Hatırlarsanız geçtiğimiz yıl Temmuz ayında, Antalya’nın Manavgat ilçesinde başlayan ve Türkiye’nin birçok şehrine yayılan orman yangınlarını yaşadık. Ağustos 2021 itibarıyla; çoğunluğu Akdeniz, Ege, Marmara, Batı Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki 53 ilde çıkan 299 orman yangını ile yüzbinlerce hektar orman ve bazı yerleşim yerleri küle döndü ve 8 kişi hayatını kaybederken binlerce hayvan can verdi. Benzeri yangınlar İtalya ve Yunanistan’ın güneyinde ve Ege adalarında da yaşandı. İklim değişikliğine bağlı aşırı sıcaklar sonucu, bu yıl daha da erken bir dönemde (25 Haziran 2022) yangınlar başladı. İşte 3 gündür Muğla Marmaris Hisarönü’ndeki cennet koyların etrafındaki ormanlar yanmaya devam ediyor. Verilen resmi bilgilere göre 3 bölgede rüzgarın etkisi ile de yayılan yangınlara 1148 araç, 61 helikopter, 13 uçakla müdahale edilmekteymiş.
Devlet daha ne yapsın diyerek bu olayı kapatamayız. İklim değişikliğine bağlı olarak her yıl dünyamız daha da ısınacak ve bizim de içinde bulunduğumuz kuşak başta olmak üzere orman yangınları ve ona bağlı çölleşme artarak devam edecek. Başlamış ve çevreye yayılmış bir yangını istediğiniz kadar uçak, helikopter, araç gönderin söndüremezsiniz. Erken uyarı sistemlerinin ve hızlı müdahale ekiplerinin gecikmeden kurulması gerekir.
Orman Yüksek Mühendisi Abdullah Sofuoğlu
Eski bir Orman Bölge Başmüdürü’nün oğlu olarak rahmetli babamın şu sözlerini hiç unutamıyorum. “Oğlum bu ülkeye en büyük zarar Orman Bakanlığı’nın başka Bakanlıklar ile birleştirilmesi ile verildi. Orman Bakanlığının başına Orman Yüksek Mühendislerinin getirilmemesi ve Orman Genel Müdürlüğü üzerinden işlerin yürütülmeye çalışılması ileride büyük sorunlara yol açacak.”
Orman Genel Müdürlüğü’nün kuruluşu Osmanlı dönemine kadar gider fakat 1937 yılında yürürlüğe giren 3116 Sayılı Orman Kanunu ülkemiz ormancılığının en önemli yazılı belgesidir. 1951 yılında da 15 bölgede Orman Başmüdürlükleri kurulmuştur. Rahmetli Babam Balıkesir Başmüdür Yardımcılığı’ndan sonra sırasıyla Sakarya, Amasya ve Adana Orman Bölge Başmüdürlüğü görevlerinde bulunmuştur. 1979 yılında sağlık nedeniyle emekli olduğunda da Bursa Milli Parklar Başmüdürlüğü görevini sürdürmekteydi. Orman teşkilatı ve birlikte çalıştığı kişiler onu çok iyi tanırlar. İyi eğitimli, gelişmeleri takip eden, başarılı ve işini seven bir yüksek mühendis, yöneticiydi.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk müstakil Orman Bakanı 1969 yılında 1. Süleyman Demirel hükümeti sırasında atanan Orman Yüksek Mühendisi Sabit Osman Avcı’ydı ve babamın da Orman Fakültesinden iyi arkadaşıydı. Daha sonraki yıllarda da Orman Bakanlığı 1980 yılına kadar müstakil Bakanlık olarak faaliyetini sürdürmüş, 1980-1993 arasında Tarım ve Orman Bakanlıkları aynı bakanlık altında birleştirilmiş, 1993’den sonra 2003 yılına kadar yine müstakil Bakanlık olarak kalmıştır.
Marmaris Orman Yangını (25 Haziran 2022)
Orman Genel Müdürlüğü 01.5.2003 tarihinde kabul edilen 4856 sayılı kanun kapsamında, Çevre ve Orman Bakanlıklarının birleştirilmesiyle bu tarihten itibaren Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesinde faaliyetlerini sürdürmüş, ardından 29 Haziran 2011 tarihinde Bakanlığın ismi Orman ve Su İşleri Bakanlığı olarak değiştirilmiştir. 2018 yılında başkanlık sistemine geçilmesinin ardından kurumun bağlı olduğu bakanlık tekrar Tarım ve Orman Bakanlığı adını almıştır. Bu süreç içinde de 1969’dan 1977 yılına kadar Orman Bakanlığı’nın başına hep konusunda deneyimli Orman Yüksek Mühendisleri getirilmiş, o tarihten sonra Orman Yüksek Mühendisleri Orman Genel Müdürlüğü’nün üzerine çıkamamışlar, Bakanlar hukuk, eczacı, iktisatçı gibi farklı mesleklerden atanmıştır.
Sonuç olarak iklim değişikliğinin önümüzdeki yıllarda en olumsuz etkilerinin görüleceği ormanlarımızı korumak ve kurtarmak için biran önce müstakil bir Orman Bakanlığı’nın tekrar oluşturulması ve başına da bu konularda eğitimli ve deneyimli bir Orman Yüksek Mühendisinin getirilmesinde fayda vardır.
İşte o zaman Orman Yangınları ile mücadele helikopter nerede ? Uçaklar niye gelmedi ? tartışmasının ötesinde bilimsel ve çağın gerektirdiği şekilde yapılacaktır. (Orman Yüksek Mühendisi Abdullah Sofuoğlu’nun anısına saygılarımla.)
