Mantara dikkat!
Görünüşe aldanma
Hep duyarız, uzmanlar doğadaki mantarlara dikkat edin, tüketmeyin, kültür mantarlarını tercih edin derler. Yine de “Alışmış kudurmuştan beterdir “sözünde olduğu gibi, doğadaki mantarlara alışanlar ve onları iyi tanıdıklarını iddia edenler bu alışkanlıklarından kolay vazgeçmezler, toplamaya ve yemeye devam ederler. Özellikle yağışların bol olduğu mevsimlerde doğadaki mantarlar artar ve mantardan zehirlenmeler de artar ne yazık ki! Bugünler de yine bu haberler gelmeye başladı.
Geçen gün dışarda yemek yerken iki çalışanın konuşmasına kulak misafiri oldum, konu ilginç ve üzücüydü! Kadınlardan birisi arkadaşına üzücü bir olay anlatıyordu, tanıdıklarının cenazesine gitmiş ordan yeni gelmişti.
Tanıdığı çift 60 yaşlarında karı koca, Çankırı’da yaşıyorlar. Bu çift birkaç gün önce evlerinde, yataklarında ölü bulunmuş. Kendilerinden haber alamayan çocuklarının komşulara ulaşması üzerinde, komşular gerçeği ortaya çıkarmış. Son derece sağlıklı olan karı-kocaya otopsi yapılması sonucu mantar zehirlenmesinden öldükleri anlaşılmış.
Konuştuğum kadın bu çiftinin hayatının mantar olduğunu, yıllardır sürekli toplayıp sattıklarını, arada çocuklarının yanına Ankara’ya gelirken mantar getirip tanıdıklara sattıklarını, kendisinin de onları mantar aracılığı ile tanıdığını ve bir kaç kez onlardan mantar aldığını söyledi. “Buzluklarında bile sürekli mantar olurdu, hep yerlerdi” dedi. Demek ki kazanç kapıları, protein kaynakları mantar onların katili olmuştu sonunda.
Kıssadan hisse! Kimse mantar bilgisine güvenip doğadaki mantarları yememeli. Türkiye’de yenilebilir 40 farklı mantar türü olduğu söylüyor kaynaklar ancak onların yenilebilir olduğunu bilmek, ayırt etmek zor olabilir. Kültür mantarları en güvenilir olan mantarlar. Dışardan onları alırken de bazı noktalara dikkat edilmeli.
Dışardan mantar alınırken dikkat edilecek noktalar: Ambalajlı kültür kantarları tercih edilmeli, ambalajında tüketiciyi bilgilendirmeye yönelik bilgilerin yer aldığı etiketlerin olup olmadığına da dikkat edilmelidir.
- Doğal alanlarda yetişen mantarlar yerine bandrollü kültür mantarları tercih edilmelidir.
- Kültür mantarları bünyelerinde zehirli maddeleri bulundurmadığından bir zehirlenme görülmesi söz konusu değildir. Ancak, bu mantarların yetiştiği ortam itibarıyla, bazı mikroorganizmalar mantarların üzerinde bulunabilir. Bu mikroorganizma bulaşmış mantarların çiğ olarak yenmesi sonucunda çok hafif mide ve bağırsak şikâyetlerinin gelişebileceği unutulmamalıdır.
Mantar Zehirlenmesi Belirtileri:
Mantarlarda bulunan zehrin özelliğine göre ortaya çıkan belirtiler çeşitlilik gösterebilir.
Mantarın yenmesini takiben 2 saat içinde sersemlik, uyku hali, tansiyon düşüklüğü, bulanık görme, yüzde ve boyunda kızarma, ağızda metal tat duyusu, bulantı, kusma, terleme;
bazı türlerin yenmesinden 6 saat sonra ise bulantı, kusma, ishal, ateş, çarpıntı, karın ağrısı, karaciğer-böbrek fonksiyon bozuklukları görülebilir. Mantar tüketilmesi sonucunda bu belirtilerin görülmesi halinde mantarı tüketen kişiler derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
Ulusal Zehir Danışma Merkezi (UZEM) zehirlenme konusunda 7 gün 24 saat kesintisiz hizmet sunmaktadır, ihtiyaç halinde bilgi almak isteyenler 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezi’ni arayabilir.
Sağlıklı günler dileğiyle.
Gülseren Tozkoparan Jordan / 26 Kasım 2019