Koronavirüs aşısı: Moderna, geliştirdiği aşının yaklaşık yüzde 95 etkili olduğunu açıkladı.
Pfizer ve BioNTech’in denemeleri süren Covid – 19 aşısının yüzde 90 etkili olduğunu açıklaması sonrasında, Amerikan ilaç şirketi Moderna, geliştirdiği koronavirüs aşının, Covid-19 hastalığına karşı yüzde 94,5 koruma sağladığını duyurdu.
Dünyada şu anda üzerinde çalışılan 200’den fazla aşı var. New York Times aşı izleme sayfası, bu aşılardan 39’unun Faz 1, 16’sının Faz 2, 12’sinin Faz 3 ve 6 tanesinin de sınırlı kullanım aşamasında olduğunu belirtiyor. RAPS’de ( Regulatory Affairs Professionals Society) ise sınırlı kullanımda gösterilen iki aşı var. Henüz tam olarak onay sürecini tamamlamış olan yok. Sayılar ne olursa olsun, bu aslında inanılmaz bir durum. İnsanlık tarihinde iz bırakacak bir dönemden geçiyoruz. Normalde ortalama on yıl süren bir aşı üretim süreci bir yıl olmadan gerçekleştirilecek gibi duruyor. RAPS’te süreç, Herküllük bir emeğe benzetilmiş
ABD Moderna İlaç Şirketi, aşının üçüncü faz denemelerine ilişkin ilk bulgularını 16 Kasım 2020 tarihinde “Büyük bir gün” sözleriyle duyurdu ve birkaç hafta içinde aşının kullanımı için onay başvurusu yapmayı planladığını açıkladı.
Geçen hafta da BioNTech ve Pfizer’ın geliştirdiği aşının yüzde 90’dan daha fazla etkili olduğu açıklanmıştı.
30 bin gönüllüde denendi
Moderna’nın son faz denemelerine ise 30 bin kişi katıldı. Gönüllerin yarısına dörder hafta arayla iki doz aşı yapıldı. Diğer gönüllülere de plasebo verildi.
Gerçek aşı yapılan grupta beş, plasebo verilen grupta ise 90 kişi hastalığa yakalandı. Moderna bu sonuçlara göre aşının yüzde 94,5 oranında koruma sağladığını duyurdu.
Henüz yanıtı bilinmeyen sorular
Aşı yapılan gönüllülerin bağışıklığının ne kadar süreceği henüz bilinmiyor. Bunun için bu kişilerin daha uzun süre izlenmesi gerekiyor.
Aşının Covid-19’a karşı en hassas durumda olan yaşlılarda nasıl bir koruma sağladığına ilişkin de veri bulunmuyor.
Ancak Moderna’nın Medikal Direktörü Tal Zaks, BBC’ye ellerindeki verilerin aşının yaşla birlikte gücünü kaybetmeyebileceğine işaret ettiğini söyledi.
Aşının insanların sadece ağır hasta olmasını mı engellediği yoksa virüsün yayılmasını da engellediği bilinmiyor.
Tüm bu soruların koronavirüs aşısının kullanımını etkileyebileceği belirtiliyor.
Ne kadar güvenli?
Denemeler sırasında aşının güvenliğine ilişkin hiçbir ciddi sorun rapor edilmedi.
Uzmanlar parasetamolün bile yüzde 100 güvenli olmadığına dikkat çekiyor.
Aşıdan sonra bazı gönüllüler kısa süreli halsizlik, baş ağrısı ve ağrı hissettikleri söyledi.
London Imperial College’dan Prof. Peter Openshaw, “Bunlar işe yarayan ve iyi bağışıklık tepkisi oluşturan bir aşıdan beklediğimiz etkiler” dedi.
