Koronavirüs Aşı Çalışmasında Son Durum Nedir?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2021 sonuna kadar 2 milyar doz aşı dağıtacak

DSÖ’nün 26 Haziran 2020 tarihinde yaptığı açıklamada; korona virüs (Covid-19) aşı çalışmalarının devam ettiğini ve 2021 yılı sonuna kadar 2 milyar doz aşının dağıtımının planlandığını açıkladı.

Dünyayı etkisi altına alan korona virüse (Covid-19) karşı aşı çalışmaları devam ediyor. 200 aşı adayının 15’i klinik denemelere başladı.

DSÖ, iki şirketin aşı çalışmalarında öncü olduğunu ifade etti. Bunlardan ilki Astrazeneca’ nın aşı adayı. Merkezi İngiltere’nin Cambridge kentinde bulunan Astrazeneca’nın aşı adayının şu anda dünyada en ileri seviyede gelişim göstermiş corona virüs aşı adayı olduğu ifade ediliyor. Astrazeneca’yı ise ABD merkezli Moderna şirketinin aşı adayı takip ediyor.

2 Milyar Doz Aşıya 18 Milyar Dolar Harcama

DSÖ ve ortak çalıştığı İngiltere merkezli vakıf Salgın Hazırlık Yenilikleri Koalisyonu (CEPI), 2 milyar doz aşı için yaklaşık 18 milyar dolar harcama yapılabileceğini öngörüyor.

Bahsi geçen 2 milyar dozun ise ilk başta sağlık çalışanları ve kronik hastalığı bulunan yaşlılara temin edilmesi konusunda önceliğin olduğu belirtiliyor. Dağıtım konusunda diğer önceliğin ise düşük ve orta seviye ekonomiye sahip ülkelere verildiği bildirildi. Buna ek olarak, ABD ve İngiltere gibi ülkelerin de aşı şirketleriyle kendi anlaşmalarını yapmak için çalışmalarının sürdüğü ifade edildi.

Dünya genelinde ise 141 ülke düşük ve orta seviye ekonomiye sahip olarak görülüyor. Şu anda ABD, İngiltere ve Avustralya’da en az 4 farklı aşıya ilişkin çalışmalar sürüyor. Buna ek olarak, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde aşı adaylarının insanlar üzerinde denenmesinde 3’üncü aşamaya geçildi.

Almanya‘da Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu biyoteknoloji firması BioNTech’in geliştirdiği yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşı adayı, Almanya ve ABD’nin ardından Çin’de insanlar üzerinde test edilmeye başlanacak.

“Clinical Trials Arena” internet sitesinde yer alan habere göre, merkezi Çin Şanghay’da bulunan Fosun Pharma ilaç şirketi, “BNT162b1” adlı aşı adayının birinci aşama klinik denemeleri için Çin Ulusal Tıp Ürünleri İdaresinden (NMPA) onay aldı..

Çin’de geliştirmek ve seri üretmek üzere aşı adayının lisansını alan şirket, 30 binden fazla deneğin katılacağı 2. ve 3. aşama klinik denemelere bu ay sonunda başlamayı hedefliyor.

Ribo Nükleik Asit (MRNA) temelli aşı, 18 yaş ve üzeri kişilerde Kovid-19’a karşı bağışıklık oluşturmayı amaçlayan bir koruyucu bileşen içeriyor.

Aşı adayı daha önce Almanya’da ve ABD’de insanlar üzerinde test edilmeye başlanmıştı. Az sayıda denekle yürütülen 1. aşama denemelerde aşının güvenli olduğu ve deneklerde bağışıklık uyandırmayı başardığı bildirilmişti.

Almanya’nın Mainz kentinde 2008’de kurulan BioNTech şirketi, kanser de dâhil olmak üzere bazı hastalıklara yönelik ilaç geliştirmek için çalışmalar yapıyor. BioNTech, Ekim 2019’da hisselerini ABD’de Nasdaq borsasında halka arz etmiş, 150 milyon dolar yatırım toplamıştı.

Şirket Kovid-19 aşı adayını geliştirmek ve seri üretmek üzere Amerikan ilaç devi Pfizer ve Çinli Fosun Pharma ile ortaklık anlaşmaları yapmıştı.

Klinik denemeler 3 aşamada yapılıyor. Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 aşamada insanlar üzerinde test edilmesi gerekiyor.

Klinik denemelerin ilk aşamasında, az sayıdaki gönüllü sağlıklı denek üzerinde aşının güvenli olup olmadığı ve olası yan etkileri araştırılıyor.

İkinci aşamada, güvenilirliği doğrulanan aşının etkinliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor.

Üçüncü ve son aşamada ise aynı işlem, birkaç bin denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.

23 aşı adayı klinik deneme aşamasında.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, 15 Temmuz 2020 itibarıyla Kovid-19’a karşı 23 aşı adayı klinik öncesi geliştirme aşamasında, 140 aşı adayı ise klinik deneme aşamasında bulunuyor..

ABD’de Aşı Çalışmalarında Sona Gelindi 

ABD’de insanlar üzerinde denemelerine başlanan ilk potansiyel yeni tip koronavirüs (Covid-19) aşısının son aşamaya hazır olduğu bildirildi. New England Journal of Medicine dergisinde yayımlanan bir araştırmada, ABD’li ilaç şirketi Moderna ve Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü iş birliğinde geliştiren ve 45 gönüllü üzerinde denenmeye başlanan aşının, koronavirüse karşı bağışıklık sağlamada ümit verdiği belirtildi.

Aşının denendiği gönüllülerin kanında Covid-19’a yakalanıp iyileşenlerin kanındaki seviyelere yakın, koronavirüsü etkisiz hale getiren antikorlar geliştirdiği ifade edilen araştırmada, aşının deneklerde ciddi bir yan etkisinin görülmediği, ancak katılımcıların yarısından fazlasının grip benzeri belirtiler gösterdiği, bu durumun yorgunluk, baş ağrısı, ateş gibi diğer aşı semptomlarına benzediği ve olağan dışı olmadığı kaydedildi.

Potansiyel Covid-19 aşısına ilişkin çalışmaların son aşamasına 27 Temmuz 2020’de başlanacak ve aşı 30 bin kişi üzerinde denenecek. 30 bin kişiyi kapsayacak olan araştırma, Covid-19 aşısı konusunda yapılan en büyük araştırma özelliği taşıyor.

İlk aşamada genç yetişkinler üzerinde denenen aşı, son aşmasında risk grubunda olan yaşlı yetişkinler ve kronik hastalıkları bulunanlar üzerinde de test edilecek.

Bill Gates’ten Korana virüsü aşısı hakkında flaş açıklama

Dünyanın en zengin isimlerinden biri olan ve servetinin büyük kısmını hayır işlerine aktaran Microsoft’un kurucusu Bill Gates, 19 Temmuz 2020 tarihinde korona virüsü ile ilgili açıklamalarda bulundu.

ABD televizyonlarına çıkan Bill Gates, fon desteği sağladığı korona virüsü aşısı ile ilgili bazı detayları uluslararası kamuoyu ile paylaştı. Eşi Melinda Gates ile birlikte kurduğu Bill ve Melinda Gates Vakfı aracılığıyla salgını durdurmak için 100 milyon dolar bağışlayan Gates, “Şu ana kadar gördüğümüz hiçbir aşı örneği tek dozluk değil. Bütün bu aşılar çok dozlu aşılardan oluşuyor. Eğer yetişkinlere bakarsak, istediğimiz korumayı sağlaması için aşıların iki dozdan fazla olacak şekilde kullanılması gerekecek” ifadesini kullandı.

Gates, “Aşı güvenli olmalı ve bulaşma sürecini azaltmalı ve aynı zamanda insanların sağlıklarını da korumalı. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi aşının denemelerinde etki oranını çok düşük tuttu. Şu an üretilecek aşıların etkililik oranı yüzde 50 seviyesinde. Dolayısıyla onay alacak ilk aşılar biraz zayıf olacaktır. Fakat ilk aşıların çıkmasından sonra 4-6 ay arasında üretilecek ikinci nesil aşılarda yüzde 100 koruma ve yüzde 100 bulaşıcılık azaltma oranına sahip olacaktır” dedi.

Bill Gates “2022’de Bitirebiliriz” dedi.

Gates aşının yanı sıra tedavi bilimi ve sağlık sektörünün de dönüşeceğini dile getirdi. Gates, “Bence bu yılın sonunda tedavi bilimi çok büyük bir fark yaratacak. 2021’in ilk yarısında aşıların ilk versiyonları onaylanacaktır. 2021’in sonunda eğer insanlar aşı olmayı kabul ederlerse, varlıklı ülkelerde hastalığın bulaşmasını durdurabiliriz ve belki de ondan 9 ay sonra bütün dünyada salgını bitirebiliriz. Bence aşılar kadar çok konuşulmayan ama konuşulması gereken bir diğer önemli detay da tedavi bilimi olacak. Tedavilerdeki değişim ile ölümlerde yüzde 80 ve yüzde 90’dan fazla düşüş görüleceğini öngörüyorum” ifadesini kullandı.

Lokantaların, mekânların ve işletmelerin tekrar açılmasının doğru olmadığını savunan Gates, “Ben bu konuyla ilgili espri yapıyorum aslında… Bara gidenler hiç konuşmasa ve sessizce oturup içki içerlerse bunda hiç sorun yok. Fakat bildiğiniz gibi restoranlarda ve barlarda hiç de böyle bir durum olmuyor. Açılmak bir yana daha da kapanmalıyız” yorumunu yaptı.