Sanat ve Sağlık

İnsanlık tarihi boyunca sanat ve sağlık yaşamın ayrılmaz öğeleri olarak yan yana yer almışlardır.

Tarihte hekimlerin arşivleme amacı ile özenle hazırladıkları el yazmalarının yanı sıra hekimlerle çalışan sanatçıların da katkıları, tıbbın ilerlemesi için özel ve değerli olmuştur. Bu görsel saptamalara ulaşabilmek bizlere o devirdeki gerçek uygulamaları anlama olanağı vermiştir. Günümüzde ise farklı sanat disiplinlerinin insan sağlığı ve refahını korumaya yardımcı olduğu ortaya çıkmıştır.

Sanat zihin, beden ve ruh bütünlüğünün korunmasında temel rol oynayan faktörlerden biridir. Bu nedenle dünyanın pek çok ülkesinde kurumsal şirketler, müzeler, vakıf ve dernekler senelik programlarında, pasif ve aktif sanat çalışmalarına yer verirler. Günlük yaşamda her yaştaki bireyin özgüvenini geliştirmek, iletişim becerilerini arttırmak ve doğa ile bağını kuvvetlendirmek amaçlı çalışmalar ülkemizde de yerel yönetimler tarafından sistemli bir şekilde uygulamaya konmuştur.

Son zamanlarda, sanatın ruh sağlığına olduğu kadar beden ve zihin sağlığına olumlu katkısı üzerine yapılan araştırmalar gittikçe artmaktadır. Sanatın depresyon, endişe ve stresi büyük ölçüde azalttığı, bağışıklık sistemini güçlendirdiği, yaşam sevincini arttırdığı ve fiziksel iyileşmeye destek olduğu, yapılan araştırmalarla tespit edilmiştir. Farklı disiplinleri ile sanatın toplu halde uygulanması katılımcılarda aidiyet duygusunu da kuvvetlendirmektedir. Ayrıca hastane, poliklinik ve geriatri merkezlerindeki sanat uygulamaları ile günlük yaşamlarından koparak bu kurumlarda zaman geçirmek zorunda kalan bireylerin yaşam kalitesinin olumlu yönde etkilendiği bir gerçektir. Bu kurumlarda oluşturulacak sanat birimlerinin veya planlanan sanat saatlerinin, sistemli olması ve sürekliliğinin sağlanması bireysel ve toplumsal refah için bir gerekliliktir.

Sanatçı ve Akademisyen Füge Demirok yurt içinde yaptığı çalışmaların yanı sıra 2016 yılında sağlık kurumlarında sanat yönetimi sertifika programına katıldığı Florida Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Sanat ve Sağlık bölümünde yaratıcı sanat programlarının işleyişi ve sistemli bir şekilde uygulanışını inceleme ve deneyimleme imkanı bulmuştur. Sanatçı son beş yıldır kurumsal şirket, üniversite, lise, hastane, bakımevi, dernek ve vakıflarda pilot uygulamalar yapmış, seminerler vermiştir. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanatta Yeterlik Tezi’ni Katılım Sanatının Bireysel İyileşmeye Faydaları üzerine yazarak araştırma ve incelemelerini sürdürmektedir.

Füge Demirok, Doktorant

Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul, Turkey

References: YÖK Tez Merkezi (Gülsüm Şebnem Füge Demirok)