K. Maraş Depreminde 24 saat içinde alınması gereken tedbirler!
Bu deprem (Merkezi K. Maraş’ın Pazarcık ve Elbistan İlçeleri olmak üzere, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Deprem) 1999 Marmara depremine göre çok daha geniş bir alanda meydan gelmiş ve 04.15’deki 7.7 büyüklüğündeki ilk depremden sonra gün içinde Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi merkezli 7.6 büyüklüğünde bir deprem daha meydana gelmiştir.
Bölgedeki 10’un üzerindeki ilde yaşayan yaklaşık 15 milyon insan depremden etkilenmiştir.
Karayolları, havalimanları, sağlık kuruluşları, enerji nakil hatları, iletişim ve elektrik alt yapısı hasar görmüştür. Binlerce bina yıkılmış, binlerce insan enkaz altında kalmıştır. Milyonlarca insan da bu ağır kış şartlarında dışarıda kalmıştır. Deprem sonrasında onbinlerce insan hayatlarını kaybetmiş ve yaralanmıştır. Türkiye’nin bütün illerinden kurtarma ve sağlık ekipleri bölgeye ulaşmaya çalışmaktadırlar. Yurt dışından da ekipler gelmeye ülkemize gelmeye başlamışlardır.
Bu bölgede önümüzdeki 24 saat içinde öncelikli olarak yapılması gerekenler şunlardır:
1- Kurtarma ve sağlıklı ekipleri bölgeye hasar durumu ve nüfus göz önüne alınarak dengeli olarak dağıtılmalıdır.
2-Enkazlardan kurtarılanlar, Crush sendromu ve donma belirtileri göz önüne alınarak ilk tedavi ve triyaj işlemleri yapıldıktan sonra sahra hastanelerine, daha sonra da kara ve hava yolu kullanılarak çevre illerin hastanelerine nakledilmelidir.
3-Zarar gören hastanelerdeki hastalar yine aynı yollarla çevre illere nakledilmelidir.
4-Evleri yıkılan ve hasar görenler ile artçı depremler nedeniyle evlerine giremeyen depremzedeler iyi bir planlama ile kara, hava, deniz ve demiryolları kullanılarak güvenli illere tahliye edilmeli, deprem bölgesinde tutulmamalıdır. Ağır kış koşulları nedeniyle çadırkentler ve konteynerler kurularak depremzedelerin bu bölgede tutulması orta vadede daha daha başka sorunlara yol açacağından tercih edilmemelidir.
5-Tahliye işlemleri sırasında öncelik, kadın, çocuk, yaşlı, kronik hastalığı olanlar ve engellilere verilmelidir.
6-Bölgede görev yapan sağlık ve kurtarma ekipleri 5-7 gün içinde yeni ekipler ile değiştirilmelidir. Çalıştıkları süre içerisinde de 6-8 saatlik vardiya uygulamaları ile çalıştırılmalıdır.
7- Her ildeki kriz masaları bölgelerinde görev yapan ulusal ve uluslararası ekiplerin yöneticileri ile hergün düzenli olarak toplantılar yaparak koordinasyonu sağlamalıdır.
8- Bölgeye yardım amaçlı gelen spontan gönüllüler ihtiyaç duyulan alanlara bilgilendirilerek görevlendirilmelidir.
9-Yabancı ekipler için tercüman ve rehber temin edilmelidir.
10-Ölülerin kimlik ve ölüm nedenlerinin tespiti için bölgeye yeterli sayıda adli tıp görevlisi ve cenaze işlemleri için görevli ve araç görevlendirilmelidir.
Dr. Tufan Sofuoğlu
Acil Afet Ambulans Hekimleri Derneği Yönetim Kurulu, İzmir, 6 Şubat 2023
