UNHCR Raporu: 100 milyondan fazla kişi zorla yerinden edildi.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR ) 16 Haziran 2022 tarihinde yaptığı açıklamada, dünya çapında 100 milyon insanın şaşırtıcı bir şekilde evlerini terk etmek zorunda kaldığını belirterek, dünya çapında gıda güvensizliğini, iklim krizini, Ukrayna’daki savaşı ve Afrika’dan Afganistan’a kadar uzanan diğer acil durumları önde gelen nedenler olarak vurguladı.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi , “Son 10 yılda rakamlar arttı” dedi. Ya uluslararası toplum bu insanlık trajedisini çözmek, çatışmalara son verdirmek ve kalıcı çözümler bulmak amacıyla harekete geçmek için bir araya gelir ya da bu korkunç durum devam edecektir.”
Bugün dünyadaki her 78 kişiden biri yerinden edilmiş durumda; UNHCR, bunun on yıl önce çok az kişinin bekleyebileceği “dramatik bir dönüm noktası” olduğunu söyledi.
UNHCR’ın yıllık Küresel Eğilimler Raporuna göre, 2021 sonunda savaş, şiddet, zulüm ve insan hakları ihlalleri nedeniyle yerinden edilenlerin sayısı 89,3 milyon olarak gerçekleşti.
Raporun yazarları, geçen yılki artışı çok sayıda artan “ve alevlenen yeni çatışmalara” bağlayarak, bu rakamın 2020’ye göre yüzde sekiz ve “10 yıl önceki rakamın iki katından çok daha fazla” olduğunu söyledi.
Gıda güvensizliği sürücüsü
100 milyon yerinden edilen insana, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin, BM insani yardım görevlilerinin artan alarmla tepki gösterdiği bu büyük ihracatçılarda küresel bir tahıl ve gübre kıtlığına yol açmasından bu yana 10 hafta geçtikten sonra Mayıs ayında ulaşıldı.
Yüksek Komiser Grandi, Cenevre’de 16 Haziran 2022 tarihinde düzenlediği basın toplantısında, şu anda sürmekte olan küresel gıda güvensizliği krizinin daha fazla insanı evlerini terk etmeye zorlayıp zorlamadığı sorulduğunda, başka türlü olabileceğini “hayal edemediğini” söyledi.
“Savaş, insan hakları (ihlaller), iklim üzerine bir gıda kriziniz varsa, adını siz koyun; Bunun üzerine, bir gıda krizi yaşarsanız, bu sadece bu raporda açıklanan ve yılın ilk birkaç ayında hızlandığını gördüğümüz eğilimleri hızlandıracaktır.”
UNHCR Yüksek Komiser Grandi, bu durum ülkelerin giderek artan tahıl ve akaryakıt fiyatlarına dayanmak için yaptıklarının, daha fazla sayıda insanın yerinden edilmesini önlemek için de son derece önemli olduğu anlamına geliyordu dedi.
Çatışma kaynaklı yer değiştirme
Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası verilerine atıfta bulunarak, toplam nüfusu 850 milyon olan 23 ülkenin “orta veya yüksek yoğunluklu çatışmalar” ile karşı karşıya olduğunu söyledi.
Geçen yıl dünya çapında yerinden edilen 89,3 milyon kişinin 27,1 milyonu mülteciydi ve 21,3 milyonu UNHCR’nin koruması dâhilinde ve 5,8 milyonu BM Yardım ve Çalışma Ajansı UNRWA’nın koruması altında bulunuyordu.
53,2 milyonu ülke içinde yerinden edilmiş, 4,6 milyonu sığınmacı ve 4,4 milyonu Venezüellalı’nın ülkelerinin ekonomik ve siyasi krizinden kaçmaktan başka seçeneği kalmamıştı.
UNHCR raporundan elde edilen veriler, düşük ve orta gelirli ülkelerin dünyadaki her beş mülteciden dördünden fazlasına ev sahipliği yaptığı, yerinden edilmiş insanlara barınak sağlamada dünyanın gelişmekte olan ülkelerinin oynadığı önemli rolün altını çizdi.
3,8 milyon mülteci ile sınırları içinde en fazla mülteciye ev sahipliği yapan Türkiye, onu 1,8 milyon (Venezuela uyruklular dahil) ile Kolombiya, Uganda ve Pakistan (her biri 1,5 milyon) ve Almanya (1,3 milyon) takip ediyor.
Ulusal nüfuslarına kıyasla Karayip adası Aruba, yurt dışında yerinden edilen en fazla sayıda Venezuelalıya (altıda bir) ev sahipliği yaparken, Lübnan en fazla sayıda mülteciye (sekizde bir) ev sahipliği yaptı, onu Curaçao (10’da bir), Ürdün (14’te bir ve Türkiye (23’te bir) olarak tespit edildi.
Milyonlarca sefalet
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHC), 2021’de vurgulanan büyük yeni insani krizler arasında Etiyopya’nın Tigray bölgesindeki çatışmanın en az 2,5 milyon insanı ülkelerinde yerinden etmeye ittiğini ve bunların yaklaşık 1,5 milyonunun yıl içinde evlerine döndüğünü kaydetti.
Afganistan’da, Taliban’ın Kabil’i Ağustos 2021’de ele geçirmesi, ülke içinde ve komşu ülkelere göç etmesine neden oldu. UNHCR, yıl içinde 790.000’den fazla Afgan’ın geri dönmesine rağmen ülke içinde yerinden edilen insan sayısının art arda 15.yılda arttığını söyledi.
Son olarak, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Nijerya, Güney Sudan, Sudan, Suriye ve Yemen’de 2021’de ülke içinde yerinden edilen 100.000 ila 500.000 kişi arasında artış görüldüğü tespit edildi..
Kaynak:
BM Haberleri, UNHCR
