektiğini vurguladı.
Gazze’de umutsuz koşullar
BM Sözcü Yardımcısı Farhan, Gazze’de, başta Filistin Sivil Savunması olmak üzere kurtarma ekiplerinin, sürekli hava saldırıları, araç ve ekipmanları çalıştırmak için ciddi yakıt sıkıntısı ve mobil ağ bağlantısının sınırlı olduğu veya hiç olmadığı bir ortamda görevlerini yerine getirmekte zorlandığını söyledi.
New York’ta 20 Ekim 2023 tarihinde gazetecilere verdiği demeçte, “Hastaneler uçurumun eşiğinde ve hastalarla aşırı kalabalık, birçoğu tedavi bekliyor” dedi.
“Gazze’nin tek kemoterapi hastanesindeki koşullar nedeniyle 9.000 kanser hastasının yeterli bakım alamamasından endişe duyuyoruz” dedi.
Yerel yetkililere göre, 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ndeki tüm konutların en az yüzde 30’u ya yıkıldı yada yaşanmaz hale getirildi ya da hasar gördü.
Bu arada toplumsal cinsiyet eşitliği kurumu BM Kadınları Ajansı, bombardıman ve şiddetin halihazırda 493.000’e yakın kadın ve kız çocuğunun Gazze’deki evlerinden yerinden edilmesiyle sonuçlandığını tahmin ediyor. “Buna ek olarak, tahminen 900 kadının eşlerini kaybettiği ve hane reisi haline gelmesiyle, şiddet trajik bir şekilde artan sayıda dul kadınların çoğalması ile sonuçlandı” dedi.
Lübnan sınırında çatışmalar devam ediyor
Lübnan’daki BM Geçici Gücü (UNIFIL) 19 Ekim 2023 Perşembe gecesi Lübnan ulusal ordusunun, Güney Lübnan’daki Şeyh Abad’ın türbesi yakınındaki Mavi Hat (İsrail ile resmi olmayan sınır) yakınında mahsur kalan yedi kişiyle ilgili olarak önemli bir çatışma sırasında Misyon’un yardımını istediğini bildirdi”.
UNIFIL’in İrtibat Görevinin bir parçası olarak Heyet, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ile temasa geçerek onları ateşkese davet etti ve onlar da bunu yaparak Lübnan Silahlı Kuvvetlerinin bu kişileri bölgeden çıkarmasına izin verdi. “Trajik bir şekilde olay sırasında 7 kişiden biri hayatını kaybetti. Diğerleri başarılı bir şekilde kurtarıldı”
Filistin’deki ‘yasadışı İsrail eylemleri’ konulu Özel Oturum devam edecek
BM Genel Kurul Başkanlık Ofisi, 20 Ekim 2023 Cuma günü, BM Üye Devletlerinden BM Genel Kurulu 10. Acil Özel Oturumunun yeniden başlaması çağrısında bulunan mektupların alındığını doğruladı. İsrail’in işgal altındaki Doğu Kudüs ve işgal altındaki Filistin Topraklarının geri kalanındaki yasa dışı eylemlerin de durdurulması konusunu dile getirdi.
BM Güvenlik Konseyi’nin (yedi veya daha fazla üyesi) veya BM Genel Kurul’un çoğunluğunun talebi üzerine, BM’nin tüm üyelerinin, zorlu kriz zamanlarında kolektif önlemler için tavsiyelerde bulunmasına olanak tanıyan özel oturumlar düzenleniyor.
10. BM Acil Oturumları 2018’den itibaren toplanmıyordu. BM Genel Kurul Başkanı, ortaya çıkan çatışmalar ve insani durumun çok kötüleşmesi nedeniyle daha önce 10 kez toplanan ve çalışmalarına 2018 yılında son verilen “BM Acil Oturumları” nın yeniden başlatılması için en kısa süre içerisinde karar vermek için BM Üye Ülkeler ve BM Sekreteryasına danışmaya başladı.
Kaynak: BM Haberleri, Mısır Refah Kapısı, 21 Ekim 2023